5. 8.

Dani - Godine
prethodni dan - sledeći dan

---

5. kolovoza - 5. avgust

Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb.

Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt.

Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartnd.

5.8. je 217. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (218. u prestupnoj godini) Do kraja godine ima još 148 dana.

Događaji

• 1583. Hemfri Gilbert osnovao prvu englesku koloniju u Severnoj Americi, u Sent Džonu na Njufaundlendu.
• 1716. austrijski princ Eugen Savojski sa armijom od 40.000 vojnika u bici kod Petrovaradina naneo težak poraz turskoj vojsci od 150.000 ljudi pod komandom Darnada Ali Paše. U bici poginulo oko 30.000 turskih vojnika. Godinu dana kasnije Eugen Savojski osvojio Beograd, koji je ostao pod austrijskom vlašću do 1739.
• 1914. Crna Gora objavila rat Austro-Ugarskoj.
• 1914. Kuba, Meksiko, Urugvaj i Argentina proglasile neutralnost u Prvom svetskom ratu.
• 1914. prvi električni saobraćajni signali za regulisanje različitih saobraćajnih pravaca postavljeni u aveniji Euklid i Istočnoj 105. ulici u Klivlendu, u američkoj državi Ohajo.
• 1915. Nemci u Prvom svetskom ratu okupirali poljsku prestonicu Varšavu.
• 1940. Letonija ušla u sastav SSSR pod nazivom Letonska Sovjetska Socijalistička Republika.
• 1943. plotunima iz 222 artiljerijska oružja u Moskvi su, u Drugom svetskom ratu, obeležene pobede nad nemačkim trupama na Istočnom frontu. Sovjetska armija oslobodila gradove Orel i Bjelgorod.
• 1949. u zemljotresu jačine 6,7 stepeni Rihterove skale u Ekvadoru poginulo oko 6.000 ljudi, a oko 100.000 ostalo bez domova.
• 1960. Gornja Volta stekla nezavisnost od Francuske.
• 1963. SSSR, SAD i Velika Britanija potpisali u Moskvi sporazum o zabrani nuklearnih proba.
• 1974. predsednik SAD Ričard Nikson priznao da je učestvovao u prikrivanju afere „Votergejt“ i blokiranju istrage o upadu u sedište Demokratske stranke u poslovnom centru „Votergejt“. Podneo ostavku 9. avgusta.
• 1994. avioni NATO bombardovali položaje bosanskih Srba oko Sarajeva, pošto su pripadnici Vojske Republike Srpske uzeli deo naoružanja iz skladišta mirovnih snaga UN na planini Igman.
• 1995. SAD i Vijetnam uspostavili diplomatske odnose posle višedecenijskog neprijateljstva i založili se za unapređenje međusobne saradnje.
• 1995. - U operaciji "Oluja" oslobođen grad Knin, koji je bio snažno uporište pobunjenih Srba
• 2001. talibanska vlada u Avganistanu zatvorila osam stranih humanitarnih radnika pod optužbom da su širili hrišćanstvo među muslimanima.

Rođenja

• 1813 - Ivar Aasen, norveški pisac
• 1844. rođen ruski slikar Ilja Jefimovič Rjepin, glavni predstavnik realizma u ruskom slikarstvu. Izvršio velik uticaj na umetnike svog vremena, a sovjetski socijalistički realisti smatrali ga svojim uzorom.
• 1850. rođen francuski pisac Gi de Mopasan, jedan od najznačajnijih autora kratka forma, književnakratke forme. Objavio oko 300 pripovedaka od kojih se velik broj smatra remek-delima svetske književnosti.
• 1930. Nil Armstrong (Neil Armstrong), prvi čovek koji je kročio na Mesec 20. jula 1969.
• 1906. rođen Džon Hjuston, jedan od najpoznatijih američkih filmskih reditelja.

Smrti

• 1895. - Friedrich Engels, njemački sociolog, filozof i revolucionar (r. 1820.)
• 1923. - Vatroslav Jagić, hrvatski jezikoslovac (r. 1838.)
• 1940 - Frederick Albert Cook, američki istraživač i pisac
• 1962. američka filmska glumica Merilin Monro izvršila samoubistvo u 36. godini.
• 1984. umro britanski pozorišni i filmski glumac Ričard Barton. U jugoslovenskom filmu „Sutjeska“ igrao Josipa Broza Tita.

• 1998. umro bugarski komunistički lider Todor Živkov, sekretar Komunističke partije Bugarske od 1954., šef države od 1971. do 1989., kada su ga reformisti u Komunističkoj partiji prisilili da podnese ostavku.
• 2000. umro britanski glumac Alek Ginis, dobitnik „Oskara“ za film „Most na reci Kvaj“ 1957. i „Oskara“ za ukupan doprinos filmskoj umetnosti 1980.

Praznici i dani sećanja

• U hrvatskoj: Dan pobjede i domovinske zahvalnosti

Literatura

• http://www.b92.net/news/indexs.php?start=40&order=hrono&dd=05&mm=8&yyyy=2003