Bristol – razlika između verzija
Nema sažetka izmjene |
potpuno |
||
| Red 1: | Red 1: | ||
{{Naselje |
|||
{{Grad u Ujedinjenom Kraljevstvu (SR) |
|||
| |
| ime =Bristol |
||
| ime_genitiv = |
|||
| izvorni_naziv = |
|||
| izvorno_ime = |
|||
| slika = Bristol landmarks collage.png |
|||
| translit_jezik1 = |
|||
| opis_slike = Kolaž grada |
|||
| krunska_zemlja = {{ENG}} |
|||
| slika_panorama =Bristol_landmarks_collage.png |
|||
| grofovija = |
|||
| veličina_slike =280px |
|||
| osnivanje = |
|||
| opis_slike =[[Kolaž]] atrakcija grada |
|||
| grad_od = 1542 |
|||
| stanovništvo = 428.200 |
|||
| slika_zastava = |
|||
| godina_stanovništvo = |
|||
| slika_zastava_veličina = |
|||
| površina = |
|||
| slika_pečat = |
|||
| nadmorska_visina = |
|||
| slika_pečat_veličina = |
|||
| pozivni_broj = |
|||
| slika_grb = |
|||
| poštanski_kod = |
|||
| slika_grb_veličina = |
|||
| gšir = 51.450 |
|||
| slika_amblem_prazno = |
|||
| gduž = -2.583 |
|||
| slika_amblem_prazno_veličina = |
|||
| veb-strana = |
|||
| slika_amblem_prazno_opis = |
|||
| nadimak = |
|||
| geslo = |
|||
| širina-stupnjevi =51 |
|||
| širina-minute =27 |
|||
| širina-oznaka =N |
|||
| dužina-stupnjevi =2 |
|||
| dužina-minute =35 |
|||
| dužina-oznaka =W |
|||
| lokacija_ime =[[Spisak država|država]] |
|||
| lokacija_info ={{flag|UK}} |
|||
| lokacija1_ime =[[Engleske regije|Regija]] |
|||
| lokacija1_info =[[Jugozapadna Engleska]] |
|||
| lokacija2_ime =[[Engleski ceremonijalni county|Ceremonijalni county]] |
|||
| lokacija2_info =City of Bristol |
|||
| lokacija3_ime =[[Engleske unitarne jedinice|Unitarna jedinica]] |
|||
| lokacija3_info =City of Bristol |
|||
| vrsta_vlasti = |
|||
| vlast_bilješke = |
|||
| titula_vođe = |
|||
| ime_vođe = |
|||
| površina_bilješke = |
|||
| površina_ukupna =110 [[km²]]<ref name=brit/> |
|||
| površina_kopna = |
|||
| površina_vode = |
|||
| postotak_vode = |
|||
| površina_uža = |
|||
| površina_šira = |
|||
| površina_prazno1_ime = |
|||
| površina_prazno1 = |
|||
| površina_prazno2_ime = |
|||
| površina_prazno2 = |
|||
| visina = |
|||
| visina_izvor = |
|||
| visina_max = |
|||
| visina_min = |
|||
| stanovništvo_godina =[[2011]]. |
|||
| stanovništvo_bilješke = |
|||
| stanovništvo =428,234<ref name=brit/> |
|||
| stanovništvo_gustoća = |
|||
| stanovništvo_uže = |
|||
| stanovništvo_uže_gustoća = |
|||
| stanovništvo_šire = |
|||
| stanovništvo_šire_gustoća = |
|||
| stanovništvo_prazno1_ime = |
|||
| stanovništvo_prazno1 = |
|||
| stanovništvo_gustoća_prazno1 = |
|||
| stanovništvo_prazno2_ime = |
|||
| stanovništvo_prazno2 = |
|||
| stanovništvo_gustoća_prazno2 = |
|||
| vremenska_zona =[[UTC+0]] |
|||
| utc_pomak =+1 |
|||
| vremenska_zona_DST = |
|||
| utc_pomak_DST = |
|||
| poštanski_broj = BS |
|||
| pozivni_broj = 0117, 01275 |
|||
| gradovi_prijatelji = |
|||
| države_gradova_prijatelja = |
|||
| web_stranica = |
|||
| slika_lokacijska_karta_država =Ujedinjeno Kraljevstvo |
|||
| slika_lokacijska_karta_opis =<center>Bristol na karti Ujedinjenog Kraljevstva |
|||
| bilješke = |
|||
}} |
}} |
||
'''Bristol''' je [[grad]], [[Engleski ceremonijalni county|ceremonijalni county]] i [[Engleske unitarne jedinice|unitarna jedinica]] od 428,234 stanovnika<ref name=brit/> u [[Engleske regije|regiji]] [[Jugozapadna Engleska]].<ref name=brit/> |
|||
== Geografske karakteristike == |
|||
