Wikipedija:Izabrani događaji/10.

1. oktobra 331. pne. – U bitci kod Gaugamele, Aleksandar Makedonski nanio treći i konačni poraz perzijskom vladaru Dariju III. 1869. – Austro-Ugarska izdaje prvu svjetsku razglednicu. 1936. – Francisco Franco (na slici) je proglašen vrhovnim vođom (Caudillo) nacionalističkih snaga u Španskom građanskom ratu. 1946. – U sklopu Nürnberškog procesa, izrečene presude glavnim optuženim liderima poraženog Trećeg Reicha. 1949. – Komunistički vođa Mao Zedong proglasio i uspostavio Narodnu Republiku Kinu; istovremeno, nacionalisti Chiang Kai-sheka bježe na Tajvan, gdje će uspostaviti vlastitu državu. Ostali događaji: 30.9. • 1.10. • 2.10.

2. oktobra 1836. – Britanski naučnik Charles Darwin se vratio sa svog putovanja na brodu HMS Beagle, tokom kojega je otkrio osnove za svoju teoriju evolucije. 1897. – U Zagrebu, gotovo 50 godina nakon što je komponirana, premijerno izvedena opera Porin Vatroslava Lisinskog. 1958. – Pod vodstvom Ahmeda Sékoua Touréa, Gvineja formalno proglasila nezavisnost od Francuske. 1959. – Na CBS-u emitirana prva epizoda kultne američke horor serije Zona sumraka. 1968. – U svom domu u Francuskoj preminuo Marcel Duchamp (na slici), veliki dadaist i jedan od najsvestranijih umjetnika XX. vijeka. Ostali događaji: 1.10. • 2.10. • 3.10.

3. oktobra 52. pne. – Galski poglavica Vercingetoriks kapitulirao pred rimskom vojskom Julija Cezara, završivši tako odlučujuću bitku kod Alezije. 1849. – Američki pisac Edgar Allan Poe (na slici) pronađen je u stanju alkoholnog delirija na ulicama Baltimorea, što je bio posljednji put da je viđen u javnosti prije svoje smrti četiri dana kasnije. 1929. – Kralj Aleksandar I službeno promijenio ime Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca u Kraljevina Jugoslavija. 1942. – U Njemačkoj uspješno lansiranja raketa V-2, koja će kasnije biti korištena za početak svemirskog doba. 1995. – U pokušaju atentata autobombom, teško ranjen makedonski predsjednik Kiro Gligorov. Ostali događaji: 2.10. • 3.10. • 4.10.

4. oktobra 1363. – U jednoj od najvećih pomorskih bitaka u historiji, snage Minga porazile vladajuću dinastiju Han na jezeru Poyang, nakon čega Mingovci ostvaruju dominaciju u Kini, ali još uvijek ne osvajaju vlast. 1582. – Nakon što je papa Grgur XIII ranijom bulom propisao upotrebu gregorijanskog kalendara, četiri zemlje - Španija, Italija, Poljska i Portugal - službeno uvele novi kalendar, tako da je sljedeći dan bio 15. oktobra. 1669. – U Amsterdamu preminuo Rembrandt van Rijn (na slici), nizozemski slikar i po mnogima najveći majstor baroknog slikarstva. 1853. – Osmansko Carstvo objavilo rat Rusiji, čime formalno započinje Krimski rat. 1957. – Sovjetski Savez je u Zemljinu orbitu lansirao Sputnjik, prvi umjetni satelit. Ostali događaji: 3.10. • 4.10. • 5.10.

5. oktobra 1143. – Španski car Alfonso VII priznao Portugal kao kraljevstvo, a svog rođaka Afonsa I kao suverenog vladara. 1713. – U Langresu se rodio Denis Diderot (na slici), francuski pisac i prosvjetitelj te predvodnik enciklopedista. 1880. – U Parizu preminuo Jacques Offenbach, francuski romantičarski kompozitor, čiji je Orfej u podzemlju bio prva prava opereta u historiji klasične muzike. 1962. – Održana je premijera filma Dr. No, prvog filma iz mega popularnog serijala o špijunu Jamesu Bondu, kojeg je u premijeri tumačio Sean Connery. Istovremeno, Beatlesi objavljuju svoj prvi singl, "Love Me Do". 2000. – Nakon izbijanja masovnih demonstracija, Slobodan Milošević priznaje poraz na izborima i odlazi s vlasti. Ostali događaji: 4.10. • 5.10. • 6.10.

