Breda Kalef

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Breda Kalef
RođenjeRahel Kalef
Beograd, Kraljevina Jugoslavija
Smrt13. 2. 2023. (92 godina)
Beograd, Srbija
NacionalnostJugoslavenka
Ostala imenaBreda Ograjenšek
EtnicitetJevrejka[1]
DržavljanstvoSrbija
Zanimanjeoperski pevač
RoditeljiAvram Kalef
Dona (Bat Avram) Kalef

Breda Kalef Simonović (rođena: Rahel Kalef) (Beograd, 7. 12. 1930 – Beograd, 13. 2. 2023), proslavljena jugoslavenska operska pevačica i primadona opere u Beogradu. Vrh karijere je dostigla između 1960-ih i 1990-ih godina, u periodu još znanom kao "zlatno doba beogradske opere".

Biografija[uredi | uredi kod]

Breda Kalef je rođena 7. 12. 1930 godine u jevrejskoj porodici Avrama i Done Kalef. Pored redovne osnovne škole, pohađala je časove veronauke, na kojima je učila hebrejsko pismo, istoriju jevrejskog naroda i jevrejske verske i nacionalne pesme. Nakon Aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije 1941 godine, muški članovi njene porodice poslati su u "radne brigade" za Jevreje. Prvoformirana brigada, sa svim članovima Bredine porodice, streljana je. Njen otac, zato što je bio u invalidskim kolicima, i njena baba, zbog poznih godina, smešteni su u Jevrejsku bolnicu. Posle kraćeg boravka u bolnici, odvezeni su u dušegupke, nakon čega im se gubi svaki trag. Breda se sa sestrom najpre krila u Košutnjaku da bi ih kasnije prihvatile časne sestre katoličkog samostana na Banovom brdu. Pošto je pribavila lažna dokumenta, pod imenom Breda Ograjenšek, pohađala je osnovnu školu. Posle oslobođenja, sa majkom i sestrom vratila se u staru porodičnu kuću. Pevanjem se aktivno počela baviti 1947 godine.[1]

Breda je studije pevanja završila 1961 godine na Muzičkoj akademiji u Beogradu, u klasi Zlate Đunđenac. Tokom studija nastupala je na brojnim priredbama, koncertima i festivalima u organizaciji Konzervatorijuma i na drugim manifestacijama. Pevala je i na festivalima studenata muzičkih akademija SFR Jugoslavije. Za vreme studija nastupala je kao solista u Engleskoj, Nemačkoj i Izraelu. Tokom 1962/63 bila je na usavršavanju na konzervatorijumu "Benedeto Marčelo" u Veneciji, u klasi Marije Karbone. Postala je solistkinja Beogradske opere 1962, a u sezoni 1963/64 nastupala je u Operi Tel Aviva. Ostvarila je ukupno pedeset i pet uloga u operama na repertoaru Narodnog pozorišta. Gostovala je u Austriji, Švajcarskoj, Italiji, Španiji, Belgiji, Francuskoj, Nemačkoj, Mađarskoj i Sovjetskom Savezu (SSSR). Sa operske scene povukla se 1995 godine.[1]

Pored gostovanja u inostranstvu, Breda je pevala je u svim većim gradovima SFR Jugoslavije (Zagreb, Sarajevo, Ljubljana, Skoplje, Novi Sad, Split, Pula, Opatija, Vukovar, Slavonski Brod, Osijek, Dubrovnik). Osim stranih opera, pevala je i promovisala dela domaćih autora (Otadžbina-uloga majke Jugovića i Ero s onoga svijeta). Učestvovala je na svim značajnijim muzičkim festivalima među kojima se izdvaja uloga "Boga Sunca" u operi "Dafne", na Dubrovačkim letnjim igrama, pod dirigentskom palicom Lovra Matačića. U toku svoje operske karijere, Breda je učestvovala u brojnim koncertnim nastupima, samostalno, ili sa jugoslovenskih horovima u zemlji i inostranstvu (Branko Krsmanović, Braća Baruh, Radio-hor). Sa horom Braća Baruh imala je turneju u 29 gradova Sjedinjenih Američkih Država (SAD), uključujući i nastup u Karnegi Holu u Njujorku. Izdvajaju se i izvođenja Verdijevog i Mocartovog Rekvijema, Sinfonije Oriente i Betovenove Devete Simfonije. Za BBC je snimljeno njeno koncertno izvođenje Borisa Godunova, u Koncertnoj dvorani Vatroslav Lisinski u Zagrebu, 1975 godine. Budući da je sa Placidom Domingom nastupala više od 40 puta, jedina je jugoslovenska operska umetnica koja se slikom i pričom pominje u njegovoj autobiografskoj knjizi.[2]

