Donja Vrežina

Donja Vrežina
Donja Vrežina;
	; Zalazak Sunca u Donjoj Vrežini
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Nišavski
Grad	Niš
Gradska opština	Pantelej
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	6758
Geografija
Koordinate	43°19′26″N 21°57′01″E / 43.324°N 21.950333°E
Nadmorska visina	214 m
	; Donja Vrežina Donja Vrežina na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	018
Registarska oznaka	NI

Koordinate: 43° 19′ 26" SGŠ, 21° 57′ 01" IGD

Donja Vrežina je predgrađe grada Niša. Nalazi se na području gradske opštine Pantelej, u Nišavskom upravnom okrugu. Nalazi se na oko 5 km istočno od centra grada, na području ušća Matejevačkog i Breničkog potoka u Nišavu. Prema popisu iz 2011. bilo je 6758^[1] stanovnika (prema popisu iz 2002. bilo je 4088 stanovnika). U naselju se nalazi izdvojeno odeljenje osnovne škole „Miroslav Antić“.

Historija

Atar naselja Donja Vrežina kao i susednih sela bili su naseljeni još u praistoriji. Praistoriski nalazi otkriveni su na potezu Čardak i na području istočno od manastira (sada crkva Uspenja Presvete Bogorodice) i Rimske česme, a u naselju su otkriveni i antički nalazi. Antičko naselje, kao i današnje, nalazilo se na obalama reke Nišave. Po svom položaju antička Vrežina je bila najbliže naselje (preko reke Nišave) naselju Medijana (latinski: Mediana). Medijana je za vreme Rimskog carstva bila luksuzno predgrađe kasnoantičkog grada i vojnog logora Nais (latinski: Naissus), gde je pored reke Nišave bio sagrađen velelepni carski letnjikovac cara Konstantina Velikog, koji je rođen u rimskom gradu Naisu, tj. današnjem Nišu.

Prema popisu iz 1498. godine, selo je imalo 32 kuće, 8 neoženjenih, 5 udovičkih kuća, 2 muslimanske kuće i dažbine u iznosu 5.332 aspre. Pripadala je kao spahiluk Hizir-agi iz Pirota, a jednu vodenicu sa dva kamena držao je u svom vlasništvu vakuf pokojnog Sulejman-paše iz Niša.

Prema turskom popisu nahije Niš iz 1516. godine, mesto je bilo jedno od 111 sela nahije i nosilo je naziv Donja Vrezina, a imalo je 35 kuća, 4 udovička domaćinstva, 3 samačka domaćinstva, 2 muslimana.^[2]

Godine 1841, tokom Niške bune, selo je delimično spaljeno.

Oslobođenje od Turaka dočekano je sa oko 40 domova nakon čega je selo počelo da doživljava svoj uspon zahvaljujući dobroj zemlji i blizini Niša. Godine 1895. selo je imalo 44 domaćinstva i 328 stanovnika, a 1930. godine 69 domaćinstava i 434 stanovnika.

Najintenzivniji razvoj ostvaruje se nakon Drugog svetskog rata kada 1960-70. godina postaje prigradsko naselje Niša. Danas se zvanično vodi kao deo grada.

Demografija

U naselju Donja Vrežina živi 5485 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,9 godina (38,5 kod muškaraca i 39,3 kod žena)^[3]. U naselju ima 2163 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,12^[4].

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika. Po rezultatima popisa stanovništva iz 2011. godine, Donja Vrežina ima 6758 stanovnika i 2163 domaćinstva.

Grafik promene broja stanovnika

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	552	^[1]
1953.	600
1961.	818
1971.	1355
1981.	2270
1991.	2696	2659
2002.	4144	4088

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	3924	95.98%
Romi	31	0.75%
Bugari	11	0.26%
Jugosloveni	7	0.17%
Crnogorci	6	0.14%
Makedonci	6	0.14%
Hrvati	4	0.09%
Nemci	1	0.02%
Albanci	1	0.02%
nepoznato	21	0.51%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[3]


	m	ž
85+	10	19
80-84	34	56
75-79	91	77
70-74	94	102
65-69	137	113
60-64	217	226
55-59	300	298
50-54	239	265
45-49	214	251
40-44	209	228
35-39	286	267
30-34	278	290
25-29	256	267
20-24	238	245
15-19	205	200
10-14	183	159
5-9	205	166
0-4	162	171
prosek	38.5	39.3

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	97	102	184	343	600	774	1254

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	130	258	279	416	105	52	9	4	1	-	3.26

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	1670	442	1131	63	28	6	1686

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	345	1141	134	62	4

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	839	3	-	1	236	10	65	106	16	138
Ženski	678	11	-	1	196	6	7	114	26	35
Oba	1517	14	-	2	432	16	72	220	42	173
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	4	23	57	29	31	17	-	-	103
Ženski	11	11	22	38	98	17	-	-	85
Oba	15	34	79	67	129	34	-	-	188

Saobraćaj

Do naselja se može doći gradskom linijom Bubanj–Donja Vrežina, kao i prigradskim linijama PAS Niš–Vrelo (linija br. 16), PAS NIŠ–Oreovac (linija br. 17) i PAS NIŠ–Gornja Vrežina (linija br. 17L). Sve pomenute linije imaju po više stajališta u naselju.

Reference

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 „Knjiga 20”. Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011. — podaci po naseljima.. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2014. ISBN 978-86-6161-109-4.
↑ „Istorijski arhiv Niš: „DETALjNI POPIS NAHIJE NIŠ IZ 1516. GODINE“”. Arhivirano iz originala na datum 2012-03-15. Pristupljeno 2014-08-24.
↑ ^3,0 ^3,1 „Knjiga 2”. Starost i pol. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2012. ISBN 978-86-6161-028-8.
↑ „Knjiga 10”. Domaćinstva prema broju članova. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2013. ISBN 978-86-6161-066-0.

Literatura

Enciklopedija Niša: Priroda, prostor, stanovništvo; izdanje Gradina - Niš, 1995. g. pp. 20–21.

Vanjske veze

Portal Srbija

[knjiga20-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 „Knjiga 20”. Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011. — podaci po naseljima.. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2014. ISBN 978-86-6161-109-4.

[2] „Istorijski arhiv Niš: „DETALjNI POPIS NAHIJE NIŠ IZ 1516. GODINE“”. Arhivirano iz originala na datum 2012-03-15. Pristupljeno 2014-08-24.

[knjiga2-3] 3,0 ^3,1 „Knjiga 2”. Starost i pol. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2012. ISBN 978-86-6161-028-8.

[4] „Knjiga 10”. Domaćinstva prema broju članova. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2013. ISBN 978-86-6161-066-0.

[1]

[2]

[3]

[4]