6. oktobra 1014. – Od posljedica srčanog udara kojeg je, vidjevši svoju osljepljenu vojsku, dobio dva dana ranije, umro bugarski car Samuilo. 1927. – U New Yorku održana premijera filma Pjevač Jazza (na slici scena iz filma), prvog zvučnog filma u historiji. Glavnu ulogu u filmu tumačio je Al Jolson. 1973. – Koordiniranim napadom Egipta i Sirije na Izrael započeo Jomkipurski rat. 1977. – Održan testni let prvog prototipa aviona MiG-29, posljednjeg lovca proizvedenog od strane Sovjetskog Saveza. 1988. – Nakon odbijanja JNA da intervenira protiv Jogurt revolucije, dolazi do kolektivne ostavke cijelog Izvršnog vijeća SAP Vojvodine i postavljanja Miloševiću odane uprave. Ostali događaji: 5.10. • 6.10. • 7.10.

7. oktobra 1571. – Sveta liga porazila osmansku flotu u bitci kod Lepanta, u kojoj je sudjelovao i pisac Don Quijotea, Miguel de Cervantes. 1813. – Nakon povlačenja ruske pomoći, Osmanlije ponovo osvojile Beograd i tako ugušile Karađorđev Prvi srpski ustanak. 1933. – Spajanjem pet manjih kompanija nastaje aviokompanija Air France, danas jedna od najvećih aviokompanija na svijetu. 1949. – Kao odgovor na savezničko osnivanje Zapadne Njemačke, pod pokroviteljstvom Sovjetskog Saveza osnovana komunistička Istočna Njemačka (zastava na slici). 1991. – Snage JNA raketirale Banske dvore, u kojima su se tada nalazili Stjepan Mesić, predsjednik Jugoslavije, Franjo Tuđman, predsjednik Hrvatske i Ante Marković, premijer Jugoslavije. Ostali događaji: 6.10. • 7.10. • 8.10.

8. oktobra 1075. – Predstavnik pape Grgura VII okrunio Dmitra Zvonimira za hrvatskog kralja u Šupljoj crkvi u Solinu. 1585. – U Köstritzu se rodio Heinrich Schütz, njemački barokni kompozitor najpoznatiji kao autor prve njemačke opere, Dafne. 1912. – Kraljevina Crna Gora objavljuje rat Osmanskom Carstvu, čime započinje Prvi balkanski rat. 1967. – Argentinski marksistički revolucionar Che Guevara (na slici) i njegovi ljudi su uhapšeni, a sljedećeg dana i pogubljeni u Boliviji. 1991. – U skladu s Brijunskim dogovorom, Hrvatska i Slovenija su postale nezavisne republike i raskinule sve ustavnopravne veze sa SFR Jugoslavijom. Ostali događaji: 7.10. • 8.10. • 9.10.

9. oktobra 768. – Braća Karlo Veliki i Karlomanom zajednički okrunjeni kao suvladari (kraljevi) Franaka. 1446. – Kao zamjenu za dotadašnje kinesko pismo, korejska dinastija Joseon uvela hangul, koje se od tog trenutka koristi kao službeno korejsko pismo. 1858. – U selu Idvor se rodio Mihajlo Pupin, srpski fizičar i plodni izumitelj te dobitnik Pulitzerove nagrade u kategoriji autobiografije. 1892. – Rodio se Ivo Andrić, jugoslavenski pisac i nobelovac (1961.), autor romana Na Drini ćuprija i pripovijetke Prokleta avlija. 1934. – Nacionalistički revolucionar Vlado Černozemski u Marseilleu izvršio atentat na jugoslavenskog kralja Aleksandra I (na slici) i francuskog ministra Louisa Barthoua. Ostali događaji: 8.10. • 9.10. • 10.10.

