Magnus IV od Švedske
| Magnus IV | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Albertov portret | |
| Švedski kralj | |
| Vladavina | 1319. - 1363. |
| Prethodnik | Birger od Švedske |
| Nasljednik | Albert |
| Norveški kralj | |
| Vladavina | 1319. - 1355. |
| Prethodnik | Haakon V od Norveške |
| Nasljednik | Haakon VI od Norveške |
| Supruge | Blanche od Namura |
| Djeca | Erik XII od Švedske, Haakon VI od Norveške |
| Puno ime | |
| Magnus Eriksson | |
| Dinastija | Bjelbo |
| Otac | Erik vojvoda od Södermanlanda |
| Majka | Ingeborg od Norveške (Ingebjørg Håkonsdatter) |
| Rođenje | oko 1316. Norveška |
| Smrt | 1. decembar 1374. Norveška |
| Vjera | katolik |
Magnus IV (ponegdje se navodi kao Magnus II) rođen kao Magnus Eriksson (Norveška, 1316. - Norveška, 1. decembar 1374. / poginuo u brodolomu), bio je švedski kralj od 1319. do 1389. i norveški kralj pod vladarskom titulom Magnus VII 1319. - 1355.
Magnusu je njegova vladavina protekla u odbrani njegova švedskog trona, od nasrtaja buntovnih domaćih plemića pomoganih od raznih stranih lidera, a naročito od danskog kralja Valdemara Atterdaga.[1]
Biografija[uredi | uredi kod]
Magnus je rođen u braku Ingeborg, kćeri norveškog kralja Haakona V i vojvode Erika od Södermanlanda, brata švedskog kralja Birgera Magnussona.[1]
Magnusa su i Norveška i Švedska prihvatile za monarha, nakon smrti Haakon V - 1319., ali su u njima vladali regenti sve dok nije postao punoljetan - 1332.[1]
Budući da je Magnus gotovo svo vrijeme provodio u Švedskoj, vodeći norveški plemići organizirali su 1343. da ga na tronu naslijedi njegov sin Haakon, pa je on 1355. postao novi norveški monarh pod titulom Haakon VI, nakon što je Magnus abdicirao.[1]
Magnus je vrlo brzo navukao na sebe bijes i otpor brojnih švedskih plemića kad je povećao poreze za kupnju zemlje u nekadašnjoj danskoj pokrajini Skaniji (ona se nalazi na krajnjem jugu današnje Švedske). Nakon uvođenja novog nacionalnog zakonodavstva 1350., u kom je integrirao dotadašnje vrlo različite pokrajinske zakone, izazvao je 1352. još veći bijes domaćeg plemstva - jer se njime smanjivala ekonomska moć crkve i zemljišne aristokracije.[1]
U međuvremenu se njegov sin Erik profilirao kao lider opozicije, koju je podržavao danski kralj Valdemar IV, a nakon 1356., vrlo snažno i papa Inocent VI..[1]
Zbog svega tog Magnus je bio prisiljen prepustiti Eriku oko polovice svog švedskog kraljevstva, i ispuniti brojne ustupke plemstvu. Nakon tog je sklopio mir sa Valdemarom IV dogovorivši 1359. brak svog sina Haakona VI sa Valdemarovom kćerkom Margaret (budućom kraljicom Margaret I), utirući tako put budućoj Kalmarskoj uniji sastavljenoj od Norveške, Švedske i Danske - 1397.[1]
Magnus se uljujao nakon sklapanja savezništva sa Valdemarom IV, pa se nemalo iznenadio kad je onprekršio dogovoreno savezništvo, i preoteo mu 1360. Skaniju.[1] Nezadovoljni švedski velikaši zbog naraslih frustracija i velikih Magnusovih dugova, ponudili su švedski tron Albertu od Mecklenburga ukoliko on njima svojom vojnom ofenzivom pomogne srušiti Magnusa. Magnus je nakon niza poraza zarobljen u Bitci kod Enköpinga - 1365. a pušten je na slobodu tek 1371., nakon potpisivanja mirovnog sporazuma i odricanja aspiracija na švedski tron.[1]
Nakon tog je otišao u egzil u Norvešku.[1]
Izvori[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
| Prethodnik: | Švedski kralj | Nasljednik: |
| Birger od Švedske | Albert |
| Prethodnik: | Norveški kralj | Nasljednik: |
| Haakon V | Haakon VI |