Sićevo (Niška Banja)

Sićevo
Sićevo;
	; Pogled na Sićevo
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Nišavski
Grad	Niš
Gradska opština	Niška Banja
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1007
Geografija
Koordinate	43°20′17″N 22°05′01″E / 43.338°N 22.0835°E
Nadmorska visina	365 m
	Sićevo Sićevo (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	18311
Pozivni broj	018
Registarska oznaka	NI

Koordinate: 43° 20′ 17" SGŠ, 22° 05′ 01" IGD

Sićevo je naseljeno mesto u gradskoj opštini Niška Banja na području grada Niša u Nišavskom okrugu. Prema popisu iz 2002. u Sićevu je živelo 1007 (1012) stanovnika (prema popisu iz 1948. 1361 stanovnik).

Sićevo je vinogradarsko-voćarsko i stočarsko-ratarsko seosko naselje zbijenog tipa, na dolinskim stranama u podnožju Svrljiških planina, (300–460 nmv), (veći deo na desnoj strani) Nišave, desne pritoke Južne Morave, pored magistralnog puta i železničke pruge Niš–Sofija (ili nišavsko-maričke magistrale), 16 km istočno od Niša u početnom delu klisure, koja je po njemu i dobila naziv: Sićevačka klisura.

S leve strane nišavsko-maričke magistrale nalaze se vikend-naselja: Crvenica, Kutleš, Meči dol, Kulina, Šutevac, Kusača i Manastir Svete Bogorodice, koji je poznat i kao manastir Sićevo. Vrednosti ovog objekta doprinose freske iz druge i treće decenije 17. veka iz radionice patrijarha Pajsija, poznate po nespretnosti u crtežu i rustičnosti u koloritu. Kao spomenik kulture od velikog značaja manastir se nalazi pod zaštitom Republike Srbije ^[1]^[2].

Istorijat

Po predanju, Sićevo je nastalo u 13. veku kada je (Sveti Sava 1234. na putu za Carigrad „popio i blagosiljao“ seosko vino).

Pretpostavlja se da je staro selo vremenom raseljeno, a današnje Sićevo nastalo je početkom 18. veka od „zbegova“. Postoji mišljenje da su ga formirali žitelji sela Sićeva kod Prištine ili istoimenog sela kod Kline posle Seobe Srba pod vođstvom patrijarha Arsenija III Čarnojevića (1690)^[3].

Infrastruktura privreda, kultura i sport

Sićevo je vinogradarsko-voćarsko i stočarsko-ratarsko seosko naselje zbijenog tipa, na dolinskim stranama i u podnožju Svrljiških planina

Hidroelektrana u Sićevu zahvaljujući kojoj je selo dobilo struju među prvima selima u niškoj banovini (1925)

Sićevo objedinjuje tri „male“: Gornju, Srednju i Donju i vikend-naselja: Crvenica, Kutleš, Mečji dol, Kulina i Šutevac, a kod manastira Sv. Bogorodice vikend-naselje Kusača. Površina atara, gde na mestu Gorelica raste endemska biljka žalfija, (po kojoj je među pčelarima i ljubiteljima lekovitog bilja poznat ovaj kraj), iznosi 2.179 ha.

Električno osvetljenje selo je dobilo 1925, telefonske veze početkom osamdesetih godina 20. veka, a vodom se snabdeva preko seoskog vodovoda, sa izvora Vrelo. Sićevo ima osmorazrednu školu koja je počela sa radom 1882, (školske 2000/2001. škola je imala 88 učenika).

Pored seoske pravoslavna crkva Svetog proroka Ilije podignute 1800. (renovirane 1990) i mesne kamcelarije, selo ima stari (izgrađen 1934) i novi zadružni dom (izgređen 1948/49), Zemljoradničku vinogradarsku zadrugu „Sićevo“, spomen česmu borcima palim u prvom i drugom svetskom ratu, zdravstvenu stanicu, apoteku, poštu, motel „Sićevo“ i železničku stanicu.

„Poznato je po vinogradarstvu koje je bilo razvijeno i za vreme turske vladavine. Vinodelsko-voćarsko udruženje osnovano je 1895. Vinarski podrumi su do 1878. građeni u vinogradima, potom u naselju, a 1931, kada je počela sa radom HE „Sićevo“, kupljen je Vinarski podrum za potrebe zadruge, pored koga je 1937/38 izgrađen novi. Proizvodnja grožđa, vina, rakije i šljive tržišnog je karaktera.“

U novije vreme Sićevo je poznato i po kulturnim i sportskim manifestacijama:

Likovna kolonija „Sićevo“ - najstarija u zemlji osnovane 1905),
Književna kolonija „Sićevo“ - jedine na Balkanu, osnovane 1991)
Svetski paraglajding kup
„Dani žalfije“, kao manifestacija opštine Niška Banja
Grafička radionica Sićevo, osnovana 2005. godine

Demografija

U naselju Sićevo živi 839 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 45,8 godina (44,9 kod muškaraca i 46,8 kod žena). U naselju ima 341 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,94.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa primećen je pad u broju stanovnika.

Zbog prirodnih lepota Sićevačke klisure u Sićevu je zadnjih 40 godina izgrađeno jedno od najvećih vikend naselja u okolini Niša.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	1361	^[4]
1953.	1368
1961.	1389
1971.	1268
1981.	1093
1991.	1012	1006
2002.	1012	1007

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	956	94.93%
Romi	47	4.66%
Ukrajinci	1	0.09%
Bunjevci	1	0.09%
Bugari	1	0.09%
nepoznato	0	0.0%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[5]


	m	ž
?	0	0
80+	20	29
75-79	29	49
70-74	34	27
65-69	34	23
60-64	37	43
55-59	26	30
50-54	44	40
45-49	45	42
40-44	32	25
35-39	26	30
30-34	31	25
25-29	26	25
20-24	24	26
15-19	26	26
10-14	28	28
5-9	28	22
0-4	14	13
prosek	44.9	46.8

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	271	266	339	334	325	340	341

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	81	98	45	53	30	24	2	3	4	1	2.94

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	434	90	290	42	7	5	440

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	59	280	89	11	1

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	180	27	-	-	73	10	10	15	4	19
Ženski	104	22	-	-	39	-	1	7	10	1
Oba	284	49	-	-	112	10	11	22	14	20
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	1	2	5	5	2	5	-	-	2
Ženski	1	3	-	5	8	2	-	-	5
Oba	2	5	5	10	10	7	-	-	7

Povezano

Reference

↑ Spomenici kulture u Srbiji: Manastir Sićevo (sajt SANU) (sh) (en)
↑ Janićijević J, Kulturna riznica Srbije, Idea, Beograd, 2001.
↑ Tanja Milisavljević, Slobodan Gavrilović PRVA SELA U SRBIJI, Beograd, 2007, Izdavač Demokratska stranka-Istraživačko-izdavački centar, Pristupljeno 25. 4. 2013.
↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Vanjske veze

Portal Srbija

[SK-1] Spomenici kulture u Srbiji: Manastir Sićevo (sajt SANU) (sh) (en)

[2] Janićijević J, Kulturna riznica Srbije, Idea, Beograd, 2001.

[3] Tanja Milisavljević, Slobodan Gavrilović PRVA SELA U SRBIJI, Beograd, 2007, Izdavač Demokratska stranka-Istraživačko-izdavački centar, Pristupljeno 25. 4. 2013.

[4] Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9

[5] Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]