10. oktobra 680. – U bitci kod Karbale poginuo islamski vođa Husejn ibn Ali, što dovodi do definitivne vjerske podjele na sunite i šijte. 732. – U bitci kod Poitiersa, franački majordom Karlo Martel porazio Arape i tako zaključio njihovu drugu invaziju Francuske. 1813. – Rodio se Giuseppe Verdi (na slici), jedan od najznačajnijih italijanskih kompozitora te velikan romantičarske opere. 1901. – Rodio se Alberto Giacometti, švicarski kipar i umjetnik, jedan od najvažnijih modernih kipara. 1920. – Na koruškom plebiscitu, tamošnji Slovenci su odbili ući u sastav Kraljevine Jugoslavije. Ostali događaji: 9.10. • 10.10. • 11.10.

11. oktobra 1531. – Švicarski vjerski reformator Ulrich Zwingli poginuo u borbi s katoličkim kantonima tokom Drugog rata za Kappel. 1806. – U Topoli se rodio Aleksandar Karađorđević, kasniji knez Srbije i prvi vladar iz dinastije Karađorđevića. 1962. – Papa Ivan XXIII sazvao Drugi vatikanski koncil, prvi ekumenski sabor Katoličke crkve nakon 92 godine. Koncil će trajati tri godine. 1963. – Od posljedica srčanog udara preminuo Jean Cocteau (na slici), enfant terrible francuske književnosti i jedan od pionira avangarde. 1986. – Američki predsjednik Ronald Reagan i sovjetski vođa Mihail Gorbačov sastali se u Reykjavíku kako bi razgovarali o razoružanju u Europi. Ostali događaji: 10.10. • 11.10. • 12.10.

12. oktobra 539. pne. – Vojska Kira Velikog ulazi u Babilon i anektira Novobabilonsko Kraljevstvo, završavajući tako ekspanziju Ahemenidske Monarhije. 322. pne. – Demosten (bista na slici), najveći govornik antičke Grčke, bio prisiljen počiniti samoubojstvo nakon javnog zagovaranja grčke nazvisnosti od Makedonije. 1924. – U Toursu preminuo Anatole France, ugledni francuski pisac i akademik te dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1921. godine. 1928. – U Dječjoj bolnici u Bostonu, prvi put korištena umjetna pluća u kliničkom liječenju bolesnika. 1943. – Pritisnut naredbom italijanskog kralja i ranijom kapitulacijom Italije, Tomislav II, nominalni kralj Nezavisne Države Hrvatske, potpisao abdikaciju i tako svu vlast predao u ruke Ante Pavelića. Ostali događaji: 11.10. • 12.10. • 13.10.

13. oktobra 1307. – Iskoristivši animozitet Klementa V, francuski kralj Philippe IV naredio je simultano hapšenje na stotine templara diljem zemlje, koji su kasnije mučeni radi priznanja heretičkog djelovanja. 1781. – Joseph II, car Svetog Rimskog Carstva, proglašava ravnopravnost svih religija na svom državnom teritoriju. 1822. – U Veneciji umro italijanski slikar i kipar Antonio Canova, najveći kipar neoklasicizma. 1921. – Rodio se Ivo Livi, kasnije poznatiji kao Yves Montand (na slici), italijansko-francuski glumac i pjevač, jedna od najvećih zvijezda francuskog filma. 1923. – Parlament Republike Turske proglasio je Ankaru glavnim gradom, oduzevši tako Istanbulu taj status. Ostali događaji: 12.10. • 13.10. • 14.10.

