1450-e

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	14. vijek – 15. vijek – 16. vijek
Decenije:	1420-e 1430-e 1440-e – 1450-e – 1460-e 1470-e 1480-e
Godine:	1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459
Kategorije:	Rođenja – Smrti – Arhitektura Nastanci – Prestanci

1450-e su decenija koja je počela 1. januara 1450. i završila 31. decembra 1459.

Hrvatska

1450

• Hrvatsko-dalmatinski ban Petar Talovac nastavlja rat sa susedima, podban Tomaš Tvrtković mu tokom leta uzeo Ostrovicu i još jedan grad a Mlečani pretenduju na Klis.

1451

• 12. 7. - Sporazum u Kninu bana Petra (Perka) Talovca i podbana Tomaša Kotromanića: Tomašu ostaje Ostrovica i pola Skradina a Talovcu daje Bilaj u Lici; novi podban je Tomaš Bojničić iz Plavna.

1452

• 4. 9. - Fridrih predao mladog Ladislava Ulrihu Celjskom koji ga dovodi u Beč 13. 9..
• Kosača predao Makarsku Mlečanima.

1453

• prosinac '52 ili siječanj '53 - Janoš Hunjadi postaje vrhovnim kapetanom Ugarske, umjesto gubernatorom.
• siječanj/veljača - Ladislav Hunyadi imenovan za bana Hrvatske i Dalmacije (umjesto sada neprimetnog Petra Talovca) - na proljeće ratuje u sjeveroistočnoj Ugarskoj protiv nekih čeških plaćenika.
• 11. 3. - Umro hrvatsko-dalmatinski ban Petar Talovac, za njim ostaje udovica Jadviga i maloletni sinovi Ivaniš i Stjepan, a susedi žele osvojiti njegove zemlje (Mlečani, kralj Tomaš, herceg Stjepan, Ulrih Celjski).

1454

• 22. 1. - Sukcesija Petra Talovca: mletački splitski knez dogovorio savez sa podbanom Tomašom Bojničićem i kastelanima gradova - pod mletačku zaštitu dolaze Klis, Sinj, Čačvina, Petrovac, Ključ, Knin i Lab, kao i dvojica maloletnih Talovčevih sinova (sprečen plan Stjepana Vukčića da se oženi njegovom udovicom Jadvigom).
• 9. 6. - Celjski vojskovođa Jan Vitovec poražen od krbavskih knezova Tome i Gregorija Kurjakovića u pokušaju da im uzme Ostrovicu (kasnije će ipak uspjeti).
  • Umro Fridrih II Celjski, tako da Ulrih II postaje poslednji muški potomak Celjskih.

1455

• 8. 3. - Mlečani pišu kralju Tomašu: ne žele uzeti Knin od naslednika Petra Talovca, ali ga preporučuju njemu (ništa od toga).
• jesen - Borbe za posed Talovaca, hrvatsko-dalmatinskih banova (Herceg Stjepan protiv vojvode Ivaniša Vlatkovića).

1456

• 23. 7. - Sultan prekida opsadu Beograda.
• rujan - Knin, Lab i gradovi na Cetini se predali banu a Klis ostaje pod zaštitom Mlečana, sa sinovima pokojnog Petra Talovca (sva ostala Dalmacija, Hrvatska i Slavonija pod vlašću bana Ulriha Celjskog).
• 23. 10. - Ivan Kapistran umro od kuge u Iloku.
• Okvir vrata na katedrali u Puli prvi primjer renesanse u Istri.

1457

• 16. 3. - U Budimu pogubljen Ladislav Hunjadi - kraljeva osveta za ubistvo Ulriha Celjskog; Mihalj Silađi započinje građanski rat protiv kralja.
• travanj - Krbavski knez Gregorije Kurjaković gradi utvrdu ispred Ostrovice koju žele i Mlečani - dio borbe oko posjeda Ulriha Celjskog, u koju su uključeni i bosanski kralj i herceg Stjepan.
• 10. 9. - Papa naređuje da se novac od crkvenih desetina u Dalmaciji deli mađarskom i bosanskom kralji i Skenderbegu.
• 23. 11. - Kralj Ladislav V. Posmrtni umro u Pragu od leukemije (do 20. veka se sumnjalo na trovanje); u Ugarskoj i Hrvatskoj će ga naslediti Matija Korvin (1458-90).
• Jan Vitovec slavonski ban (1457-63), pored Nikole Iločkog.
• Herceg Stjepan dovršava grad Radobilju blizu Cetine.

