Iz Wikipedije, slobodne enciklopedije
(Preusmjereno sa 1. novembar )
Idi na navigaciju
Idi na pretragu
1. novembra/studenog (1. 11. ) je 305. dan godine po gregorijanskom kalendaru (306. u prijestupnoj godini ).
Do kraja godine ima još 60 dana.
79 . — Od erupcije vulkana Vezuv Pompeji zatrpani lavom i pepelom.1500 . — Rođen italijanski vajar i zlatar Benvenuto Čelini , najpoznatiji majstor svoga vremena za sitne zlatarske predmete za kraljevske i plemićke kuće. Radio je i skulpture i reljefe velikog formata.1503 . — Papa Julije II je otpočeo svoju.1509 . — Javnosti prvi put predstavljene slike na plafonu Sikstinske kapele koje je naslikao Mikelanđelo .1755 . — Zemljotres u Lisabonu , snage otprilike 9 stepeni Rihterove skale , cunami i požar koji je izazvao, razorili su dvije trećine tog grada, a poginulo je oko 60.000 ljudi.1842 . — Rođen srpski istoričar, filolog i državnik Stojan Novaković , autor "Srpske bibliografije" i "Istorije srpske književnosti". Kao ministar prosvjete između 1873 . i 1883 . proveo je reforme u srpskom školstvu. Poslije Prvog balkanskog rata (1912-13), kao šef srpske delegacije zaključio je u Londonu mir s Turskom . Objavio je više od 400 naučnih radova iz raznih oblasti.1886 . — U Beogradu osnovana Kraljevska srpska akademija . Prvi predsjednik bio je Josif Pančić .1894 . — Umro ruski car Aleksandar III , a na prijesto stupio Nikolaj II Romanov .1918 . — Srpska vojska je povratila Beograd od Austrougarske .1918 . — Italijani potopili bojni brod Viribus Unitis Puli : više od 200 mrtvih.1928 . — U Turskoj arapsko pismo zamijenjeno latinicom, kao dio reformi osnivača moderne turske države Mustafe Kemala Ataturka .1936 . — Građanski rat u Španiji : otpočela je bitka za Madrid .1944 . — Predsjednik Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije Josip Broz Tito i predsjednik izbegličke vlade Kraljevine Jugoslavije Ivan Šubašić u Beogradu potpisali sporazum o obrazovanju jedinstvene jugoslovenske vlade sa zadatkom da pripremi izbore za Ustavotvornu skupštinu.1945 . — Velika Britanija saopštila da je lider nacističke Njemačke Adolf Hitler najvjerovatnije izvršio samoubistvo u svom bunkeru u Berlinu .1946 . — Karol Vojtila postao je kaplan.1946 . — Generalna skupština UN-a osnovala Međunarodni fond UN-a za pomoć djeci (UNICEF ).1952 . — SAD na Maršalskim ostrvima izvršile probu prve hidrogenske bombe.1954 . — U Alžiru počeo ustanak protiv francuske kolonijalne vlasti, koji je završen 1962 . sticanjem nezavisnosti.1956 . — Na prijedlog Jugoslavije , Generalna skupština UN-a usvojila rezoluciju kojom je zatraženo da Velika Britanija , Francuska i Izrael odmah obustave oružane akcije, povuku se sa teritorije Egipta i omoguće ponovno otvaranje Sueckog kanala .1964 . — privremeno je otvoren prolaz u Berlinskom zidu .1981 . — Antigva i Barbuda je dobila nezavisnost.1987 . — Kineski lider Deng Sjaoping povukao se sa svih funkcija u Komunističkoj partiji .1993 . — nastala je Evropska unija .1995 . — U američkom vojnoj bazi u Dejtonu (Ohajo ) počeli mirovni pregovori o BiH . Poslije tri sedmice mirovni sporazum kojim je okončan rat u BiH , parafirali su predsjednici Srbije i Hrvatske , Slobodan Milošević i Franjo Tuđman , te Alija Izetbegović .1996 . — Umro bivši predsjednik Šri Lanke Džunijus Ričard Džajavordene . Premijer od 1977 , poslije uspostavljanja predsjedničkog sistema 1978 . postao je prvi predsjednik države i na tom položaju je ostao do 1988 .1997 . — Međunarodni monetarni fond imenovao Novozelanđanina za guvernera Centralne banke BiH . Nikol je na ovoj funkciji, koja ima jedinstvene ovlasti za utvrđivanje monetarne politike bio do 2005 .godine.1998 . — osnovan je Evropski sud za ljudska prava .2000 . — SR Jugoslavija je primljena u UN . Jugoslovenske vlasti odbile su da, poslije raspada SFRJ i formiranja nove države SRJ (1992), podnesu zahtjev za prijem u svjetsku organizaciju kao novonastala država, insistirajući na kontinuitetu sa bivšom državom.2000 . — Skupština Crne Gore usvojila zakon o Centralnoj banci , a njemačka marka , koja je od 2 . novembra 1999 . bila paralelna valuta, postala je jedino sredstvo plaćanja u Crnoj Gori .2001 . — Turska , članica NATO -a pakta, prva je muslimanska zemlja koja je poslala trupe u rat protiv Afganistana .2001 . — Gruzijski predsjednik Eduard