Bristol se nalazi udaljen oko 190 [[km]] [[zapad]]no od [[London]]a, na [[ušće|ušću]] [[Rijeka (vodotok)|rijeka]] [[Avon (Bristol)|Avon]] i [[Frome (Bristol)|Frome]]. Nekih 13 [[km]] [[zapad]]no od grada [[Avon (Bristol)|Avon]] uvire u [[estuarij]] rijeke [[Severn]], koji se ulijeva u [[Bristolski kanal]] [[historija|Atlantskog oceana]], oko 13 [[km]] [[sjeverozapad]]no.<ref name=brit/> |
|||
Bristol je [[historija|historijska]] [[luka]] i trgovačko središte.<ref name=brit/> |
|||
== Historija == |
|||
[[datoteka:Bristol_Temple_Meads_station_(6466232797).jpg|thumb|left|260px|<center>[[željeznica|Željeznička]] stanica Temple Meads]] |
|||
Bristol je [[gradska prava|status grada]] dobio za [[srednji vijek|srednjeg vijeka]] - [[1155]]. [[Luka]] mu je poboljšana [[1247]]. preusmjeravanjem toka [[Frome (Bristol)|Rijeke Frome]] prema [[zapad]]u i izgradnjom [[kamen]]og [[most]]a na mjestu njegovog bivšeg [[ušće|ušća]] u [[Avon (Bristol)|Avon]]. Za vrijeme vladavine [[Edward III od Engleske|Edwarda III]] ([[1327]]. - [[1377]].) Bristol je prosperirao na [[transport]]u sirove [[vuna|vune]] iz [[Irske|Irske]] i [[tkanje|tkanju]] vunenih [[tkanina]], koje su se zatim transportirale u [[Španjolska|Španjolsku]] i [[Portugal]] u zamjenu za [[desertno vino|desertna vina]] [[Sherry]] i [[Porto (vino)|Porto]].<ref name=brit/> |
|||
Tako da je do [[16. vijek]]a Bristol je postao glavna luka, [[manufaktura|manufakturni]] i distribucijski centar za [[Vanjska trgovina|međunarodnu]] i unutarnju [[trgovina|trgovinu]]. |
|||
Bristol je također odigrao značajnu ulogu u pomorskoj [[historija|historiji]], iz njegove [[luka|luke]] je [[1497]]. otplovio [[Giovanni Caboto|John Cabot]] na svoje putovanje u [[Sjeverna Amerika|Sjevernu Ameriku]]. Bristolski [[trgovina|trgovci]] su [[1552]]. osnovali društvo - Merchant Venturers; njihova palača, je zajedno s brojnim drugim [[historija|historijskim]] građevinama, razorena za [[Treći Reich|njemačkog]] bombardiranja u [[Drugi svjetski rat|Drugom svjetskom ratu]]. Za [[engleski građanski rat|engleskog građanskog rata]] Bristol je bio uporište [[Jakobiti|rojalista]], pa su ga [[1645]]. zauzele snage [[Engleski parlament|Parlamenta]].<ref name=brit/> |
|||
Bristol je snažno napredovao od kraja [[17. vijek|17]]. i tokom [[18. vijek]]a kao centar za preradu [[šećer]]a i [[duhan]]a koji se [[import]]irao iz [[UK|britanskih]] [[Britanska Imperija|kolonija]] po [[sjeverna Amerika|Sjevernoj]] i [[Južna Amerika|Južnoj Americi]], kojima se zauzvrat isporučivao [[tekstil]], [[keramika]], [[staklo]] i ostale [[manufaktura|manufakturne]] robe. [[Import]] [[šećer]]a iz [[jamajka|Jamajke]] šećera i [[kakao|kakaa]] iz [[Zapadna Afrika|Zapadne Afrike]] uzrokovao je nicanje čitavog niza [[manufaktura|manufakturnih]] [[šećerana]] (sugar houses) i onih koji su proizvodile [[čokolada]]. Sve to trajalo je do [[19. vijek]]a, kad je rast [[tekstilna industrija|tekstilne industrije]] ([[pređa|predionice]] [[pamuk]]a) u [[Lancashire|Lancashiru]], zajedno s ograničenjem pomorskog prometa ispod Cliftona i rijeke [[Avon (Bristol)|Avon]], doveo do pada prometa bristolske luke na račun [[Liverpool]]a.<ref name=brit/> |
|||
Preusmjeravanjem voda [[Avon (Bristol)|Avon]] i [[Frome (Bristol)|Frome]] [[1809]]. smanjen je utjecaj [[plima i oseka|plime]] na [[luka|luku]], i osigurana konstantna dubina. [[Inženjer]] [[John Loudon McAdam]] je oko [[1815]]. značajno poboljšao cestu prema Bristolu, novim graditeljskim metodama i podlogom od tucanog [[kamen]]a ([[Макадам|Makadam]]), nakon tog je Bristolska cesta postala model za poboljšanja prometnica diljem [[UK|Velike Britanije]].<ref name=brit/> |