1458

Matija Korvin (vl. 1458 - 1490)

• 24. 1. - Matija Korvin izabran za kralja ugarsko-hrvatskog; izborni sabor ograničava kraljevsku vlast; Mihalj Silađi gubernator.
• 14. 2. - Kralj Matija stigao u Budim iz Češke; zbog zaruke sa kćerkom Jiržija Podjebradskog dolazi do prekida sa palatinom Ladislavom Gorjanskim.
• kolovoz - Tijekom turskog pohoda na srpsku Despotovinu upadaju i u Slavoniju, odvedeno mnogo roblja, zamalo stradao vranski prior Toma Sekelj.
• prosinac - Kralj Matija imenovao Pavla Spirančića i Petra Zoba za hrvatsko-dalmatinske banove (bez efekta).
• Benedikt Kotruljević napisao prvu knjigu o dvojnom knjigovodstvu.

1459

• siječanj? - Pavle Špirančić i Petar Zob se formalno spominju kao banovi Hrvatske-Dalmacije (podban u Kninu je Mihajlo Živković, gospodar Prozora u župi Vrhrika).
• 10. 2. - Prelati i baruni odani kralju Matiji polažu mu prisegu u Budimu, nakon urote Ladislava Gorjanskog i Nikole Iločkog da dovedu cara Fridriha III. za kralja (vranski prior Toma Sekelj novi slavonski ban umesto Iločkog).
• mart, krajem - Jedan turski paša provalio u Slavoniju.
• 7. 4. - Bitka kod Körmenda na Rabi - skupa Fridrihova pobeda nad Matijinom vojskom (borbe su u ovo vrijeme i u Slavoniji, podela je među Frankapanima).
• lipanj? - Kralj Matija se izmirio sa Iločkim (ponovo ban).

Bosna

1450

• mart - Neuspešno posredovanje između bosanskog kralja Stjepana Tomaša i despota Đurđa.
• 15. 12. - Rastući spor Dubrovčana sa Stjepanom Vukčićem Kosačom - prekidaju trgovački promet preko njegovih poseda.
• ca. 15. 12.? - Umro vojvoda Ivaniš Pavlović, nasleđuju ga braća Petar i Nikola Pavlović.

1451

• 8. 4. - Dubrovačko-humska kriza: Dubrovčani pozivaju despota Đurđa da posreduje za njih kod sultana u konfliktu niskog intenziteta sa Stjepanom Vukčičem.
• maj ? - Turske čete upadaju u (Tomaševu) Bosnu i nanose mnogo štete.
• 27. 6. - Stjepan Vukčić Kosača napada Dubrovačku Republiku.
• 1. 7. - Bitka kod Tombe - razbijena dubrovačka vojska, Kosača zauzima veći deo Konavala (sem Sokola).
• 3. 7. - Neuspešni pregovori Dubrovnika i Kosače - odlučeno da arbitrira sultan.
• jul, krajem - Despot Đurđe dobio Srebrenicu natrag na osnovu mira sa kraljem Tomašom, postignutog uz dubrovačko posredovanje (pominje se i leto 1452).
• 15. 8. - Vladislav Hercegović u Drinaljevu sklopio savez sa Dubrovčanima protiv oca Stjepana - povod je navodno neka "dona Jelisaveta" iz Firence koju je Stjepan doveo u kuću (događaj ušao u legendu).
• septembar - Kosača intervenisao protiv pobunjenika u okolini mletačkog Kotora.
• 18. 12. - U Bobovcu sklopljen savez kralja Stjepana Tomaša i Dubrovčana protiv hercega Stjepana.

