Kinshasa – razlika između verzija
m r2.7.2+) (robot Dodaje: ba:Киншаса |
m r2.7.3) (robot Dodaje: pa:ਕਿਨਸ਼ਾਸਾ |
||
| Red 273: | Red 273: | ||
[[oc:Kinshasa]] |
[[oc:Kinshasa]] |
||
[[os:Киншаса]] |
[[os:Киншаса]] |
||
[[pa:ਕਿਨਸ਼ਾਸਾ]] |
|||
[[pl:Kinszasa]] |
[[pl:Kinszasa]] |
||
[[pms:Kinshasa]] |
[[pms:Kinshasa]] |
||
Verzija na datum 11 januar 2013 u 19:36
Kinshasa
Ville de Kinshasa | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 4°19′S 15°19′E / 4.317°S 15.317°E | |
| Država |  Demokratska Republika Kongo
|
| Léopoldville | 1881. |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | André Kimbuta |
| Površina | |
| - Ukupna | 9 965 km² |
| Visina | 275 |
| Stanovništvo (2004.) | |
| - Grad | 7 273 947 [1] |
| Vremenska zona | Zapadnoafričko vrijeme UTC+1 (UTC+1) |
| Službena stranica Bienvenue sur le site de la Ville de Kinshasa | |
| Karta | |
  Kinshasa Kinshasa na karti Demokratske Republike Kongo | |
Kinshasa (fonetski Kinšasa) do 1966. poznat kao Léopoldville [2]je glavni i najveći grad Demokratske Republike Kongo od 7 273 947 stanovnika[1] (po popisu iz 2004.).
Kinshasa je velika luka na rijeci Kongo, uz Johannesburg najveći grad subsaharske Afrike i treći / četvrti grad po veličini u cijeloj Africi iza Kaira i Lagosa.
Historija
Teren na kojem se nalazi današnja Kinšasa bio je naseljen još od antike, kao i sav obližnji kraj uz obale jezera Malebo na rijeci Kongo. Početkom 19. vijeka tu su postojala dva sela plemena Bahumbu; Nshasa i Ntamo (kasnije poznat kao Kintamo), koja su trgovala sa ljudima iz plemena Bateke uzvodno uz rijeku.
Američki istraživač velških korijena u službi belgijskog kralja Leopolda II. - Henry Morton Stanley, prvi je Evropljanin koji je dospio do tih krajeva 1877., on se uspio udružiti sa vladarima Kintamoa, koji su se obogatili na trgovini slonovačom i tako steći značajnu prednost pred Francuzima, koji su također uputili svoje ekspedicije u te krajeve (praktički je osigurao čitav Kongo Leopoldu). Kad se drugi put vratio u Kintamo 1881. Stanley je izgradio trgovačku stanicu, koju je nazvao po imenu svog poslodavca Leopoldville iz koje je izrasla današnja Kinšasa. [2]
Stanley je uspio malim prenosivim parobrodima značajno povećati promet po rijeci Kongo daleko uzvodno na sjever sve do Kisanganija ali je Leopoldville ostao nevažno mjesto sve dok nije izgrađena željezničke pruga nizvodno do luke u Matadiju 1898. Nakon što je izgrađen naftovod do Matadija - 1914., porasla je važnost luke u Kinšasi jer se odtamo uzvodno prevozila brodovima. [2] Nakon tog je 1920. otvorena avionska linija iz Kinšase do Kisanganija. Zbog tog je dotadašnje administrativna sjedište kolonije Belgijski Kongo premješteno iz Bome u Kinšasu 1923. [2]
Kako su nicali industrijski i lučki pogoni po gradu, tako su građeni i stambeni kvartovi uz njih, 1930-ih izgrađeni su kvartovi Kinšasa, Barumbu i Lingwala pored luke. Nakon 1950-ih izgrađeni su Lemba, Matete, i dijelovi Ndjilija na jugoistoku, za smještaj radnika uz novi industrijski kvart Limete, tad su izgrađeni Dendale (danas Kasavubu), Bandalungwa i Ngiri-Ngiri koji su danas postali centar društveno političkog života grada. [2]
Od 1960. Leopoldville je postao glavni grad nezavisnog Konga. Odmah po stjecanju nezavisnosti Kongo je ušao u nevolje, nesmiljenu borbu za vlast, pod uticajem vanjskih sila, preko svojih unutrašnjih eksponenata (Lumumba, Mobutu, Kasavubu, Tshombe) takozvanu Kongoansku krizu (1960. - 1966.). Nakon drugog državnog udara na vlast se popeo general]] Mobutu on je u sklopu opće afrikanizacije zemlje prezvao grad u Kinšasu - 1966., a zemlju 1971. u Republiku Zair. Usprkos njegovoj diktatorskoj vladavini grad je doživio pravi demografski bum.
Sredinom 1990-ih Kinšasa je postala fokus pobunjeničkih snaga protiv mobutovog režima, oni su na kraju zauzeli Kinšasu 1997., i natjerali Mobutua da napusti zemlju i prepusti vlast vođi pobunjenika Laurentu Kabili Međutim unutrašnje napetosti i borbe po zemlji su se nastavile, tako da su Kinšasu preplavile brojne izbjeglice iz unutrašnjosti, tako da je grad ušao u razdoblje teških ekonomskih teškoća koje su se nastavile i u 21. vijeku. Nadu da će biti bolje donijeli su prvi demokratski izbori u zemlji održani 2006., kad je zemlja donijela novi ustav, ali se od tog ne vidi puno. [2]
Geografske karakteristike
Kinšasa se prostire duž obala rijeke Kongo i velikog jezera Malebo (35 x 23 km), kojeg formira rijeka uzvodno od grada. [2] Kongo je uzvodno plovan do Kisanganija (a pritokama sve do Bangui), ali nizvodno nije zbog Livingstonovih slapova koji se protežu u duljini od 350 km, sve do luke Matadi. Kinšasa je udaljena 515 km od Atlanskog oceana. Sa sjeverne strane rijeke prostire se Brazzaville, glavni grad Republike Kongo, tako je Kinšasa uz Rim jedino mjesto na svijetu, gdje se dva glavna grada nalaze jedan do drugog. Preko rijeke nema mostova već se promet odvija trajektima.