|||
Bristol je [[1838]]. bio polazna [[luka]] [[parobrod]]a - [[SS Great Western|Great Western]], drugog parobroda koji je preplovio [[Atlantik]] [[Isambard Kingdom Brunel|Isambarda Kingdom Brunela]]. Dolazak [[željeznica|željeznice]] [[1841]]., nakon kog je usljedilo proširenje luke novim [[dok]]ovima kod Avonmoutha i Portisheada, oživilo je grad i trgovinu. Izgradnja visećeg [[most]]a preko [[Avon (Bristol)|Avonskog]] [[kanjon]]a (Avon Gorge), kog je izveo već spomenuti [[Isambard Kingdom Brunel|Brunel]] [[1864]]., dodatno je potaknuo [[transport]].<ref name=brit/> |
|||
==Privreda== |
|||
[[datoteka:Bristol MMB «08 Millennium Square.jpg|thumb|left|260px|<center>[[Trg]] Millennium]] |
|||
Razaranje velikog dijela centra grada za [[Drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]] dalo je mogućnost za reoblikovanje grada. |
|||
U periodu poslijeratne obnove izgrađena je Palača vijeća (Council House) - [[1956]]., i niz drugih modernih građevina, kao i novi [[trgovački centar]] u Broadmeadu. |
|||
Tad je proširena i [[luka]] dogradnjom - Royal Portbury Docka, pa je ona danas sposobna za [[transport]] [[Rafinerija_nafte#Naftni_derivati|naftnih derivata]], [[stoka|stočne]] hrane i [[drvo (materijal)|drvene]] građe. Iz bristolske luke se uglavnom izvoze robe proizvedene u [[West Midlands (county)|West Midlandsu]]; [[automobil]]i, [[traktor]]i i [[stroj]]evi.<ref |
|||
name=brit/> |
|||
[[Industrija]] Bristola proizvodi; [[šećer]], [[kakao]] i [[čokolada|čokoladu]], [[porculan]], [[keramika|keramiku]] flašira [[vino]] i izradu finog [[staklo]] (Bristol "blue"), |
|||
Grad je ipak najslavniji po proizvodnji [[avion]]a u Filtonu. Izgradnjom [[most]]a preko rijeke [[Severn]] na sjevernom rubu grada i završetkom [[autoput]]a M4 prema Južnom [[Wales]]u uvelike je poboljšan položaj Bristola kao glavnog [[logistika|logističkog]] centra [[Jugozapadna Engleska|Jugozapadne Engleske]].<ref name=brit/> |
|||
==Obrazovanje== |
|||
Bristol je snažan [[obrazovanje|obrazovni]] centar, njegove slavne institucije iz [[16. vijek]]a su; [[gimnazija]], [[katedralna škola]] i [[Bolnica]] [[kralj]]ice [[Elizabeta I|Elizabete]], zatim je to Škola Colston iz [[1708]]., pa [[Koledž]] Clifton, osnovan u [[stan|rezidencijalnom]] predgrađu Clifton [[1862]]. |
|||
[[Univerzitet u Bristolu]] osnovan je [[1909]]., izrastao je iz univerzitetskog [[koledž]]a osnovanog [[1876]].<ref name=brit/> |
|||
==Znamenitosti== |
|||
Najupečatljivija bristolska [[crkva|crkvena]] [[građevina]], koja je preživjela rat je [[gotika|gotička]] [[crkva]] sv Marije Redcliff, iz [[14. vijek]]a. Bristolska [[katedrala]], podignuta je [[1142]]. kao [[opatija (vjerska institucija)|opatijska]] [[crkva]] [[Augustin od Canterburyja|Sv Augustina iz Canterburyja]], poznata je po [[Normanska arhitektura|normanskoj]] kapitolskoj dvorani i [[portal]]. |
|||
Ostale značajne građevine koje su preživjele bombardiranja su Sveti Marko ili kapela gradonačelnika (Lord Mayor’s Chapel), [[Dominikanci|dominikanski]] [[samostan]] povezan sa [[William Penn|Williamom Pennom]] i [[Kvekeri|kvekerskim]] početcima. |
|||
Nova soba u Broadmeadu, prva je [[Metodisti|metodistička]] [[kapela]] na [[svijet]]u i sjedište te vjere, osnivača [[John Wesley|Johna Wesleya]], nakon [[1739]]. Značajan je i [[teatar]] Royal, izgrađen [[1766]].<ref name=brit>{{cite web |