1452

• januar - Sultanov izaslanik posreduje između Dubrovnika i Stjepana Vukčića Kosače - Stjepan pristao na povratak Konavala Dubrovniku, ali borbe se nastavljaju.
• mart - Odmetnuti Stjepanov sin Vladislav osvaja veći deo Huma uz pomoć saveznika (Dubrovnik, Ivaniš Vlatković, Petar Vojsalić) - zauzeo i glavni očev grad Blagaj.
• 25. 3. - "Provižiun" o savezu Dubrovnika i braće Vlatkovića.
• proleće - Mlečani zaposeli Neretvansku krajinu po hercegovom pozivu (nakratko zauzeta Drijeva).
• decembar - Turski odred dolazi u pomoć Stjepanu Vukčiću - napadnut Vladislavljev grad Novi kod Gorice, borbe traju do februara.
• Prvi put spomenut Ljubuški.

1453

• mart - Počinju pregovori između Stjepana Vukčića Kosače i sina Vladislava uz dubrovačko učešće (turske čete su još u Humu, gde podržavaju Stjepana).
• 19. 7. - Pomirenje Stjepana Vukčića i sina Vladislava - herceg obećava da će podeliti područje i prihode između sinova Vladislava i Vlatka.
• 1452/53 - Velika erupcija južnopacifičkog vulkana Kuwae, na području Vanuatua, izbacuje veliku količinu sulfata u atmosferu što izaziva globalno hlađenje i druge efekte narednih nekoliko godina.
  • Zima 1453/54 - velika glad u Humu zbog nerodne godine, veliki broj ljudi krenuo ka Dubrovniku.

1454

• 10. 4. - Herceg Stjepan Vukčić Kosača posle tri godine sklopio mir sa Dubrovačkom Republikom.
• 1. 6. - Napuljski kralj Alfonso V Aragonski obećava zaštitu Stjepanu Vukčiću koji je još uvek turski vazal (hercegov sin Vladislav vodio pregovore od aprila).
• Prvi spomen oblasti Hercegovina (1. 2. u Isa-begovom pismu), šest godina nakon što je Kosača uzeo titulu hercega. Iste godine se pominje i Mostar kao "Most".
• Sultan Mehmed već traži od bosanskog kralja Tomaša "četiri bosanska grada" među kojim Bistrički grad kod Livna - Tomaš traži pomoć kod Mlečana.
• Herceg Stjepan izgradio crkvu Svetog Đorđa u Donjoj Sopotnici kod Goražda.

1455

• 30. 4. - Papa Kalist III objavljuje da uzima pod svoju zaštitu kralja Tomaša i Bosnu.
• maj - Ženidbe u domu Kosača: Stjepan Vukčić se oženio Barbarom de Raugo, sin Vlatko nećakom Ulriha Celjskog.
• 4. 7. - Ivan Kapistran se žali papi na na uticaj pravoslavnog raškog mitropolita u Bosni, koji ometa rad franjevaca meću "patarenima", kao i na despota Đurđa s kojim je neuspešno razgovarao o prelasku u katoličanstvo.
• oktobar - Vladislav Hercegović se oženio Anom, sinovicom despotice Jerine.
• 11. 11. - Herceg Stjepan proglašen za mletačkog plemića (ali prethodno mu uzeli Omiš).

1456

• proleće - Herceg Stjepan ima uspeha u ratu sa vojvodom Ivanišem Vlatkovićem.
• lipanj - Bosanski kralj Tomaš pregovara sa Mlečanima o savezu protiv hrvatskog bana Celjskog.
  • Tokom pohoda u Srbiji, sultan traži od kralja Tomaša četiri bosanska grada (npr. Bistrički grad kod Livna) i 10.000 tovara žita za ishranu vojske - Tomaš traži pomoć kod Mlečana.

