1757

Ovo je članak o godini 1757.

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija:	1720-e  1730-e  1740-e  – 1750-e –  1760-e  1770-e  1780-e
Godine:	1754 1755 1756 – 1757 – 1758 1759 1760

Bitka kod Leuthena.

1757. po kalendarima

Gregorijanski	1757. (MDCCLVII)
Ab urbe condita	2510.
Islamski	1170–1171.
Iranski	1135–1136.
Hebrejski	5517–5518.
Bizantski	7265–7266.
Koptski	1473–1474.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1812–1813.
• Shaka Samvat	1679–1680.
• Kali Yuga	4858–4859.
Kineski
• Kontinualno	4393–4394.
• 60 godina	Yin Vatra Vo(l) (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11757.
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1757 (MDCCLVII) bila je redovna godina koja počinje u subotu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u srijedu po julijanskom kalendaru.

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

• 2. 1. - Britanci na čelu sa Cliveom su povratili Kalkutu.
• 5. 1. - Bivši vojnik Robert-François Damiens izvodi atentat nožem na francuskog kralja Luja XV koji je pri tome lakše ranjen.
• 5. 1. - Giacomo Casanova je opet u Parizu, par meseci nakon spektakularnog bekstva iz Venecije. Organizuje lutriju za potrebe Vojne škole, od čega se i sam bogati. Kasnije tokom godine upoznaje bogatu i naivnu udovicu Madame d’Urfé, koju opčinjava okultističkim pristupom.
• 12. 1. - Kodža Ragip-paša je novi osmanski veliki vezir (do smrti 1763), sprovodi reforme administracije i finansija, ne meša se u evropski rat.
• početkom godine - Nakon pat-pozicije u turskom vojnom pohodu, u Nikšiću dogovoreno da Crnogorci plaćaju harač i prestanu s četovanjem. Među Turcima i Crnogorcima vlada mir sledećih deset godina.
• januar-april - Jovan Horvat tvrdi da je u ovom periodu 822 srpska doseljenika došla u Rusiju.

• 1. 2. - Kralj Luj XV otpušta dvojicu najuticajnijih savetnika, državnog sekretara za rat grofa d'Argensona i za mornaricu grofa d'Arnouvillea.
• 5. 2. - Calcutta Gauntlet: britansko-indijske snage su se probile kroz logor znantno brojnijih snaga bengalskog nawaba - ovaj potvrđuje Kalkutu Britancima i obećava odštetu, prema Alinagarskom ugovoru od 9-tog.
• 23. 2. - U Portu izbijaju neredi zbog vinskog monopola - preko 400 lica će na jesen biti kažnjeno na različite načine.

• 14. 3. - Britanski admiral John Byng je streljan na palubi broda HMS Monarch, pošto je osuđen zbog prošlogodišnjeg gubitka Minorke.
• mart - U Sarajevu pogubljena braća Morić. Sarajevski građani, koji su trpeli stalne nerede, za jedan dan su pohvatali "dvadeset tri jaramaza, ukoljice i odmetnika" i podavili ih uz gruvanje topova.
• 23. 3. - Britanci zauzeli francuski Chandannagar u Bengalu (vraćen Francuzima 1763).
• 28. 3. - Nakon što je osuđen za pokušaj regicida, Robert-François Damiens je u Parizu javno pogubljen četvorenjem; prizor okrutne kazne koja se u Francuskoj nije primjenjivala vijek i pol izaziva šok i zgražanje među prosvijećenim intelektualcima i slavnim ličnostima Francuske i Evrope te pokreće pokret za ukidanje mučenja i smrtne kazne; Damiens ostaje posljednja ličnost koja je bila pogubljena na taj način.

April/Travanj – Jun/Lipanj

• 18. 4. - Fridrih Veliki ulazi u Češku.

• 1. 5. - Drugi Versajski ugovor: Francuska će pomoći Austriji da povrati Šlesku, a pripala bi joj Austrijska Nizozemska (Belgija) - odredbe su promenjene sledeće godine.
• 6. 5. - Sedmogodišnji rat: Bitka kod Praga u kojoj pruski kralj Friedrich II nanosi poraz austrijskim snagama i poslije čega započinje opsadu Praga.
• 6. 5. - Pad Obnovljene Kraljevine Hanthawaddy: gornjeburmanski konbaunški vladar Alaungpaya je zauzeo prestonicu Pegu/Bago. Mnogi Moni beže u Sijam, izloženi su asimilaciji.

