Newhaven, East Sussex
Newhaven
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 50°48′N 0°3′E / 50.800°N 0.050°E | |
| država |  UK
|
| Regija | Jugoistočna Engleska |
| Ceremonijalna grofovija | East Sussex |
| Distrikt | Lewes |
| Površina | |
| - Ukupna | 3.78 km²[1] |
| Stanovništvo (2011.) | |
| - Grad | 13,590[2] |
| - Gustoća | 3,595.2 stan. / km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+0 (UTC+1) |
| Poštanski broj | BN9 |
| Pozivni broj | 01273 |
| Karta | |
  Newhaven | |
Newhaven nekad znan kao Meeching je lučki grad od 13,590 stanovnika[1] na jugoistoku Engleske u Grofoviji East Sussex, u Distriktu Lewes.
Danas je poznat kao trajektna luka za Francusku.[2]
Newhaven leži u dolini rijeke Ouse koju je ona probila kroz South Downs na svom toku do ušća u La Manche.
Najstarije saksonsko naselje - Meeching izraslo je na obalama rijeke Ouse, ispod brda, na kom su iskopane fortifikacije iz 4. vijeka pne.[2]
Nakon Osvajanja Engleske 1066., - Normani su negdje oko 1120. podigli crkvu sv. Mihaela, od te orginalne građevine ostali su sačuvani normanski zvonik, neobična polukružna apsida i svetište.[2]
Tokom srednjeg vijeka Rijeka Ouse toliko je meandrirala da je pomakla ušće do Seaforda, jednog od gradova komfederacije Cinque Ports. Katastrofalna oluja 1579. blokirala je ušće pa se rijeka razlila između Meechinga i Seaforda i pretvorila cijeli kraj u močvaru do Lewesa. Na kraju je situacija postala tako loša da je rijeka probila novi put do mora. To novo ušće postalo je poznato kao New Haven (Nova luka). Staro naselje Meeching vremenom je napušteno i palo u zaborav.[2]
Nakon izgradnje dokova na istočnoj i zapadnoj strane luke, što je izvedeno od 1630. nadalje. Newhaven je postao jedna od samo dvije potpuno sigurne luke između Otoka Wight i Dovera. Luka je prosperirala na izvozu hrastova iz Wealda i uvozu vina i rakija iz kontinenta. Kao kuriozum treba navesti uvoz blokova leda iz Baltika, za lokalne mesare koji se čuvao po špiljama kamenoloma. Na vrhuncu tog razdoblja progresa Newhaven, je imao brodogradilište i dvije pivovare koje su radile do kraja 19. vijeka, uz to bio je i uspješna ribarska luka.[2]
Sve do 1784. grad nije imao mosta preko Ousa, tad je podignut prvi koji je izdržao do1866., kad je zamijenjen pokretnim željeznim, a i taj je 1974. zamjenjen novim pokretanim elektromotorom.[2]
Južna željeznica iz Londona za Brighton došla je do Newhavena 1847. tad je proradila i trajektna linija za francuski Dieppe.[2]
Za Prvog svjetskog rata Newhaven je bio glavna luka za transport municije i ostalog materijala u Francusku. Brodovi su preplovili kanal nekih 17.000 puta i prevezli šest milijuna tona materijala.
Iz newhavenske luke je 19. augustaa 1942. isplovio desant kanadskih vojnika prema francuskom Dieppeu, koji je doživio nesretnu sudbinu, jer su ih trupe Wehrmachta dočekale spremne, pa je od 4000 vojnika, 907 ubijeno, a ostali su ranjeni i zarobljeni.[2] Manje je poznato da je za vrijeme Drugog svjetskog rata u Newhavenu bio tajni obavještajni centar, ukopan u brdo Heighton, nedaleko od centra.[2]
U drugoj polovici 20. vijeka luka Newhavena, zajedno sa drugim britanskim lukama doživjela je velik pad prometa.[2]