1457

• januar - Sultan Mehmed II uputio u Bosnu vojsku i majstore za gradnju mosta preko Save.
• mart - Poslanici hercega Stjepana se u Veneciji žale na pljačkaške upade mletačkog saveznika Stefana Crnojevića.
• jun - Kontakti između pape i bosanskog kralja Stjepana Tomaša (kardinal Karvajal je u Bosni) - Bosna je pod pritiskom Turaka koji traže četiri bosanska grada.
• Isa-beg Isaković gradi mesdžid u (budućem) Sarajevu - kasnija Careva džamija.

1458

• februar - Bosanci uzeli od Despotovine Srebrenicu i mesta prema Drini.
• april - Bosanski kralj Stjepan Tomaš sklopio mir s Turcima i platio danak; istovremeno pregovara o braku svog sina Stjepana sa mladom Jelenom Branković.

1459

• januar - Na ugarskom saboru u Segedinu bosanski kralj Stjepan Tomaš dogovorio brak sina Stjepana s naslednicom srpske despotovine, pod ugarskim sizerenstvom.
• 29. 1. - Turski upad iz Vrhbosne i Bihora u Bosnu - opsednut Bobovac i Vranduk - Tomašević se uspeo izvući iz Bobovca i odlazi u Smederevo.
• 19 - 31. 1. - Kralj Tomaš stigao iz Segedina u Jajce.
• april - Bosanski rat protiv Turaka: kralj Tomaš zapalio predgrađe Hodidjeda i stanovništvo "ubio ili porobio".
• jun - Herceg Stjepan (turski vazal) zauzima Čačvinu - spor sa kraljem Tomašem.
• 20. 6. - Pad srpske Despotovine: Smederevo predato bez borbe nakon pobune građana - Stjepan nije imao pomoći sa strane (titula despota korišćena do 1537).
• 18. 7. - Kralj Matija oduzeo Stjepanu Tomaševiću tokajske posede (nekada Brankovićeve) zbog predaje Smedereva.
• novembar - Turci upadaju i pljačkaju teritoriju hercega Stjepana, kralj Tomaš optužen da ih je pozvao.

Srbija i Zeta

1450

• 12. 4. - Papa Nikola V. razrešio Janoša Hunjadija zakletve date despotu Đurđu 1448, Hunjadi već oduzima Đurđeve posede u Ugarskoj.
• travanj/svibanj - Kratak Hunjadijev upad u Srbiju - sporazumeo se sa Đurđem i vratio sebi sina Ladislava.
• Podignuta Vlaška crkva na Cetinju.
• Opatija sv. Nikole na ušću Bojane vraćena opatu Ivanu Đurđevu - Mlečani je 1442. dali pravoslavnom popu Đinaku od Mrkojevića.

1451

• jul - Rat despota i Mlečana: Stefan Crnojević opet prišao Mlečanima, zatim dolazi do sukoba sa braćom Đurašinom i Kojčinom ali ih definitivno pobedio (posle ove godine se više ne pominju).
• jul, krajem - Despot Đurđe dobio Srebrenicu natrag na osnovu mira sa kraljem Tomašom, postignutog uz dubrovačko posredovanje (pominje se i leto 1452).
• 7. 8. - Sporazum o pomirenju Janoša Hunjadija i despota Đurđa u Smederevu, zaruka Đurđeve unuke Elizabete i mlađeg Hunjadijevog sina Matije.
• Mara Branković se vraća roditeljima nakon smrti Murata II, dobivši Toplicu i Dubočicu od novog sultana; odbija bračnu ponudu cara Konstantina XI.

