Jan II Kazimierz Vasa
| Jan II Kazimir Vasa | |
|---|---|
| |
| Portret Jana Kazimira (Marcello Bacciarelli) | |
| Kralj Poljsko-Litvanske Unije | |
| Vladavina | 1548. - 1668. |
| Krunidba | 1649. |
| Prethodnik | Vladislav IV., kralj Poljske |
| Nasljednik | Michał Korybut Wiśniowiecki |
| Supruga | Marie Louise Gonzaga, Claudine Françoise Mignot |
| Djeca | Jan Sigismund Vasa, Maria Anna Vasa |
| Dinastija | Vasa |
| Otac | Sigismund III Vasa |
| Majka | Constanza od Austrije |
| Rođenje | 22. mart 1609. Krakov |
| Smrt | 16. decembar 1672. Nevers, Kraljevina Francuska |
| Pokop | 1676. Wawelska katedrala (tijelo) Saint-Germain-des-Prés, Pariz (srce) |
Jan II Kazimir Vasa (poljski: Jan II Kazimierz Waza, litvanski: Jonas Kazimieras Vaza, Krakov, 22. mart 1609. - Nevers, 16. decembar 1672.) bio je kralj Poljsko-Litvanske Unije iz Dinastije Vasa koji je vladao od 1548. do 1668.[1]
Njegovu vladavinu obilježili su veliki teritorijalni gubici nastali u ratovima protiv Ukrajinaca, Tatara, Šveđana i Rusa.[1]
Biografija[uredi | uredi kod]
Rođen je kao drugi sin poljskog i švedskog kralja - Sigismunda III Vase.[1]
Za vrijeme Tridesetogodišnjeg rata još od 1635. borio se habsburškoj strani protiv Kraljevine Francuske. Na putu za Španjolsku gdje je trebao preuzeti dužnost admirala zarobili su ga Francuzi i držali u zatvoru od 1638. do 1640. Nakon puštanja iz zatvora odlučio je odustati od vojne karijere i 1646. ušao u isusovački red, ali je godinu dana kasnije odustao od tog i napustio redovništvo.[1]
Nekoliko mjeseci nakon smrti svog brata kralja Vladislava IV, Jan Kazimir je u maju 1648. izabran za kralja Poljsko-Litvanske Unije i ubrzo se oženio sa udovicom svog brata Marie Louise Gonzagom.[1]
Jan Kazimir pokušao je pregovorima okončati ustanak svojih poprilično autonomnih ukrajinskih podanika Zaporoških kozaka, ali su protiv tog bili Poljsko litavski magnati, koji se nikako nisu željeli odreći svojih feudalnih prava nad kozacima. Na njihov pritisak pokrenuo je kampanju protiv Kozaka i njihovih tatarskih saveznika i porazio ih u Berestečkoj bitci 28. - 30. juna 1651.[1]
Ali to nije bio kraj njegovih muka na tom frontu, jer se kozački hetman Bogdan Hmeljnicki obratio za pomoć ruskom caru Alekseju I. i sklopio sa njim početkom 1654. Perejaslavski sporazum o zajedničkoj borbi protiv Poljsko-litavske dominacije u Ukrajini, pa su borbe počele iznova.[2]
Dok se Kazimirova vojska borila na istoku, Švedska je vojska napala sa zapada i do oktobra 1655. zauzela veći dio zemlje.[1]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 „John II Casimir Vasa king of Poland” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 14.03.2021.
- ↑ „The Cossacks” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 14. 03. 2021.