Nagrade[uredi | uredi kod]

Za svoj umetnički rad dobila je brojne nagrade među kojima Plakete Narodnog pozorišta i Republičke nagrade za najbolja godišnja izvođenja za Majku Jugovića u "Otadžbini", Čeku u "Đokondi", Lukreciju u istoimenoj operi Benjamina Brittena i Domu u operi "Ero s onog svijeta".[1]

Produkcija[uredi | uredi kod]

Za muzičku kuću Filips snimila je operu "Don Kihot"[3] i to je do skora bio jedini snimak ovog dela, na svetu. Ostali Bredini snimci su "Pikova dama".[4] Za istu kuću snimila je ploču sa operskim arijama, a za Radioteleviziju Beograd (RTB), ploču iz serijala "U svetu Opere".[5]

Gostovanja[uredi | uredi kod]

Gostovala je samostalno ili sa ansamblom beogradske opere u više od 30 operskih kuća širom sveta:

Uloge[uredi | uredi kod]

Pevala je u više od 50 vodećih mecosopranskih uloga među kojima se po uspehu izdvajaju

Ostale uloge[uredi | uredi kod]

  • Dafne, (Corsi & Jacopo Peri (1561-1633 - prva opera ikada izvođena-1598 na Karnevalu u Firenci); premijera- Dubrovačke letnje igre
  • Polina, Grofica, Pikova Dama (Čajkovski)
  • Madalena, Rigoleto (Verdi),
  • Preciosila, Moć Sudbine ( Verdi)
  • Ulrika, Bal pod Maskama (Verdi)
  • Suzuki, Madam Baterflaj (Pučini)
  • Lola, Cavaleria Rustikana (Maskanji)
  • Rosina, Seviljski Berberin (Rosini)
  • Mis Kvikli, Falstaf (Verdi)
  • Madaleon, Andrea Chénier (Đordano)
  • Adalđiza, Norma (Belini)
  • Amneris, Aida (Verdi)
  • Maria, Ivan Grozni (George Bizet)
  • Hivrija, Soročinski Sajam (Musorgski)
  • La Marchesa di Berckenfield, Kći puka (Doniceti)

Operska imena[uredi | uredi kod]

Slavna svetska operska imena sa kojima je pevala u zemlji i inostranstvu su:

Istaknuti dirigenti[uredi | uredi kod]

Istaknuti dirigenti sa kojima je radila:

Reference[uredi | uredi kod]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Aleksandar Nećak, 2011, str. 103
  2. ↑ Placido Domingo, 2011, str. 80
  3. ↑ (en) Mussorgsky: Boris Godunov (Shostakovich ver.) - D. Miladinovic. Amazon. Preuzeto 27. 10. 2015
  4. ↑ (en) La Dama Di Picche. Amazon. Preuzeto 27. 10. 2015
  5. ↑ U svetu Opere. hornet.hr. Preuzeto 27. 10. 2015
  6. ↑ (en) Tenor Franco Corelli. francocorelli.org. Preuzeto 27. 10. 2015
  7. ↑ (en) Giuseppe Di Stefano. frankhamilton.org. Preuzeto 27. 10. 2015
  8. ↑ (en) Ken Willsmer. Everything from Bacht to Cruft in new repertoire from U.K.. francocorelli.org. Preuzeto 27. 10. 2015
  9. ↑ Oskar Danon. barikada.com. Preuzeto 27. 10. 2015

Literatura[uredi | uredi kod]

  • Nećak, Aleksandar (2011). Znameniti Jevreji Srbije, Beograd: Savez jevrejskih opština Srbije. ISBN 978-86-915145-0-1
  • Domingo, Placido (2000). My Operatic Roles, Burlington, North Carolina, SAD: Carolina Biological Supply Company. ISBN 978-0751531596
Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Breda_Kalef&oldid=41802282