1452

• februar - Stefanica Crnojević se u Kotoru zakleo na vernost Mletačkoj Republici za šta je proglašen vojvodom.
  • Luštica, Bogdašići i Lješevići priznali mletačku vlast 9. 2.
  • Stefanica sa svojim vojnicima i kotorskim Vlasima opustošio Grbalj, tridesetorica pokretača pobune iz 1448. obešena u Kotoru, njihovi sinovi i drugi osuđeni 3. 3. na trajno izgnanstvo.
  • I Paštrovići se povinovali mletačkoj vlasti.
  • Altoman, vojvoda Despota Đurđa, stiže u Zetu - Stefanica mu razbio vojsku (ipak ostao bez Žabljaka).
• jul - Mlečani skršili otpor u Luštici zbog rušenja solana, neki beže u Konavle.
• 22. 7. - Po predanju, braća Morišići na hridi u Risanskom zalivu pronašli sliku Gospe; na tom mestu će Peraštani sagraditi hram Gospa od Škrpjela (prvobitno pravoslavna crkva).
• 14. 9. - Stefanica Crnojević razbio vojsku despotovog šuraka Tome Kantakuzina u kojoj je bilo i turskih odreda - Crnojević zatim pod mletačkom zastavom osvaja Gornju Zetu.
• oktobar, krajem - Stjepan Vukčić pustio Ivana Crnojevića, Stefanovog sina, u Veneciju (oslobađanje sina je važan razlog pristajanja starijeg Crnojevića uz Mletke).
• U manastiru Prečista Krajinska na Skadarskom jezeru nalazi se unijatski prelat grčkog porekla Sava.

1453

• 12. 1. - Mošti svetog Luke donete u Smederevo iz Rogosa u Epiru (ostaju do 1459).
• 5. 4. - 29. 5. - Opsada Carigrada. Despot Đurađ kao turski vazal šalje 1500 konjanika na čelu sa vojvodom Jakšom (navodno obmanut da idu na Karaman - obavljaju stražarske dužnosti) i novobrdske rudare (za kopanje "mina" ispod bedema).
• 16. 5. - Branitelji Carigrada otkrili i uništili prvu "minu" tj. tunel (većina sapera su novobrdski rudari).
• 17. 5. - Đakon Damjan u Koporinju prepisao pravni zbornik Vlastareva sintagma po narudžbi zetskog mitropolita Josifa (obuhvata i Koporinjski letopis).
• jul - Prema jednom pismu sultan Mehmed već traži od Đurđa Brankovića Golubac i Smederevo.
• jesen - Poslednji Đurđev pokušaj u Zeti - poslao medunskog vojvodu Miloša sa velikom vojskom, ali Stefanica Crnojević pod mletačkom zastavom osvaja celu gornju Zetu (Podgorica, Žabljak); despotu ostao samo Medun.

1454

• ožujak/travanj - Despot Đurđe se s porodicom i blagom sklonio u Ugarsku, gde traži pomoć za zemlju.
• ca. jun-jul - Sultan Mehmed II upada, strašno pustoši i robi Srbiju,
  • Opsada Smedereva: prvo Isa-beg Isaković dok nije razbijen upadom iz Kovina, a zatim sam Mehmed, koji je želeo napasti Beograd - u Smederevu razoren spoljni zid i despotov dvorac.
• ca. 7. 8. - Janoš Hunjadi stigao u Beograd, Mehmed se povlači u Sofiju.
• 24. 9. - Nikola Skobaljić porazio Turke u mestu Banja blizu Novog Brda.
• 2. 10. - Hunjadijeva i despotova vojska razbili Turke kod Kruševca, zarobljen komandant Feriz-beg; Hunjadi nastavlja paleći preko Niša i Pirota i preko Vidina se vraća u Beograd.
• 16. 11. - Skobaljić poražen od Turaka na reci Trepanji u Dubočici i nabijen na kolac.
• Manastir Naupara kod Kruševca porušen od Turaka.
• Unijata Pavle Dušman postao mitropolit u Prečistoj Krajinskoj, takođe i papski nuncije u Srbiji i Albaniji.

1455

• 13. 4. - ?Izvesni pravoslavni kaluđer u Bogdašićima napao kotorskog biskupa Bernarda, koji je prevodio pravoslavce u katoličanstvo (mletački dužd kasnije naredio proterivanje ovog kaluđera i oduzimanje zemlje koja je pripadala pravoslavnim crkvama).
• ca. 22. 4. - Mehmed II nastavlja ofanzivu na Srbiju - počinje opsada Novog Brda uz upotrebu artiljerije.