14. oktobra 1773. – Osnivanjem Komisije za nacionalno obrazovanje, na čijem je čelu bio biskup Massalski, Poljsko-Litvanska Unija postala prva zemlja na svijetu koja je oformila ministarstvo obrazovanja. 1888. – Francuski fotograf Louis Le Prince u Britaniji snimio Roundhay Garden Scene, najstariji film u historiji, koji je trajao samo 2.11 sekundi. 1895. – Car Franz Joseph I svečano otvorio novu zgradu Hrvatskog narodnog kazališta u Zagrebu. 1944. – Zbog navodne upletenosti u neuspjeli pokušaj atentata na Hitlera, feldmaršal Erwin Rommel (na slici) bio prisiljen počiniti samoubojstvo. 1947. – Američki vojni pilot Chuck Yeager u eksperimentalnoj letjelici Bell X-1 dostigao brzinu od 1.06 maha i tako prvi puta probio brzinu zvuka. Ostali događaji: 13.10. • 14.10. • 15.10.

15. oktobra 1529. – Snage Sulejmana I započele povlačenje i time zaključili prvu osmansku opsadu Beča. 1888. – Građevinar George Lusk primio paket, u kojem se nalazilo pola ljudskog bubrega, i pismo "From Hell", navodno posljednje pismo zloglasnog serijskog ubojice Jacka Trbosjeka. 1894. – Pod optužbom za špijunažu, uhapšen je francuski oficir Alfred Dreyfus (na slici), čime je započela kontroverzna Dreyfusova afera. 1917. – U predgrađu Pariza strijeljana Mata Hari, najslavnija špijunka Prvog svjetskog rata. 1923. – Rodio se Italo Calvino, veliki italijanski pisac i pionir književnog postmodernizma, što se najbolje odražava u romanu Ako jedne zimske noći neki putnik. Ostali događaji: 14.10. • 15.10. • 16.10.

16. oktobra 1801. – U Petrovaradinu se rodio Josip Jelačić, hrvatski ban, general i zapovjednik Vojne krajine, najpoznatiji po tome što je 1848. godine na području Hrvatske ukinuo kmetstvo. 1888. – U New Yorku se rodio Eugene O'Neill (na slici), jedan od najznačajnijih američkih dramskih pisaca (Anna Christie, Dugo putovanje u noć) i dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1936.). 1923. – Braća Roy i Walt Disney osnovali kompaniju Disney, koja će u narednim godinama postati vodeća kompanija na polju animiranih filmova. 1968. – Objavom kako je Yasunari Kawabata dobitnik Nobelove nagrade za književnost, isti je postao prvi japanski pisac kojemu je uručena ta nagrada. 2007. – U automobilskoj nesreći kod Nove Gradiške poginuo je proslavljeni makedonski pjevač Toše Proeski. Ostali događaji: 15.10. • 16.10. • 17.10.

17. oktobra 1604. – Njemački astronom Johannes Kepler promatrao supernovu (na slici označena slovom N) u zviježđu Zmijonosac. Radilo se o posljednjoj zabilježenoj supernovi u Mliječnom putu. 1797. – Sastavljen je tekst mirovnog sporazuma iz Campo Formija kojim će doći do primirja između Francuske i Habsburške Monarhije te formalnog ukidanja i podjele Mletačke Republike. Sporazum je potpisan sljedećeg dana. 1945. – U Buenos Airesu izbile masovne demonstracije s ciljem oslobađanja Juana Peróna iz zatvora. Nedugo nakon oslobađanja, Perón će postati predsjednik Argentine. 1973. – OPEC uveo naftni embargo za niz zapadnih zemalja za koje se pretpostavljalo da su pomagale Izraelu u ratu protiv Sirije. 1979. – Švedska akademija objavila je kako Nobelova nagrada za mir uručena Majci Terezi. Ostali događaji: 16.10. • 17.10. • 18.10.

18. oktobra 1016. – Pod vodstvom Knuta Velikog, Danska porazila Engleze u bitci kod Assanduna. 1386. – Svečano je otvoren Univerzitet u Heidelbergu, najstariji univerzitet u Njemačkoj i jedan od najcjenjenijih u Europi. 1692. – Postavljen je kamen temeljac Petrovaradinske tvrđave (na slici) kod Novog Sada. 1931. – Od posljedica dijabetesa umro Thomas Edison, američki izumitelj s ukupno 1,093 patenata, među kojima se ističu fonograf i žarulja. 1985. – U New Yorku započela prodaja konzole Nintendo Entertainment System, čime je ponovno stvoreno svjetsko tržište igračih konzola. Ostali događaji: 17.10. • 18.10. • 19.10.

