1420

< | 14. vijek | 15. vijek | 16. vijek | >
< | 1390-e | 1400-e | 1410-e | 1420-e | 1430-e | 1440-e | 1450-e | >
<< | < | 1416. | 1417. | 1418. | 1419. | 1420. | 1421. | 1422. | 1423. | 1424. | > | >>

1420. po kalendarima

Gregorijanski	1420. (MCDXX)
Ab urbe condita	2173.
Islamski	822–823.
Iranski	798–799.
Hebrejski	5180–5181.
Bizantski	6928–6929.
Koptski	1136–1137.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1475–1476.
• Shaka Samvat	1342–1343.
• Kali Yuga	4521–4522.
Kineski
• Kontinualno	4056–4057.
• 60 godina	Yang Metal Miš (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11420.
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1420 (MCDXX) bila je prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak (1. 1. po julijanskom kalendaru).

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

• januar - Osmanski upad u Bosnu (Ishak-beg), u pomoć svom vazalu Sandalju Hraniću, koji vodi rat protiv Pavlovića.

• 1. 3. - Papa Martin V. poziva na križarski rat protiv husita, koji će voditi kralj Žigmund Luksemburški.
• 15. 3. - U Veneciji sastavljen ugovor o predaji Kotora (Mlečani su odbili mnoge ranije ponude) - u gradu ratifikovano 13. 5..
• 25. 3. - Bitka kod Sudomera je prva bitka Husitskih ratova - husiti na čelu s Jan Žižkom odnose pobedu u južnoj Bohemiji.
• ožujak - Žitelji Brača, Hvara i Korčule poručili Mlečanima da su voljni predati im se.
• 30. 3. - Petar Lauredano, vrhovni komandant mletačkog jadranskog brodovlja, dobio naređenje za završni pohod u Dalmaciji.
• mart - Dubrovčani posreduju u pregovorima između zaraćenih u Bosni, bez uspeha.
• mart- Drugi skadarski rat: manja mletačka flota razbila Balšinu blokadu Bojane.
• mart, krajem - U bitci sa Turcima poginuo Petar I Pavlović, preuzima njegov brat Radoslav; Sandalj Hranić zatim zauzima njegove posede uključujući Sokol koji nakratko predaje Dubrovčanima (po ranijem ugovoru).

April/Travanj – Jun/Lipanj

Mletačka osvajanja teraferme

• travanj - Lauredano zauzima Brač, Hvar i Korčulu.
• april - jun - Bolest Balše III, uz njega je dubrovački hirurg.

• 20. 5. - Stogodišnji rat: sklopljen Ugovor iz Troyesa, engleski kralj Henry V određen za naslednika francuskog Šarl VI Ludog, a dofen Šarl je razbaštinjen (zapečaćeno Henryjevom ženidbom Katarinom od Valois 2. 6.).
• 25. 5. - Portugalski princ Henrik Moreplovac postaje guverner bogatog Hristovog reda - glavni izvor prihoda za ambiciozne pomorske poduhvate.
• maj - Tvrtko II je de fakto ponovo kralj Bosne, nakon Stjepana Ostojića.

• 7. 6. - Zauzećem Udina Mletačka Republika okončava nezavisnost Akvilejske patrijarhije (posredovanjem pape, patrijarhu Ludovicu di Tecku ostaje sam grad Akvileja).
• 12. 6. - 14. 7. - Bitka na Vitkovu: križari pokušavaju osvojiti Prag od husita ali ne uspijevaju.
• 22. 6. - Lauredano ušao u Trogir (građani se predali izmoreni glađu, kugom i mletačkim bombardama).
• 28. 6. - Odlukom velikog vijeća Split se predao Mlečanima (u čijoj vlasti ostaje do 1797).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

• 3. 7. - Mletačka vojska Filipa Arcellija osvojila Labin u Istri.
• 14. 7. - Tordesillaski udar: aragonski princ Enrique de Trastámara zarobio kastiljskog kralja Juana II - ovaj uspeva pobeći krajem novembra uz pomoć Álvara de Lune.
• jul - Umereni husiti formulirali Četiri članka.
• 25. 7. - Pietro Lauredan preuzeo Kotor za Mletačku Republiku (u čijoj vlasti ostaje do 1797).
• 28. 7. - Nemačko-rimski car Sigismund uzima u Pragu češku krunu.
• jul, krajem - Balša III sa 200 konjanika razbio Lauredanov logor kraj Bojane.

