Mahnovščina
| Upozorenje: Nije specificirana vrijednost za "ime_genitiv" | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Mahnovščina (ukr. Махновщина) je naziv za područja na istoku današnje Ukrajine koja su za vrijeme ruskog građanskog rata od 1918. do 1921. bila pod kontrolom anarhista, obično organizirana u sovjete ili radničko-seljačke komune. Nastala su u kaosu nastalom Oktobarskom revolucijom i njemačkom i austro-ugarskom okupacijom na kraju Prvog svjetskog rata, odnosno kada je u dijelovima tadašnje Ukrajine počelo pružati otpor okupatorima i satelitskom režimu Ukrajinske Države, koji je nastojao rekvirirati hranu i žito za potrebe Centralnih Sila. Među tim gerilskim formacijama se najviše istakla Revolucionarna ustanička armija Ukrajine pod vodstvom anarhista Nestora Mahna koja je dovoljno ojačala da se pod kontrolom anarhista nađe područje gdje je živjelo oko 7 miliona ljudi. Od 1919. je glavni neprijatelj anarhista bio kontrarevolucionarni Bijeli pokret, pa je Mahnovščina stupila u savez sa boljševicima te im pomogla nanijeti kontrarevolucionarima odlučujući poraz 1920. godine kojim je okončan ruski građanski rat. Mahnovščina je dobila ime po Makhnu i gdje su se nastojale u praksu sprovesti ideje Francisca Ferrera i Pjotra Kropotkina je neko vrijeme tolerirana od strane pobjedničkih boljševika kao svojevrsni eksperiment, ali su se 1921. godine nakon Kronštatskog ustanka shvaćena kao prevelika opasnost po novi režim. Zbog toga su se Sovjeti, koristeći kao izgovor navodnu pljačku i banditizam, pokrenuli operacije kojim je Mahnovščina likvidirana i na njoj zaveden režim Ukrajinske SSR.
Mahnovščina je u kasnijim decenijama postala predmetom zanimanja kao jedan od dugotrajnijih (i samim time relativno uspješnijih) pokušaja da se anarhističke ideje sprovedu u praksi. U najnovije vrijeme se, pak, izraz "Mahnovščina" koristi u kontekstu rata u istočnoj Ukrajini, odnosno kao pogrdan izraz za paravojne formacije proruskih separatista i njihovu navodnu sklonost pljački i nedisciplini.
.svg)