19. oktobra 1900. – Njemački fizičar Max Planck, radeći u svom domu nedaleko od Berlina, otkrio zakon zračenja crnog tijela, koji će biti nazvan u njegovu čast. 1943. – Naučnici na Univerzitetu Rutgers uspješno izolirali streptomicin (vizualizacija na slici), prvi antibiotik koji je uspješno liječio tuberkulozu. 1950. – Vojska NR Kine uspješno osvojila grad Chamdo, pripojivši tako Tibet svom teritoriju. 2003. – U Sarajevu preminuo Alija Izetbegović, prvi predsjedavajući Predsjedništva samostalne Bosne i Hercegovine. 2007. – Nakon žestoke debate, Skupština Republike Crne Gore dvotrećinskom većinom izglasala novi ustav, prema kojem je crnogorski jezik zamijenio srpski kao službeni u toj zemlji. Ostali događaji: 18.10. • 19.10. • 20.10.

20. oktobra 1740. – Nakon smrti oca Marije Terezije, Bavarska i Prusija su osporile njeno pravo na krunu Svetog Rimskog Carstva, čime započinje Rat za austijsko nasljeđe. 1854. – U Charlevilleu se rodio Arthur Rimbaud (na slici), veliki francuski simbolistički pjesnik te autor poema Otvorena sezona u paklu i Pijani brod. 1883. – Čile i Peru potpisuju mirovni sporazum u Ancónu, završavajući tako Pacifički rat. 1944. – Jugoslavenski partizani i Crvena Armija oslobađaju Beograd od nacističke okupacije. 1995. – Teroristička skupina al-Gama'a al-Islamiyya izvršila teroristički napad u Rijeci zbog izručenja Abu Talala al-Qasimija Sjedinjenim Državama. Ozlijeđeno je 27 osoba, dok je bombaš poginuo. Ostali događaji: 19.10. • 20.10. • 21.10.

21. oktobra 1096. – Nakon poraza od Turaka kod Nikeje, neuspjehom završava Seljački križarski rat. 1520. – Ferdinand Magellan otkriva prolaz koji spaja Atlantik s Pacifikom, koji se danas, u njegovu čast, naziva Magellanov prolaz. 1600. – Ieyasu Tokugawa porazio svoje rivale kod Sekigahare, nakon čega dolazi do uspostave Šogunata Tokugawa. 1894. – U Nabariju se rodio Edogawa Ranpo (na slici), najznačajniji japanski pisac kriminalističkih romana i priča. 1969. – Vojska u Somaliji organizirala državni udar kojim je na vlast doveden Siyaad Barre, koji će sljedeće 22 godine vladati zemljom kao diktator socijalističke republike. Ostali događaji: 20.10. • 21.10. • 22.10.

22. oktobra 794. – Car Kanmu odlučio premjestiti glavni grad Japana iz Nare u Kyōto, koji će ostati u toj funkciji sve do 1868. godine, kada se prijestolnica seli u Tokijo. 1811. – Rodio se Franz Liszt (na slici), proslavljeni mađarski kompozitor i jedan od najvećih pijanista u historiji klasične muzike. 1962. – Nakon konzultacija s generalom Eisenhowerom, američki predsjednik John F. Kennedy objavio kako su američki avioni otkrili nuklearno oružje na Kubi te najavio pomorsku "karantenu" otoka, što je bio neformalni početak Kubanske raketne krize. 1964. – U Šibeniku se rodio hrvatski košarkaš Dražen Petrović, višestruki klupski prvak Evrope te svjetski i evropski prvak s reprezentacijom SFR Jugoslavije. 1966. – Nakon što je album The Supremes A' Go-Go postao najprodavaniji, The Supremes su postale prvi potpuno ženski bend koji je zasjeo na prvo mjesto top ljestvica. Ostali događaji: 21.10. • 22.10. • 23.10.