Novo Brdo, ekonomski centar Despotovine

• 1. 6. - Predaja Novog Brda: vlastela ubijena, 700 mladih žena razdeljeno ratnicima, 320 mladića uzeto u janičare (među kojima i Konstantin Mihailović); osmorica će pokušati da ubiju sultana (vest o predaji stigla u Ugarsku 21. 6.).
  • Sultan nastavlja osvajanja: Trepča, Bihor, Lipljan i ostatak Kosova (ostaje pod turskom vlašću do 1912, s kratkom pauzom u vreme Velikog rata, 1689-90).
• 8. 6. - U Đuru otvoren ugarski sabor (traje do kolovoza), nema kralja Ladislava ni Celjskog; tu su Ivan Kapistran i despot Đurđe (bez pomoći za Srbiju).
• 22. 6. - Turci zauzimaju Prizren (sledi razaranje Svetih arhangela).
• avgust ? - Despot Đurđe posetio zeta Ulriha Celjskog u Beču, ali kralj Ladislav se priprema za rat sa nemačkim carem Fridrihom III - zet mu savetuje da sklopi mir.
• 6. 9. - U manastiru na Vranjini, Stefanica Crnojević, sa predstavnicima 51 "opštine ili družine" (npr. crnogorska i albanska plemena Nikšići, Bjelopavlići, Piperi, Lužani, Kuči, Mataguži, Hoši i dr.) zakleo se na vernost Mlečanima; dobili pravo na pravoslavnog mitropolita ali to nije poštovano.
  • Crnojevići faktički postaju vladari Gornje Zete/Crne Gore.
  • Despotov vojvoda Miloš u ovo vreme morao predati Medun Turcima (moguće prvih mjeseci 1456).
• 17. 12. - Nakon što su mu despotovi ljudi ubili brata, Mihalj Silađi ("Svilojević") zarobio despota Đurđa u Kupinovu (u okršaju despotu odsečena dva prsta); iznuđuje mu Bečej, Šomljo i 10.000 dukata, ali kralj Ladislav to ne dopušta (ili je Silađiju dat otkup koji su despotovi ljudi preoteli).

1456

Opsada Beograda

• početkom godine - Despotov mir sa Turcima - izgubljene zemlje južno od Zapadne Morave.
• 13. 6. - Sultan Mehmed II. započeo opsadu Beograda; u ovo vreme pokušano i brzo zauzimanje Smedereva, ali posada se održala (Đurđe je u Bečeju).
• 14. 7. - Hunjadi i Kapistran se kroz turske lađe probili sa vojskom u Beograd (srpski šajkaši napali Turke s leđa).
• 21. 7. - Opšti turski juriš na zidine Beograda (bombardovanje traje od početka meseca) - nekoliko puta ulaze u varoš, junaštvo Titusa Dugovića na bedemu tvrđave.
• 22. 7. - Опсада Београда (1456): krstaški ispad razbio Turke pred tvrđavom, i sam sultan je ranjen, povlači se sutradan.
• 11. 8. - Janoš Hunjadi, branitelj Beograda, umro u Zemunu od kuge.
• listopad - Ugarski sabor u Futogu - novi vrhovni kapetan je Ulrih Celjski, a Ladislav Hunjadi mora predati kruni sve gradove kojima je upravljao njegov otac.
• 8. 11. - Kralj Ladislav i Ulrih Celjski stigli sa krstaškom vojskom u Beograd.
• 9. 11. - Ulrih II Celjski ubijen u Beogradu od ljudi Ladislava Hunjadija - s njim se okončava loza Celjskih (nakratko ga nasledila udovica Katarina Branković), posede će mu preuzeti Habsburzi.
• 24. 12. - Umro srpski despot Đurađ Branković, nasleđuje ga sin Lazar (1456-58); u toku su pregovori o miru sa sultanom.