|||
|url=https://www.britannica.com/place/Bristol-England |
|||
|title = ''Bristol'' |
|||
|publisher = Encyclopædia Britannica |
|||
|language = engleski |
|||
|accessdate = 26. 10. 2016}}</ref> |
|||
U [[SAD|Sjedinjenim Američkim Državama]] postoji 26 gradova imenom Bristol, a u [[Kanada|Kanadi]] dva, svi oni dobili su ime po engleskom Bristolu. |
|||
==Gradovi prijatelji== |
|||
* {{flag|Francuska}}, [[Bordeaux]] |
|||
* {{flag|Njemačka}}, [[Hanover]] |
|||
* {{flag|Portugal}}, [[Porto]] |
|||
* {{flag|Gruzija}}, [[Tbilisi]] |
|||
* {{flag|Nikaragva}}, [[Puerto Morazán]] |
|||
* {{flag|Mozambik}}, [[Beira]] |
|||
* {{flag|Kina}}, [[Guangzhou]] |
|||
{{Panoramica|Panorama_of_Bristol.jpg|1200px|<center>Panorama centra grada}} |
|||
'''Bristol''' je grad u [[Ujedinjeno Kraljevstvo|Ujedinjenom Kraljevstvu]], u [[Engleska|Engleskoj]]. Prema proceni u njemu živi oko 428.200 stanovnika. |
|||
== Izvori == |
|||
{{reflist}} |
|||
== |
== Vanjske veze == |
||
{{Commonscat|Bristol}} |
|||
*[[Univerzitet u Bristolu]] |
|||
* [https://www.bristol.gov.uk/ Bristol City Council] {{en icon}} |
|||
{{klica-grad}} |
|||
{{Engleske grofovije}} |
|||
[[Kategorija:Grofovije u Engleskoj]] |
|||
[[Kategorija:Gradovi u Engleskoj]] |
[[Kategorija:Gradovi u Engleskoj]] |
||
Verzija na datum 30 oktobar 2016 u 03:20
Bristol
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 51°27′N 2°35′W / 51.450°N 2.583°W | |
| država |  UK
|
| Regija | Jugozapadna Engleska |
| Ceremonijalni county | City of Bristol |
| Unitarna jedinica | City of Bristol |
| Površina | |
| - Ukupna | 110 km²[1] |
| Stanovništvo (2011.) | |
| - Grad | 428,234[1] |
| Vremenska zona | UTC+0 (UTC+1) |
| Poštanski broj | BS |
| Pozivni broj | 0117, 01275 |
| Karta | |
  Bristol | |
Bristol je grad, ceremonijalni county i unitarna jedinica od 428,234 stanovnika[1] u regiji Jugozapadna Engleska.[1]
Geografske karakteristike
Bristol se nalazi udaljen oko 190 km zapadno od Londona, na ušću rijeka Avon i Frome. Nekih 13 km zapadno od grada Avon uvire u estuarij rijeke Severn, koji se ulijeva u Bristolski kanal Atlantskog oceana, oko 13 km sjeverozapadno.[1]
Bristol je historijska luka i trgovačko središte.[1]
Historija
.jpg)
Bristol je status grada dobio za srednjeg vijeka - 1155. Luka mu je poboljšana 1247. preusmjeravanjem toka Rijeke Frome prema zapadu i izgradnjom kamenog mosta na mjestu njegovog bivšeg ušća u Avon. Za vrijeme vladavine Edwarda III (1327. - 1377.) Bristol je prosperirao na transportu sirove vune iz Irske i tkanju vunenih tkanina, koje su se zatim transportirale u Španjolsku i Portugal u zamjenu za desertna vina Sherry i Porto.[1]
Tako da je do 16. vijeka Bristol je postao glavna luka, manufakturni i distribucijski centar za međunarodnu i unutarnju trgovinu. Bristol je također odigrao značajnu ulogu u pomorskoj historiji, iz njegove luke je 1497. otplovio John Cabot na svoje putovanje u Sjevernu Ameriku. Bristolski trgovci su 1552. osnovali društvo - Merchant Venturers; njihova palača, je zajedno s brojnim drugim historijskim građevinama, razorena za njemačkog bombardiranja u Drugom svjetskom ratu. Za engleskog građanskog rata Bristol je bio uporište rojalista, pa su ga 1645. zauzele snage Parlamenta.[1]