Vojni Red Marije Terezije

• 18. 6. - Sedmogodišnji rat: Bitka kod Kolina u kojoj Austrijanci nanose poraz Friedrichu II i tjeraju pruske snage da napuste Češku. Carica je ustanovila Vojni Red Marije Terezije, najviše habsburško odlikovanje. Donosi godišnju apanažu od 300 - 500 forinti, molbom vladaru se može dobiti austrijski baronat.
• 23. 6. - Sedmogodišnji rat: Bitka kod Plasseya u kojoj trupe Britanske ističnoindijske kompanije pod Robertom Cliveom nanose odlučujući poraz trupama bengalskog pro-francuskog vladara Siraja ud-Daulaha, kojeg je izdao komandant vojske Mir Džafar.
  • tom bitkom simbolički počinje britanska vojna i politička ekspanzija u Južnoj Aziji i stvaranje Britanskog Radža.
• 27. 6. - Razoran potres pogodio Viroviticu.
• sredinom godine - Vladika Vasilije, guvernadur Radonjić i dr. kreću u Rusiju - stižu početkom sledeće godine.

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

• 2. 7. - Bivši bengalski nawab Siradž ud-Daula je ubijen, nasleđuje ga Mir Džafar, u zavisnosti od Britanske istočnoindijske kompanije (do 1760. i 1763-65).
• 5. 7. - Pruski Memel se predao Rusima posle kraće opsade i bombardovanja.
• jul - U Versaju se sreli markiz Mirabeau i François Quesnay, začetnici fiziokratske škole.
• 26. 7. - Sedmogodišnji rat: Bitka kod Hastenbecka u kojoj francuske trupe nanose poraz Britancima i tjeraju Hanover (u personalnoj uniji sa Velikom Britanijom) na tzv. Klosterzevensku konvenciju kojom je to područje djelomično okupirano od Francuza, a ostatak proglasio neutralnost u daljem ratu.
• 31. 7. - Mladi Dimitrije Obradović dolazi u manastir Hopovo - kaluđer je Dositej 1758-60.

• 9. 8. - Francuski i indijanski rat: Opsada Fort William Henryja završava predajom britanskog garnizona kome je francuski general Louis-Joseph de Montcalm obećao prethodno uvjetni otpust, ali čiji su dijelovi tokom marša do britanskih linija podvrgnuti masakru od strane Montcalmovih indijanskih saveznika.
• 30. 8. - Sedmogodišnji rat: Bitka kod Gross-Jägersdorfa u kojoj ruske snage nanose težak poraz pruskim trupama u Istočnoj Pruskoj, ali ne koriste priliku da zauzmu Königsberg i ostatak te oblasti. Prva ruska bitka u ovom ratu, učestvuju i Srpski husarski puk i puk Ševića i Preradovića.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

• 12. 10. - Jovan Apostolović odbranio doktorsku disertaciju u Haleu - prvi Srbin doktor medicine, prvi školovani lekar.
• 16. 10. - Sedmogodišnji rat: Austrijska konjica (pretežno iz Mađarske) u iznenadnom prepadu nakratko osvaja prusku prijestolnicu Berlin.
• 30. 10. - Mustafa III nasljeđuje Osmana III na mjestu osmanskog sultana (do 1774).
• jesen - Mehmed-paša Kukavica je ponovo u Bosni (do 1760), sada i sam vrši nasilja i ucjenjuje narod - većinu vremena troši na dovršavanje svojih mnogobrojnih zadužbina.

• 5. 11. - Sedmogodišnji rat: Bitka kod Rossbacha u kojoj Friedrich II iznenadnim konjičkim napadom razbija nadmoćnu francusko-austrijsku vojsku u Saksoniji.
  • Navodno je madam Pompadur prokomentarisala lošu vest rečima Après nous, le déluge. Ove godine se očekivala i Halejeva kometa, za koju se mislilo da je donela potop iz Postanja.
• 25. 11. - Sedmogodišnji rat: Austrijske snage zauzimaju Breslau.

• 2. 12. - Umro episkop temišvarski Georgije Popović, naslediće ga Vićentije Jovanović Vidak (1759-74).
• 6. 12. - Sedmogodišnji rat: Bitka kod Leuthena u kojoj Friedrich II nanosi težak poraz brojčano nadmoćnoj austrijskoj vojski i tjera je na povlačenje iz Šleske; ta se bitka često navodi kao najsvjetliji trenutak u vojnoj karijeri Friedricha II i vrhunac ratne vještine 18. vijeka.

Kroz godinu

• Karlobag je dobio statut.
• Pošto je vojska opkolila moslavinske seljake, oni predaju svoje vođe i prihvataju novo feudalno uređenje.
• Grupa od 150 Crnogoraca stupa u rusku vojnu službu ali većinom se vraćaju.
• Neka pobuna graničara u Lici.
• Pošto su dalmatinski Srbi tražili da im se episkop Simeon Končarević vrati sa Popine, mletačke vlasti ga optužuju da podbunjuje narod - odlazi u Rusiju s nekoliko kaluđera iz Krupe i tridesetak porodica (nakratko se vraća 1762).
• Crkve: Mali Lošinj (Porođenja Marijina), Šarengrad (Petra i Pavla), Orahovica (Našašća Sv. križa), Srpski Semarton (Vaznesenja Gospodnjeg)
• Zagrebačko izdanje "Osmostrune kitare" (Cithara octochorda, ranije u Beču 1701. i 1723), zbirke crkvenih napjeva.
• Iz Franjevačke provincije Bosne Srebrene izdvojena provincija sv. Ivana Kapistrana, hrvatsko-ugarski krajevi.