Ševarnadze smijenio gruzijsku vladu. Predsjednik Gruzije bio je do 2003 . kada je svrgnut sa tog položaja.2004 . — Poljska je postala punopravna članica Evropola .2005 . — Generalna skupština UN-a proglasila 27 . januar za Dan sjećanja na šest miliona Jevreja i mnoge druge žrtve nacističkog Holokausta tokom Drugog svjetskog rata .2007 . — Umro Amerikanac Pol Tibets pilot i komandant aviona B-29 iz kojeg je 1945 . godine bačena atomska bomba na Hirošimu , od koje je poginulo između 70.000 i 100.000 ljudi.846 . — Luj II., francuski kralj , francuski kralj († 879 ).1500 . — Benvenuto Celini , vajar, zlatar i pisaci († 1571 ).1596 . — Pietro da Cortona , rimski graditelj programatskog baroka.1724 . — Mihalj Šilobod , hrvatski matematičar († 1787 ).1757 . — Antonio Canova , talijanski kipar, slikar i arhitekt; glavni predstavnik klasicizma u skulpturi († 1822 ).1761 . — Angelo Anelli , talijanski libretist i književnik.1813 . — Petar II. Petrović Njegoš , pjesnik i vladika Crne Gore († 1851 .).1813 . — Dragutin Rakovac (Dragutin Rakovec), hrvatski književnik, prevoditelj, publicist i javni djelatnik († 1854 .).1855 . — Guido Adler , austrijski muzikolog († 1941 ).1870 . — Viktor Car Emin , hrvatski književnik († 1963 ).1878 . — Feliks Kapović , gradišćanskohrvatski teolog († 1933 ).1880 . — Alfred Vegener , nemački meterolog i geolog († 1930 ).1889 . — Philip Noel-Baker , britanski političar, diplomat, humanist i sportaš († 1982 ).1902 . — Eugen Johum , nemački dirigent († 1987 ).1906 . — Vasilj Gaćeša , partizanski komandant i narodni heroj Jugoslavije.1909 . — Bruno Bjelinski , jedan od najznačajnih jugoslavenskih i hrvatskih kompozitora 20. stoljeća († 1992 ).1923 . — Gordon Rupert Dikson , kanadski pisac naučne fantastike.1923 . — Viktorija de los Anheles , španski operski pevač.1924 . — Süleyman Demirel , turski političar i državnik.1931 . — Gustav Zemla , poljski vajar.1931 . — Nada Birko Kustec , športašica (skijaško trčanje).1939 . — Bernard Kouchner , francuski liječnik, političar i diplomat, židovskog podrijetla.1942 . — Larry Flynt , američki izdavač i predsjednik Larry Flynt Publications.1943 . — Salvatore Adamo , belgijski šansonjer.1944 . — Nikola Dragaš , hrvatski kuglač.1944 . — Keit Emerson , rok muzičar.1944 . — Ibrahim Kajan , bosanskohercegovački književnik.1952 . — Lari Flint , američki izdavač.1952 . — Borisav "Bora" Đorđević (Bora Čorba), pevač rok grupe Riblja čorba od njenog osnivanja 1978.1954 . — Vedran Rožić , hrvatski nogometaš.1962 . — Anthony Kiedis , američki glazbenik.1963 . — Mark Hughes , velški nogometaš i trener.1970 . — Igor Cvitanović , hrvatski nogometaš.1975 . — Roberto Dueñas , umirovljeni španjolski košarkaš.1979 . — Milan Dudić , umirovljeni srpski nogometaš.1980 . — Marija Tadić , hrvatska glumica.1983 . — Micaela Schäfer , nemačka glumica, model, tv-voditeljka i pjevačica.1984 . — Miloš Krasić , srpski nogometaš, bivši srpski reprezentativac.1987 . — Momir Rnić , srpski rukometaš.1496 . — Filip Kalimah , italijanski humanista i pisac (* 1437 ).1700 . — Karlo II , španjolski kralj, posljednji španjolski Habsburgovac (* 1661 ).1870 . — Viktor Car Emin , hrvatski književnik.1893 . — Jan Matejko , poljski slikar (* 1838 ).1894 . — Aleksandar III Aleksandrovič , car Rusije (* 1845 ).1903 . — Teodor Momsen , istoričar, pesnik i nemački pravnik (* 1817 ).1907 . — Alfred Jarry , francuski pesnik i pisac (* 1873 ).1918 . — Janko Vuković Podkapelski , hrvatski carski i kraljevski admiral (* 1871 .).1924 . — Josip Lang , hrvatski biskup (* 1857 ).1932 . — Tadeusz Makowski , poljski slikar (* 1882 ).1955 . — Antun Barac , hrvatski povjesničar (* 1894 .).1956 . — Pietro Badoglio , italijanski vojskovođa i političar (* 1871 ).1966 . — Petar Radaković , hrvatski nogometaš (* 1937 .).1971 . — Jadviga Smosarska , poljska glumica (* 1898 ).1971 . — Gertrud von Le Fort , nemačka spisateljica (* 1876 ).1972 . — Ezra Pound , američki pesnik (* 1885 ).1987 . — Melita Lorković , prvi moderni hrvatski pijanist (* 1907 ).1988 . — Aleksa Benigar , slovensko-hrvatski svećenik (* 1893 ).1990 . — Zdenko Strižić , hrvatski arhitekt (* 1902 .).2001 . — Bekir Misirlić , bosanskohercegovački slikar i skulptor.2003 . — Henryk Machalica , poljski glumac (* 1930 ).Vidi takođe : Godišnji kalendar - Dnevni kalendar