Valletta
Valletta
Humillima Civitas Valletta | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 35°53′N 14°30′E / 35.883°N 14.500°E | |
| Država |  Malta
|
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Alexiei Dingli |
| Površina | |
| - Ukupna | 0.8 km² |
| Visina | 56 |
| Stanovništvo (2007.) | |
| - Grad | 6154 [1] |
| Službena stranica www.cityofvalletta | |
| Karta | |
  Valletta | |
Valletta (malteški: Il Belt = grad) ili kako je neki zovu La Valletta je glavni i najveći grad Malte od 6 154 stanovnika (uži centar), po procjeni iz 2007.[1]
Valletta je zbog svojih brojnih vrijednih historijskih građevina uvrštena 1980. na UNESCO-vu Listu mjesta svjetske baštine u Evropi kao rijedak primjer očuvane arhitektonske baštine, i kao primjer harmoničnog i organskog razvoja od baroka do današnjih dana.[2]
Geografske karakteristike[uredi | uredi kod]
Valletta leži na sjeveroistočnoj obali najvećeg malteškog otoka Malta, na istoimenom poluotoku Valletta[1], koji razdvaja dvije odlične prirodne luke (zaljeva), Marsamxett i Veliku luku, koja je najveća luka na Malti, sa terminalom za putničke brodove koji je nedavno sagrađen, duž starih gradskih zidina.
Historija[uredi | uredi kod]
Valletta je osnovana 1565. nakon velike Opsade Malte [1] koju je neuspješno vodio sultan Sulejman Veličanstveni. Nju su kao svoju utvrdu izgradili Malteški vitezovi želivši pomoću nje spriječiti daljnje osmanske prodore prema jugu Evrope. Nazvali su je Valletta u čast svog velikog meštra reda - Jean Parisot de la Valette.[1] Ona je 1570. proglašena prijestolnicom Malte.
Malteške vitezove protjerani su sa Malte Francuzi - 1798. za Francuske revolucije.[1]Britanci su vješto iskoristili revolt Maltežana protiv francuskog garnizona i zauzeli Valettu 1800.[1]Britanci su nakon 1814. pretvorili grad u svoju najsnažniju mediteransku pomorsku bazu.
Valletta je pretrpila teška razaranja od strane njemačke Luftwaffe za vrijeme Drugog svjetskog rata. U Valetti se 1943. predala talijanska mornarica (supermarina) Saveznicima.[1]
Znamenitosti[uredi | uredi kod]
| Grad Valletta | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
| Malta | |
| Registriran: | 1980. (4. zasjedanje) |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | i, vi |
| Ugroženost: | no |
| Referenca: | UNESCO |
Valletta je grad prepun crkava i palača, ali i brojnih utvrđenja (bastiona, polubastiona, ravelina i zidina koji dosežu i do 100 metara visine) koja su Malteški vitezovi podigli da zaštite grad od napada.
Najveće atrakcije grada su;
- druga gradska katedrala Svetog Ivana (Kon-Katidral ta’ San Ġwann), u kojoj se nalaze slike Caravaggia. Nju je između 1573. - 1578. podigao malteški arhitekt Gerolamo Cassar, kao samostansku crkvu Malteških vitezova.
- Palača Auberge de Castille et Leon, bivši hospicij malteških vitezova (i to samo za one koji su dolazili iz Kastilje, Leona i Portugala), u kojoj se danas nalazi ured predsjednika malteške vlade. I nju je podigao Gerolamo Cassar 1574., a opsežno ju je restaurirao i modernizirao 1741. maltežanin Andrea Belli.
- Palača Velikog meštra Malteškog reda (ili kako je maltežani zovu il-Palazz) izgrađena između 1571.-1574. (Gerolamo Cassar), u kojoj danas stoluje Malteški parlament i ured predsjednika Malte. To je barokna građevina jednostavnih fasada, sa dva impresivna atrija u kojima dominira skulptura Neptuna. U njoj je smještena kolekcija evropskog srednjovjekovnog i renesansnog oružja.
- Palača Nacionalnog muzeja umjetnosti (osnovan 1974.), je barokna palača podignuta 1571. kao rezidencija Malteških vitezova[1], u kojoj je od 1789. stolovao komandant britanske sredozemne flote.
- Teatar Manoel (Teatru Manwel) koji je izgrađen u rekordnom roku od deset mjeseci od 1731. do 1732.,[1] danas je jedan od najstarijih teatara koji još uvijek djeluje u istoj zgradi.
- Hospital Sacra Infermeria iz 1574. bila jedna od najcjenjenijih bolnica svoga vremena koja je mogla primiti 914 pacijenata.
- Barokna palača Nacionalne biblioteke podignuta krajem 18. vijeka.
Valletta ima univerzitet od 1592. koji je osnovan na inicijativu pape Klementa VIII..[1]
Privreda[uredi | uredi kod]
Valletta nema nikakve industrije već se njezini stanovnici bave isključivo sa turizmom ili rade u državnoj administraciji.
Izvori[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