Grad leži na platou prosječne nadmorske visine od 280 do 350 metara na površini od 9 965 km² (uži centrar velik je 150 km²), okružen dobro obrađenom savanom, prošaranom šumama. U široj okolici grada uzgaja se manioka, šećerna trska, kukuruz, kikiriki, grah i palme uljarice. [2] Kinšasa je grad velikih kontrasta, u kojem uz luksuzne stambene i trgovačke kvartove, leže sirotinjski slamovi i grad u kom djeluju tri univerziteta.
Klimatske karakteristike
Kinšasa ima Tropsku savansku klimu po Köppenovoj klasifikaciji klime, sa relativno vrućim temperaturama tokom cijele godine. Sezona suša traje od maja do septembra, a kišna sezona od oktobra do maja. Srednja godišnja količina oborina je malo veća od 1520 mm. Silovite oluje su česte, ali rijetko traju duže od nekoliko sati. Najtopliji mjesec je april, sa srednjim dnevnim temperaturama od 32 ° C do 22 ° C, a najhladniji jul sa temperaturama od 27 ° C do ° 18 ° C. [2]
| Klimatološki medijani za Kinshasa | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Srednji maksimum (°C) | 31 | 31 | 32 | 32 | 31 | 29 | 27 | 29 | 31 | 31 | 31 | 30 | 30 |
| Srednji minimum (°C) | 21 | 22 | 22 | 22 | 22 | 19 | 18 | 18 | 20 | 21 | 22 | 21 | 21 |
| Precipitacija (mm) | 135 | 145 | 196 | 196 | 159 | 8 | 3 | 3 | 30 | 119 | 222 | 142 | 1 358 |
| Izvor: [3] | |||||||||||||
Administracija
Kinšasa je ima sličan status kao Pariz u Francuskoj istovremeno je grad (ville) i provincija (province), jedna od 11 u Demokratskoj Republici Kongo. .
Administrativna podjela grada
Kinšasa ima po uzoru na Francusku status grada-provincije (ville-province) administrativno je podjeljena na 4 okruga (distrikta) koji su pak podjeljeni na 24 općina (communes).[4] Centar grada je općina Gombe.
| Funa distrikt | Lukunga distrikt | Mont Amba distrikt | Tshangu distrikt |
|---|---|---|---|
| Bandalungwa | Barumbu | Kisenso (Kinsenso) | Kimbanseke |
| Bumbu | Gombe (La Gombe) | Lemba | Maluku |
| Kalamu | Kinshasa | Limete | Masina |
| Kasavubu | Kintambo | Matete | Ndjili |
| Makala | Lingwala | Ngaba | Nsele |
| Ngiri-Ngiri | Mont Ngafula | ||
| Selembao | Ngaliema |
| ||
Zgrade i institucije
Glavni centri tog velikog grada su Cité de l'OUA, sjedište Vlade Demokratske Republike Kongo, kvart Matonge, poznat širom svijeta po noćnom životu, te rezidencijalni kvart Gombe, sjedište društveno-političkog života grada.
Atrakcije Kinšase su kompleks nebodera znanih kao Zgrada SOZACOM i Hotel Memling, centralna tržnica, Muzej Kinšase i Akademija lijepih umjetnosti Kinšasa. Jedna od atrakcija grada je i avenija Boulevard du 30 Juin koja spaja najvažnije gradske kvartove. Kinšasa ima veliki stadion - Stade des Martyrs.
Kinšasa ima jedan od najvećih aerodroma u Africi - Međunarodni aerodrom Kinshasa, iz koga se leti u druge afričke države, isto kao i Bruxelles, Pariz i Madrid.
Obrazovanje
Kinšasa ima brojne visokoškolske institucije, koje pružaju širok spektar obrazovanja od građevinarstva, medicine do novinarstva, na tri velika univerziteta i umjetničkoj akademiji:
- Univerzitet Kinshase
- Kongoanski protestantski univerzitet
- Nacionalni pedagoški univerzitet
- Škola Allhadeff
Gradovi prijatelji
Izvori
- ↑ 1,0 1,1 „Democratic Republic of Congo: Regions & Towns” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 28. 1. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 „Kinshasa” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 28. 01. 2012.
- ↑ „Average Conditions Kinshasa”. BBC Weather. Pristupljeno 28. 1. 2012.
- ↑ Géographie de Kinshasa, portal grada Kinšase (pristupljeno 28. 1. 2012)
Eksterni linkovi
- Bienvenue sur le site de la Ville de Kinshasa (Službene stranice grada) (fr)
- Kinshasa na portalu Encyclopædia Britannica (en)
- Travel information and city guide for Kinshasa (en)
- University of Kinshasa (en)
= Karte
=
- Detailed Map of Kinshasa (PDF of 7.5 MB)
- Detailed Map of Kinshasa from l'UNJLC prior to being replaced by MONUC (this map contains more information on buildings than the MONUC map) (smaller PDF than MONUC map of 4.8 MB)