23. oktobra 787. – S radom završio Drugi nikejski sabor, posljednji ekumenski sabor priznat i od strane rimokatoličke i od strane pravoslavne crkve. 1847. – Hrvatski Sabor donosi odluku po kojoj narodni jezik postaje službeni na teritoriju pod njegovom kontrolom. 1911. – Italijanski pilot poletio iz Libije i iz zraka promatrao tursku vojsku tokom Italo-turskog rata, što je bila prva uporaba aviona u ratu. 1942. – Pod vodstvom feldmaršala Montgomeryja, britanska vojska započela drugu Bitku kod El Alameina (na slici prikazan Montgomery tokom bitke), u kojoj su snage Erwina Rommela doživjele težak poraz. 2001. – Počela je prodaja iPoda, prvog dlanovnog medijskog uređaja tvrtke Apple Computer. Ostali događaji: 22.10. • 23.10. • 24.10.

24. oktobra 1260. – Uz prisustvo Louisa IX Svetog, posvećena je rimokatolička katedrala u Chartresu. 1648. – Potpisivanjem Vestfalskog mira službeno je okončan Tridesetogodišnji rat, jedan od najdužih i najdestruktivnijih ratova u evropskoj historiji. 1912. – Pod vodstvom Radomira Putnika, srpska vojska porazila Osmanlije kod Kumanova, nakon čega Srbija osvaja Makedoniju. 1929. – Na tzv. "Crni četvrtak", krahirala je burza na Wall Streetu, što se smatra početkom Velike depresije (na slici prikazana masa pred burzom nakon kraha) koja će trajati više od 10 godina. 1933. – U Londonu rođeni blizanci Ronald i Reginald Kray, zloglasni gangsteri iz East Enda i glavni predstavnici britanskog organiziranog kriminala 60-ih godina. Ostali događaji: 23.10. • 24.10. • 25.10.

25. oktobra 1147. – Vojska Rumskog Sultanata porazila križarsku vojsku njemačkog kralja Konrada III kod Dorileja, tokom Drugog križarskog rata. 1825. – U Beču se rodio Johann Strauss II, pripadnik poznate muzičke dinastije i najpoznatiji autor valcera u historiji klasične muzike. 1854. – U sklopu Krimskog rata dolazi do okršaja kod Balaklave, tokom kojeg Britanci izvode svoj katastrofalni "juriš lake konjice" (na slici); bitka je zaključena bez pobjednika. 1971. – Ujedinjeni narodi izbacili Republiku Kinu i na njezino mjesto primili Narodnu Republiku Kinu; Republika Kina ni danas nije povratila status članice. 1983. – Šest dana nakon što je u komunističkom puču svrgnut i ubijen premijer Maurice Bishop, Sjedinjene Države i saveznici započinju Operaciju Urgent Fury, invaziju na Grenadu usmjerenu protiv komunističkog vođe Hudsona Austina. Ostali događaji: 24.10. • 25.10. • 26.10.

26. oktobra 1377. – Dotadašnji ban Tvrtko Kotromanić okrunio se kao kralj Tvrtko I, čime formalno nastaje Bosanska Kraljevina. 1863. – U Londonu je formiran Fudbalski savez Engleske, najstariji fudbalski savez na svijetu. 1905. – Nakon održanog referenduma, Švedska formalno priznala nezavisnost Norveške i tako raskinula gotovo stoljetnu uniju tih dvaju zemalja. 1954. – Odstupanjem posljednjeg britanskog upravitelja Zone A, Slobodni Teritorij Trsta je službeno podijeljen između Italije i SFR Jugoslavije. 1961. – "Zbog epske snage kojom je pratio teme i prikazao ljudske sudbine koje izvore crpe u povijesti njegove zemlje", jugoslavenski pisac Ivo Andrić (na slici) dobio Nobelovu nagradu za književnost. Ostali događaji: 25.10. • 26.10. • 27.10.

