Prijeđi na sadržaj

Sabbioneta

Izvor: Wikipedija
(Preusmjereno sa stranice Sabbioneta, Mantua)
Sabbioneta
Centar grada Piazza Ducale
Centar grada Piazza Ducale
Centar grada Piazza Ducale
Koordinate: 44°59′N 10°29′E / 44.983°N 10.483°E / 44.983; 10.483
Država  Italija
Regija Lombardija
Provincija Mantova
Frazione Breda Cisoni, Ca' de Cessi, Commessaggio Inferiore, Ponteterra, Villa Pasquali
Vlast
 - Gradonačelnik Marco Pasquali
Površina
 - Ukupna 37.4 km²[1]
Visina 18 metara[1]
Stanovništvo (2017)
 - Grad 4159[1]
 - Gustoća 111.1 st/km²[1]
Vremenska zona UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj 46018
Pozivni broj 0375
Karta
Sabbioneta na mapi Italije
Sabbioneta
Sabbioneta
Pozicija Sabbionete u Italiji

Sabbioneta (lokalno: Subiùnèda) je talijanski gradić i općina (comune) od 4159 stanovnika[1] u Mantovskoj provinciji u Lombardiji.

Geografija

[uredi | uredi kod]

Sabbioneta leži nedaleko od desne obale rijeke Po, udaljena 30 km sjeverno od Parme, 33 km od Mantove i 47 km od Cremone.[2] Sabbioneta je zajedno sa Mantovom 2008. uvrštena na UNESCO-vu listu mjesta svjetske baštine u Evropi kao izvrstan primjer planiranog grada, izgrađena u mahu po želji njenog vladara.[3]

Historija

[uredi | uredi kod]
Piazza Garibaldi u centru grada
Galleria degli Antichi

Sabbioneta je grad podignut između 1556. i 1591. po nalogu Vespasiana Gonzage, njenog prvog kneza, sa svrhom da mu služi kao prijestolnica male kneževine.[4] Sabbioneta je zbog naprednih inženjerijskih ideja izgrađena prvenstveno kao utvrda. Njena dva trga smještena asimetrično su jezgra oko koje se nalaze reprezentativne građevine.[4] Jedan od tih trgova, Piazza d'Armi (zvan i Piazza del castello), podignut u drugoj polovici 16. vijeka, bio je centar privatnog života vladara. U davna vremena imao je poligonalnu formu, s jednom otvorenom stranom i tri zatvorene međusobno povezanim zgradama. Na zapadu je stajala drevna Rocca (danas srušena), utvrda do koje je Vespasiano napravio svoj dom Palazzo del Giardino (Palača u vrtu), zapravo periferijsku vilu koja je naknadno opasana bedemima. To je bilo mjesto gdje se volio povlačiti kako bi se odmorio od političkih problema i u miru čitao, učio i povremeno odlazio na dvor. Iza nje se prostire veličanstveni talijanski vrt sa fontanama, jezercima i sjenicama. Iz vile se malim puteljkom dolazilo do Gallerie degli Antichi (Galerija antike), duge kolonade koja zatvara istočnu stranu trga.[4] U galeriji se kao i u vili nalazila Vespasianova kolekcija antičkih skulptura i lovačkih trofeja.[4]

Scamozzijev teatar
Enterijer teatra

Za razliku od njega, drugi trg Piazza Ducale (Knežev trg) bio je centar javnog života kneževine i mjesto na kom se održavao sajam.[4] Na tom potpuno pravokutnom prostoru, nalaze se tri najvažnije građevine kneževine. Na zapadu Palazzo Ducale, političko-dministrativni centar kneževine. Na suprotnoj istočnoj strani nalazio se Palazzo della Ragione tj. rezidencija generalnog vikara (drugi čovjek nakon kneza), zatvor i razni uredi.[4] Na sjeveru, između plemićkih palača leži katedrala Santa Maria Assunta, a u neposrednoj blizini mali oratoriji San Rocco i San Sebastiano, izgrađeni nešto kasnije. U sredini između dva trga nalazi se Teatro all'Antica, podignut između 1588. i 1590. po projektu Vincenza Scamozzija iz Vicenze, jedan od prvih sa svim potrebnim prostorijama za glumce.[4] Svi preostali gradski blokovi bili su namjenjeni stanovanju i kasnije su najviše mijenjani, a svoj današnji izgled dobili su u 18. vijeku.[4] Sabbioneta je poznata i po prvoj židovskoj štampariji koju je 1551. osnovao Tobia di Lazzaro Foà. Štamparija je između 1551. i 1590. odštampala puno knjiga na hebrejskom.[5]

Znamenitosti

[uredi | uredi kod]
Mantova i Sabbioneta
Svjetska baštinaUNESCO
 Italija
Registriran:2008. (32. zasjedanje)
Vrsta:kulturno dobro
Mjerilo:ii, iii
Ugroženost:no
Referenca:UNESCO

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Italy: Lombardia (engleski). City population. Pristupljeno 12. 3. 2019. 
  2. Come raggiungere Sabbioneta (talijanski). Comune di Sabbioneta. Arhivirano iz originala na datum 2018-09-30. Pristupljeno 13. 3. 2019. 
  3. Mantua and Sabbioneta (engleski). UNESCO. Pristupljeno 13. 3. 2019. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 La Storia (talijanski). Comune di Sabbioneta. Arhivirano iz originala na datum 2018-09-30. Pristupljeno 12. 3. 2019. 
  5. Sabbioneta (talijanski). Goldstein-Goren Diaspora Research Center. Pristupljeno 12. 3. 2019. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Monumenti (talijanski). Comune di Sabbioneta. Arhivirano iz originala na datum 2018-09-30. Pristupljeno 12. 3. 2019. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]