Prijeđi na sadržaj

Jelašnica (Niška Banja)

Izvor: Wikipedija
(Preusmjereno sa stranice Јелашница (Нишка Бања))
Za ostale upotrebe, v. Jelašnica (razvrstavanje).
Jelašnica


Jelašnica

Osnovni podaci
Država  Srbija
Upravni okrug Nišavski
Grad Niš
Gradska opština Niška Banja
Stanovništvo
Stanovništvo (2022) 1695
Geografija
Koordinate 43°17′14″N 22°03′02″E / 43.287166°N 22.050666°E / 43.287166; 22.050666
Nadmorska visina 335 m
Jelašnica na mapi Srbije
Jelašnica
Jelašnica
Jelašnica (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod 18206
Pozivni broj 018
Registarska oznaka NI


Koordinate: 43° 17′ 14" SGŠ, 22° 03′ 02" IGD

Jelašnica je naseljeno mesto u gradskoj opštini Niška Banja na području grada Niša u Nišavskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 1695 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1724 stanovnika).

Geografija

[uredi | uredi kod]

U blizini se nalazi specijalni rezervat prirode Jelašnička klisura.

Istorija

[uredi | uredi kod]
Đura Jakšić u Jelašnici

Na mestu Bara, nedaleko od Jelašnice, kod ušća Jelašničke reke (Studene) u Nišavu, otkriven je i delimično arheološki istražen višeslojni lokalitet koji obuhvata praistorijsko naselje iz starijeg i mlađeg gvozdenog doba, kao i rimsku vilu rustiku, iz antičkog doba[1].

Prema turskom popisu nahije Niš iz 1516. godine, mesto je bilo jedno od 111 sela nahije i nosilo je isti naziv kao danas, a imalo je 62 kuće, 3 udovička domaćinstva, 15 samačka domaćinstva. Te godine je bilo Vlaško selo.[2]

U Jelašnici je radio rudnik mrkog uglja sa manjim prekidima tokom ratova od 1908. godine do 1968. godine. Za transport uglja korišćena je lokomotiva i voz uskog koleseka. Lokomotiva je popularno nazvana “Baba Milka” i posle zatvaranja nalazila se u parku Čair za igranje dece da bi se posle renoviranja našla na trgu Trg Kralja Aleksandra Ujedinitelja u Nišu.[3]

Demografija

[uredi | uredi kod]

U naselju Jelašnica živi 1389 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,5 godina (40,7 kod muškaraca i 42,3 kod žena). U naselju ima 594 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,85.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Interesantno je da je posle zatvaranja rudnika "Jelašnica" došlo do naglog smanjenja broja stanovnika ali da se sredinom sedamdesetih broj stanovnika "ustalio". Od tada je smanjenje broja stanovnika mnogo manje nego u mnogim drugim selima Srbije. Uzroke treba tražiti u tome da se ranijih godina jedan broj stanovnika bavio vinogradarstvom (vinarstvom) a da sada veliki broj stanovnika radi u Nišu i Niškoj banji i putuje do posla i natrag. Ovome pogoduje blizina Niške Banje (nekoliko kilometara) i Niša (manje od dest kilometara do predgrađa. Zadnjih godina Jelašnica je sa svojom neposrednom okolinom postala svojevrsno "vikend naselje".

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija
Godina Stanovnika
1948. 1817 [4]
1953. 2078
1961. 2347
1971. 1853
1981. 1771
1991. 1724 1705
2002. 1709 1695
Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi
  
1627 95.98%
Romi
  
40 2.35%
Bugari
  
2 0.11%
Hrvati
  
1 0.05%
Slovenci
  
1 0.05%
Mađari
  
1 0.05%
Makedonci
  
1 0.05%
Albanci
  
1 0.05%
Jugosloveni
  
1 0.05%
nepoznato
  
10 0.58%


Reference

[uredi | uredi kod]
  1. „Otkriveno praistorijsko nalazište kod Niša - i već mora da bude napušteno”. Blic. 18. 12. 2011.. Pristupljeno 18. 12. 2011. 
  2. Istorijski arhiv Niš: „DETALjNI POPIS NAHIJE NIŠ IZ 1516. GODINE“ Arhivirano 2012-03-15 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 4. 5. 2013.
  3. Stamenković Đorđe, Ključ Stare Srbije, Niš Prosveta 1979, ISBN 86-7455-343-5, Pristupljeno 31. 01. 2014.
  4. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
  5. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Spoljašnje veze

[uredi | uredi kod]