Bristol je snažno napredovao od kraja 17. i tokom 18. vijeka kao centar za preradu šećera i duhana koji se importirao iz britanskih kolonija po Sjevernoj i Južnoj Americi, kojima se zauzvrat isporučivao tekstil, keramika, staklo i ostale manufakturne robe. Import šećera iz Jamajke šećera i kakaa iz Zapadne Afrike uzrokovao je nicanje čitavog niza manufakturnih šećerana (sugar houses) i onih koji su proizvodile čokolada. Sve to trajalo je do 19. vijeka, kad je rast tekstilne industrije (predionice pamuka) u Lancashiru, zajedno s ograničenjem pomorskog prometa ispod Cliftona i rijeke Avon, doveo do pada prometa bristolske luke na račun Liverpoola.[1]
Preusmjeravanjem voda Avon i Frome 1809. smanjen je utjecaj plime na luku, i osigurana konstantna dubina. Inženjer John Loudon McAdam je oko 1815. značajno poboljšao cestu prema Bristolu, novim graditeljskim metodama i podlogom od tucanog kamena (Makadam), nakon tog je Bristolska cesta postala model za poboljšanja prometnica diljem Velike Britanije.[1]
Bristol je 1838. bio polazna luka parobroda - Great Western, drugog parobroda koji je preplovio Atlantik Isambarda Kingdom Brunela. Dolazak željeznice 1841., nakon kog je usljedilo proširenje luke novim dokovima kod Avonmoutha i Portisheada, oživilo je grad i trgovinu. Izgradnja visećeg mosta preko Avonskog kanjona (Avon Gorge), kog je izveo već spomenuti Brunel 1864., dodatno je potaknuo transport.[1]
Privreda
Razaranje velikog dijela centra grada za Drugog svjetskog rata dalo je mogućnost za reoblikovanje grada.
U periodu poslijeratne obnove izgrađena je Palača vijeća (Council House) - 1956., i niz drugih modernih građevina, kao i novi trgovački centar u Broadmeadu. Tad je proširena i luka dogradnjom - Royal Portbury Docka, pa je ona danas sposobna za transport naftnih derivata, stočne hrane i drvene građe. Iz bristolske luke se uglavnom izvoze robe proizvedene u West Midlandsu; automobili, traktori i strojevi.[1]
Industrija Bristola proizvodi; šećer, kakao i čokoladu, porculan, keramiku flašira vino i izradu finog staklo (Bristol "blue"), Grad je ipak najslavniji po proizvodnji aviona u Filtonu. Izgradnjom mosta preko rijeke Severn na sjevernom rubu grada i završetkom autoputa M4 prema Južnom Walesu uvelike je poboljšan položaj Bristola kao glavnog logističkog centra Jugozapadne Engleske.[1]
Obrazovanje
Bristol je snažan obrazovni centar, njegove slavne institucije iz 16. vijeka su; gimnazija, katedralna škola i Bolnica kraljice Elizabete, zatim je to Škola Colston iz 1708., pa Koledž Clifton, osnovan u rezidencijalnom predgrađu Clifton 1862. Univerzitet u Bristolu osnovan je 1909., izrastao je iz univerzitetskog koledža osnovanog 1876.[1]
Znamenitosti
Najupečatljivija bristolska crkvena građevina, koja je preživjela rat je gotička crkva sv Marije Redcliff, iz 14. vijeka. Bristolska katedrala, podignuta je 1142. kao opatijska crkva Sv Augustina iz Canterburyja, poznata je po normanskoj kapitolskoj dvorani i portal.
Ostale značajne građevine koje su preživjele bombardiranja su Sveti Marko ili kapela gradonačelnika (Lord Mayor’s Chapel), dominikanski samostan povezan sa Williamom Pennom i kvekerskim početcima.
Nova soba u Broadmeadu, prva je metodistička kapela na svijetu i sjedište te vjere, osnivača Johna Wesleya, nakon 1739. Značajan je i teatar Royal, izgrađen 1766.[1]
U Sjedinjenim Američkim Državama postoji 26 gradova imenom Bristol, a u Kanadi dva, svi oni dobili su ime po engleskom Bristolu.
Gradovi prijatelji
Francuska, Bordeaux
Njemačka, Hanover
Portugal, Porto
Gruzija, Tbilisi
Nikaragva, Puerto Morazán
Mozambik, Beira
Kina, Guangzhou
Izvori
Vanjske veze
- Bristol City Council (en)