Orfelinov "Pozdrav Mojseju Putniku"

• Mojsije Putnik je bački episkop (do 1774).
• Jovan Stefanov Balević: "Kratak i objektivan opis sadašnjeg stanja Crne Gore" (objavljeno tek 1884).
• Ćingovska Kina je zavladala Tuvom, tj regionom Tandi Urjanhaj.
• ? Vijetnamski naseljenici stižu u deltu Mekonga, koja je ranije pripadala kmerskoj državi.
• John Baskerville je otisnuo Vergilija na pergament papiru - glatkoća omogućuje veću oštrinu.
• Vincenzo Riccati: Opusculorum ad res physicas et mathematicas pertinentium, prvi tom; uvodi hiperbolične funkcije.
• Ivan Šuvalov osniva Akademiju tri najplemenitije umetnosti, Imperijalna akademija umetnosti 1764-1918, dobija svoju zgradu 1789.
• Marokanski sultan obnavlja Kazablanku, stradalu u potrestu 1755.
• 1756-57 - Mehmed Bušatlija je zavladao u Skadru - Porta će ga priznati za pašu, Bušatlije vladaju Skadrom do 1831.
• 1757/58 - U Travniku se grade džamije, Hadži-Alibegova u Gornjoj Čaršiji (podigao Mehmed-paša Kukavica, izgorjela 1856), a u Donjoj Čaršiji džamiju diže vezir Sopa Salan Ahmed-paša.

Rođenja

• 4. 1. - Tituš Brezovački, književnik († 1805)
• 11. 1. - Alexander Hamilton, prvi sekretar trezora SAD († 1804) (najčešći datum)
• 15. 2. - Ante Alberti, pravnik, skladatelj i zborovođa († 1804)
• 30. 5. - Henry Addington, 1. vikont Sidmouth, britanski premijer († 1844)
• 31. 5. - Friedrich Franz Xaver von Hohenzollern-Hechingen, habsburški feldmaršal († 1844)
• 5. 6. - Pierre Jean Georges Cabanis, fiziolog, filozof († 1808)
• 22. 6. - George Vancouver, moreplovac, istraživač († 1798)
• 17. 8. - Adam Bartsch, grafičar, pionir istorije grafike († 1821)
• 6. 9. - Gilbert du Motier, markiz de La Fayette, učesnik Američke i Francuske revolucije († 1834)
• 9. 10. - Šarl X, kralj Francuske († 1836)
• 21. 10. - Pierre Augereau, maršal Francuske († 1816)
• 1. 11. - Antonio Canova, vajar († 1822)
• 15. 11. - Jacques Hébert, revolucionar († 1794)
• 28. 11. - William Blake, engleski književnik, slikar i grafičar († 1827)
• 27. 12. - Stefan Stratimirović, karlovački mitropolit († 1836)
• Riga od Fere, grčki revolucionar († 1798)

Smrti

• 9. 1. - Bernard Le Bovier de Fontenelle, pisac (* 1657)
• 24. 1. - Francesco Robba, vajar (* 1698)
• 26. 1. - René Louis de Voyer de Paulmy d'Argenson, pisac i političar (* 1694)
• 12. 3. - Giuseppe Galli Bibiena, scenograf (* 1696)
• 14. 3. - John Byng, britanski admiral (* 1704)
• 6. 5. - Kurt Christoph von Schwerin, pruski feldmaršal (* 1684)
• 26. 6. - Maximilian Ulysses Browne, habsburški feldmaršal (* 1705)
• 28. 6. - Sophie Dorothea von Hannover, kraljica-majka Fridriha Velikog (* 1687)
• 23. 7. - Domenico Scarlatti, italijanski kompozitor (* 1685)
• 21. 9. - Amursana, džungarski princ (* 1723)
• 2. 10. - Luigi Centurione, general Društva Isusovog (* 1686)
• 17. 10. - René Antoine Ferchault de Réaumur, entomolog, fizičar (* 1683)
• 30. 10. - Osman III., otomanski sultan (* 1699)
• 30. 10. - Edward Vernon, britanski admiral (* 1684)
• 13. 11. - Baba Deep Singh, mučenik sikizma (* 1682)
• 17. 11. - Marija Josipa Austrijska, poljska kraljica (* 1699)
• 12. 12. - Georgije Popović, episkop temišvarski (* ca. 1700)
• 26. 12. - Sofronije Jovanović, episkop pakrački (* 1714)
• Francois Didot, prva generacija tipografske porodice
• Dalaj Lama VII, (* 1708)

Reference

Literatura

• Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
• Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)

1757 na Wikimedijinoj ostavi