1457

• 15. 1. - Sklopljen mir između despota Lazara i sultana - priznanje sizerenstva i 40.000 dukata godišnje (mogući sporazum braće Mihaila i Mahmud Paše Anđelovića).
• april - Despot Lazar Branković se umešao u ugarski građanski rat na kraljevoj strani - osvaja Kovin.
• 3. 5. - Umrla despotica-majka Jerina Branković; Mara i Grgur Branković beže sultanu.
• maj - Despot Lazar poražen na Tamišu.
• avgust - Turci iz Gornje Zete pljačkaju stoku i nanose štetu na mletačkim posedima; u istom mesecu posle duže opsade Mlečani povratili Danj od Ljeke Dukađinija.
• jesen - Turci upadaju u Banat.
• Arsenije II novi patrijarh srpski - poslednji srednjovekovni.
• Nakon preminulog Pavla Dušmana, novi mitropolit Prečiste Krajinske je Jovan sa Krita (takođe unijata).
• Kuga u Kotoru.

1458

• 20. 1. - Srpski despot Lazar Branković umro bez naslednika - stvara se namesništvo: udovica Jelena, brat Stefan (prougarska stranka) i komandant vojske(?) Mihailo Anđelović (proturska).
• februar - Bosanci uzeli od Despotovine Srebrenicu i mesta prema Drini.
• 14. 3. - Papa Kalist III. stavio Despotovinu pod svoju zaštitu, na osnovu glasine da je pokojni despot Lazar želeo da se zemlja preda papskom legatu (dolazio i kardinal Karvajal ali napadnut).
• mart - Mihajlo Anđelović pustio tursku četu u Smederevo, ali (ca. 31. 3.) došlo do pobune u kojoj su uništeni i oni i proturska stranka.
  • Anđelović zatočen i poslat u Ugarsku (Silađi pomaže udovoj despotici Jeleni) - njegov brat Mahmud-paša do leta svodi Srbiju na Smederevo s okolinom; s njim su i Grgur i Vuk Grgurević.
• 10. 5. - Turci osvojili manastir Manasiju.
• svibanj - Sporazum kralja Matije i despotice Jelene - ona i slepi Stefan dobijaju Đurđeve posede u Ugarskoj u zamenu za Golubac.
• 16. 6. - U Budimu se zna za tursko zauzeće Žrnova (Avale).
• 10. 8. - Golubac se predao beglerbegu Mahmud-paši.
• 24. 8. - U Budim stigla vest o padu Golupca i teškom stanju u Srbiji - kralj odmah kreće na jug.
• rujan - Kralj Matija razbio Turke u Sremu.
• listopad, početkom - Kralj Matija sa vojskom stigao u Beograd, kao i Silađi koji je iz Kovina branio Smederevo.
• 8. 10. - Kralj Matija zatvorio Silađija u Beogradu i osudio ga na smrt (kasnije pomilovan, poslat u Vilagoš) - nesuglasice oko kraljevog nezakonitog poreza.
• 14. 10. - Povelja bosanskog kralja Stjepana Tomaša srpskom logotetu Stefanu Ratkoviću u kome mu potvrđuje neka sela u Srbiji (tj. već se smatra gospodarem).

1459

• Tokom zime 1458/59 turski medunski vojvoda otima stoku i hranu iz mletačkog skadarskog kraja zbog gladi (sultan kasnije vraća).
• 21. 3. - Stjepan Tomašević preuzeo vlast u Smederevu (s njim je i stric Radivoj Ostojić).
• 1. 4. - Svadba Stjepana Tomaševića i Jelene Branković.
• 8. 4. - Stefan Branković napustio Smederevo (imao svojih pristalica za despotsku vlast).
• 20. 6. - Pad srpske Despotovine: Smederevo predato bez borbe nakon pobune građana - Stjepan nije imao pomoći sa strane (titula despota korišćena do 1537).
• decembar - U Medun stiže novi subaša Feriz-beg i obnavlja napad na Crnojeviće i Mlečane u Zeti (do sledeće jeseni).

Reference

• Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio drugi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Druga knjiga: Od gubitka Dalmacije do Matije Korvina (1409-1457) (archive.org)
• Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
• Vladimir Ćorović, Historija Bosne
• Grupa autora, Istorija Crne Gore

1450-e na Wikimedijinoj ostavi