- Za ostale upotrebe, v. Donja Trnava (razvrstavanje).
Koordinate: 43° 25′ 13" SGŠ, 21° 46′ 28" IGD
Donja Trnava je naseljeno mesto u gradskoj opštini Crveni Krst na području grada Niša u Nišavskom okrugu. Nalazi se u Aleksinačkoj kotlini, na oko 15,5 km severozapadno od Niša. Prema popisu iz 2002. bilo je 697 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 728 stanovnika).
Prvi put se pominje pod nazivom Trnava u niškom defteru 1498. godine sa 73 hrišćanske i 2 muslimanske kuće, 36 neoženjenih, 16 udovičkih kuća, jednom livadom i dažbinama u iznosu 12.316 akči. Četrdeset hrišćana iz sela bilo je obavezno da hrani i održava jednog poštanskog konja. Preko sela je vodio Carigradski drum; na drumu se u selu nalazila menzilhana (poštanska stanica), kao prizemljuša sa slamnim krovom i vrlo neugledna. U periodu 1459—1683. godine na drumu se nalazio i čardak obeležen na turskim i austrijskim kartama kao Trnavica.
U turskom popisu 1516. godine Trnava je upisana kao selo sa 65 hrišćanskih i 4 muslimanske kuće, 12 neoženjenih, 6 udovičkih kuća i sa dažbinskim obavezama u iznosu 12.362 akče. U selu se nalazila jedna carska livada, a radila su i dva rajinska mlina.
Prvi put se selo spominje pod nazivom Donja Trnava u turskom popisu 1526. godine sa 25 hrišćanskih i 8 muslimanskih kuća, 5 neoženjenih i 3 nesposobna lica, dok su dažbinske obaveze opale na 5.033 akče.
Selo se spominje i u kasnijim ratovima, a posebno za vreme seljačkih buna koje su izbijale u prvoj polovini 19. veka. Posle oslobođenja od Turaka 1878. godine počelo se naseljavati uglavnom novo stanovništvo, doseljeno iz raznih krajeva. Starosedelačko stanovništvo već se ranije najvećim delom bilo raselilo. Godine 1878/79. Donja Trnava je postala sedište opštine kojoj su pripadala sela Berčinac, Donja Toponica, Gornja Toponica i Draževac.
Donja Trnava je za vreme Drugog svetskog rata bila poznata partizanska baza i neosvojivo uporište narodnooslobodilačkog pokreta.
Godine 1991. Donja Trnava je selo poljoprivrednog karaktera sa 728 stanovnika.
U naselju Donja Trnava živi 589 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 44,3 godina (42,1 kod muškaraca i 46,5 kod žena). U naselju ima 228 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,06.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
|
|
m |
|
|
ž |
? |
1 |
|
|
2 |
80+ |
11 |
|
|
15 |
75-79 |
12 |
|
|
20 |
70-74 |
17 |
|
|
23 |
65-69 |
30 |
|
|
27 |
60-64 |
22 |
|
|
25 |
55-59 |
20 |
|
|
20 |
50-54 |
27 |
|
|
27 |
45-49 |
32 |
|
|
29 |
40-44 |
20 |
|
|
28 |
35-39 |
20 |
|
|
19 |
30-34 |
19 |
|
|
18 |
25-29 |
20 |
|
|
26 |
20-24 |
28 |
|
|
19 |
15-19 |
22 |
|
|
12 |
10-14 |
15 |
|
|
15 |
5-9 |
19 |
|
|
15 |
0-4 |
16 |
|
|
6 |
prosek |
42.1 |
|
|
46.5 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
Broj domaćinstava
|
211
|
214
|
233
|
229
|
241
|
227
|
228
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
Broj domaćinstava
|
45
|
50
|
48
|
38
|
29
|
15
|
3
|
-
|
-
|
-
|
3.06
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
Broj domaćinstava
|
301
|
79
|
184
|
32
|
6
|
-
|
310
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
Broj domaćinstava
|
39
|
187
|
72
|
11
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
Muški
|
141
|
25
|
-
|
-
|
45
|
2
|
8
|
14
|
1
|
5
|
Ženski
|
81
|
11
|
-
|
-
|
10
|
-
|
3
|
22
|
-
|
-
|
Oba
|
222
|
36
|
-
|
-
|
55
|
2
|
11
|
36
|
1
|
5
|
Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
Muški
|
-
|
4
|
7
|
6
|
15
|
2
|
-
|
-
|
7
|
Ženski
|
3
|
1
|
1
|
9
|
18
|
3
|
-
|
-
|
-
|
Oba
|
3
|
5
|
8
|
15
|
33
|
5
|
-
|
-
|
7
|
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
- Enciklopedija Niša: Priroda, prostor, stanovništvo; izdanje Gradina - Niš, 1995.g. pp. 36.