• 13. 8. - Aragonski kralj Alfonso V opseo Bonifacio na krajnjem jugu Korzike - odustaje posle pet meseci.
• 16. 8. - Husitski ratovi: Počinje Bitka pod Vyšehradom, niz okršaja do novembra u kojima husiti pobeđuju cara Sigismunda.
• avgust - U osmanskoj invaziji poginuo vlaški knez Mihail I. Postavljen je Dan II, koji će se kasnije okrenuti protiv Turaka i vladati u pet perioda. Turci su u ovo vreme upali i na jug Moldavije, gde su napali Cetatea Albu (Belgorod-Dnjestrovski) i Kiliju.
• avgust, druga polovina - Vraćajući se u Dalmaciju, Lauredan zauzima Budvu i priključuje je kotorskoj opštini (Ruđina Balšić Žarković nije pružala otpor).
• avgust-septembar - Luj III Anžujski pokušao zauzeti Napulj, ali ga je Alfonso V Aragonski oterao.

• 22. 9. - Skoro tri godine nakon izbora u Konstancu, papa Martin V. stigao u Rim.
• 24. 9. - Osmanlije odnele neku pobedu kod Đerdapa, upadaju u Transilvaniju.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

Zabranjeni grad

• oktobar? - Kotorani zauzeli Lušticu (Svetomiholjska metohija) i Lješeviće; i Grbalj u mletačkim rukama.
• oktobar - ? Pomirenje Sandalja Hranića i Radoslava Pavlovića.
• 21. 10. - Ubijen Abu Said Uthman III, poslednji efektivni marinidski sultan Maroka - zemljom je zavladao metež, ali vezir Saléa Abu Zakariya Yahya al-Wattasi uspeva zadobiti vlast, kao začetnik Vatasida (do 1554).

• 1. 12. - Svečani ulazak burgundskog vojvode Filipa Dobrog, engleskog kralja Henryja V i francuskog Charlesa VI u Pariz - Skupština staleža 6. decembra odobrava mir sa Engleskom i dodeljuje krunu Henryju, ravnopravno sa francuskim kraljem.
• prosinac - Splitski poslanici u Veneciji se žale na postupke kneza Ivaniša Nelipića.
• 21. 12. - Dubrovčani vratili tvrđavu Sokol Sandalju Hraniću, zbog turskog prigovora.

Kroz godinu

Hram neba: Dvorana molitve za dobru žetvu (foto 1868-70)

• Okončao se ugarsko-mletački rat; u ugarsko-hrvatskim rukama od obale ostaju Senj i Krk (Nikola Frankapan), te Omiš sa Krajinom i Poljicom (Ivaniš Nelipić), tu je i vazalna Dubrovačka Republika.
• U Pekingu je posle 14 godina intenzivnih radova završena gradnja Zabranjenog grada. Car Yongle se seli iz Nankinga, Zabranjeni grad je sedište Dinastije Ming i zatim Qing do 1912. Izgrađen je i kompleks Hrama neba.
• Umro veliki knez bosanski Batić Mirković, pokopan u selu Kopošićima blizu grada Dubrovnika (općina Ilijaš).
• Počela gradnja kupole na Firentinskoj katedrali (Filippo Brunelleschi).
• Italijanski trgovac Niccolò de' Conti stigao do Indije.

Rođenja

• Tomás de Torquemada, španski Veliki inkvizitor († 1498)
• Anđeo Zvizdović, upravitelj Bosanske franjevačke kustodije († 1498)
• približno - Lovro Dobričević, dubrovački slikar († 1478)

Smrti

• 1419-20 - Grigorije Camblak, pisac i crkveni poglavar (* ca. 1360)
• Epifanije Premudri, ruski svetac

Reference

• Svezak drugi: dio drugi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Druga knjiga: Od gubitka Dalmacije do Matije Korvina (1409-1457), Vjekoslav Klaić (archive.org)