27. oktobra 312. – Konstantin Veliki, pred bitkom na Milvijskom mostu, navodno dobio viziju križa, koja će imati značajnu ulogu u donošenju Milanskog edikta i priznavanja kršćanstva kao religije. 1682. – U novoosnovanoj koloniji Pennsylvaniji, kveker William Penn osnovao Philadelphiju, danas jedan od najvećih gradova u Sjedinjenim Državama. 1782. – U Genovi se rodio Niccolò Paganini (na slici), italijanski romantičarski kompozitor i jedan od najvećih virtoza na violini u historiji. 1870. – General Bazaine i oko 140,000 francuskih tripa predali se njemačkim trupama pred Metzom u jednom od najvećih francuskih poraza u Francusko-pruskom ratu. 1979. – Otočna država Sveti Vincent i Grenadini stekla nezavisnost od Ujedinjenog Kraljevstva. 1997. – Rođena je mala Kvaštelanka u splitskom rodilištu. Nado sretan ti 14+8 rodjendan. Za sad samo želja da te uho ne boli puno, a poklon ćeš dobit kad se vidimo. Ostali događaji: 26.10. • 27.10. • 28.10.

28. oktobra 1636. – Vijeće kolonije Massachusetts glasovanjem odobrilo osnivanje prvog univerziteta na tlu Sjedinjenih Država, danas poznatog kao Univerzitet Harvard, jedan od najboljih univerziteta na svijetu. 1704. – Preminuo je John Locke (na slici), veliki engleski filozof i empirist, jedan od idejnih začetnika suvremene političke teorije. 1959. – Tokom noćnog leta za Havanu, u još uvijek nerazjašnjenim okolnostima nestao avion u kojem se vozio Camilo Cienfuegos, utjecajni kubanski revolucionar i blizak prijatelj Fidela Castra. 1965. – Papa Pavao VI izdao je deklaraciju Nostra aetate, kojom je formalno proglasio kako su Židovi nevini za ubojstvo Isusa. 1984. – Na općim izborima, sandinist Daniel Ortega je izabran za predsjednika Nikaragve. Ostali događaji: 27.10. • 28.10. • 29.10.

29. oktobra 1321. – Nakon smrti srpskog kralja Stefana Milutina (na slici), započeo je dvomjesečni građanski rat između pretendenata Konstantina, Vladislava i Uroša, koji će na kraju preuzeti tron. 1675. – Njemački naučnik Gottfried Wilhelm Leibniz po prvi puta upotrijebio dugo s (∫) kao simbol za integral u matematici. 1863. – Osamnaest zemalja u Ženevi potpisalo sporazum temeljem kojeg nastaje Crveni križ. 1918. – Hrvatski sabor je izglasao izlazak iz Austro-Ugarske i ulazak u novonastalu Državu Slovenaca, Hrvata i Srba. 1956. – Izraelske snage izvršile invaziju na Sinaj i natjerale egipatske snage na povlačenje prema Sueskom kanalu, što se smatra početkom Sueske krize. Ostali događaji: 28.10. • 29.10. • 30.10.

30. oktobra 1485. – Henry VII iz dinastije Tudor okrunjen je za engleskog kralja, čime je dinasija Lancaster stekla ključnu prednost u završnoj fazi Ratova dvaju ruža. 1885. – U Idahu se rodio Ezra Pound, kontroverzni američki pjesnik i kritičar te jedan od najznačajnijih predstavnika modernističkog pokreta. 1905. – Ruski car Nikolaj II, pod utjecajem ranije revolucije, izdaje Oktobarski manifest, u kojem je propisao temeljna prava, a koji se smatra pretečom prvog ruskog ustava. 1938. – Veliki američki redatelj Orson Welles premijerno izveo svoju radio dramu Rat svjetova (na slici Welles razgovara s novinarima), temeljnu na istoimenom romanu H. G. Wellsa, te izazvao paniku kod dijela slušatelja, koji su doista povjerovali da je u tijeku invazija vanzemaljaca. 1975. – Teško bolesni diktator Francisco Franco, zbog nemogućnosti vršenja državnih poslova, postavlja Juana Carlosa I za vršitelja dužnosti šefa države u Španiji. Ostali događaji: 29.10. • 30.10. • 31.10.