1472

< | 14. vijek | 15. vijek | 16. vijek | >
< | 1440-e | 1450-e | 1460-e | 1470-e | 1480-e | 1490-e | 1500-e | >
<< | < | 1468. | 1469. | 1470. | 1471. | 1472. | 1473. | 1474. | 1475. | 1476. | > | >>

1472. po kalendarima

Gregorijanski	1472. (MCDLXXII)
Ab urbe condita	2225.
Islamski	876–877.
Iranski	850–851.
Hebrejski	5232–5233.
Bizantski	6980–6981.
Koptski	1188–1189.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1527–1528.
• Shaka Samvat	1394–1395.
• Kali Yuga	4573–4574.
Kineski
• Kontinualno	4108–4109.
• 60 godina	Yang Voda Zmaj (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11472.
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1472 (MCDLXXII) bila je prijestupna godina koja počinje u srijedu (1. 1. po julijanskom kalendaru).

Događaji

• 12. 1. - Kralj Matija pozvao plemstvo Križevačke županije da ne plaćaju desetinu zagrebačkom biskupu Osvaldu Tuzu koji je proglašen odmetnikom.
• 17. 1. - João de Santarém otkrio ostrvo Príncipe.

• 20. 2. - Orkney i Shetland su zvanično priključeni Škotskoj nakon šest stoleća norveške vlasti – dansko-norveški kralj ih je založio kao garanciju za isplatu miraza uz princezu Margaretu, suprugu Jamesa III.
• 25. 2. - Dubrovčani odlučili srušiti Posrednjicu kako bi sprečili sultanovu podozrivost - na tom mjestu će Mađari podići utvrdu Koš (kod Opuzena); Dubrovčani takođe morali srušiti i utvrđenja oko Molunta (Dubrovčani počinju napuštati i koloniju u Drijevi, što dovodi do opadanja mjesta).

• 17. 4. - Ugarski primas Ivan Vitez oslobođen tamnice i vraćen na biskupsku stolicu u Ostrogon, ali njegov protivnik egerski biskup Ivan Beckenslaher dobija tvrđavu tog grada i ostale gradove.

• 1. 5. - Kralj Matija odobrio zaključke ugarskog sabora - bez dozvola staleža neće uvoditi nove poreze, kraljevina Slavonija dobila izvesne povlastice, naizgledno pomirenje sa biskupom Tuzom.
• 20. 5. - Općina Gradec oslobođena kunovine i vanrednih slavonskih daća, vraćeni joj neki posjedi.

• svibanj-lipanj - Turska provala preko Hrvatske do Maribora i Ptuja, na povratku poharali zemlje nesložnih Frankopana.

• ?kolovoz, početkom - Na sastanku banovca Pavla Tara i mletačkog splitskog kneza došlo do sukoba - Tar pogođen metkom dok je jurio za knezom u Split (inače, dalmatinski banovac Pavao Tar u sukobu oko Klisa sa Žarkom Dragojevićem i njegovim mletačkim zaštitnicima).

• leto - Udružene snage Karamanida i Uzun Hasanovih Ak Kojunlua napadaju osmanske posede u Anadolu, opustošen Tokat.

• 5. 9. - Mahmud-paša Angelović opet veliki vezir, za sledeće proleće se sprema pohod protiv Uzun Hasana.
• rujan - Ajas-paša provalio u Hrvatsko primorje, Istru i Furlaniju.

• listopad - Dogovor Mlečana, Frankopana, Kurjakovića, Petra Zrinskog i kraljevskog senjskog kapetana o otporu Turcima.

• 12. 11. - Sofija Paleolog, nećaka poslednjeg cara Vizantije, udala se u Moskvi za Ivana III. - element doktrine Trećeg Rima.
• studeni - Treća provala Turaka u Hrvatsku, do Gorice i Istre.

• decembar - Izaslanik titularnog bosanskog kralja Nikole Iločkog se sastao sa hercegom Vlatkom i Ivanom Crnojevićem (bez efekta).

Tokom/tijekom godine

• Sultan postavio Matiju Vojsalića za "kralja Bosne" (1472-76).
• U bitki sa Turcima poginuo Gašpar Korođi, posljednji potomak obitelji.
• Spaljen Opuzen.
• Osnovana Monte dei Paschi di Siena, najstarija banka koja još postoji (2012).
• Osnovano Sveučilište u Ingolstadtu.
• Leonardo Da Vinci upisan kao majstor u firentinskom cehu slikara (bio Verrocchiov šegrt).
• De sphaera mundi je prvo odštampano delo o astronomiji (napisao ga Johannes de Sacrobosco oko 1230).
• približno - Portugalac Fernão do Pó plovi oko ostrva Kamerunske linije u Gvinejskom zalivu; istražuje estuar reke Wouri koja je zbog mnogih rakova nazvana Rio dos Camarões - poreklo imena Kamerun.
• Rui de Sequeira plovi obalom današnje Nigerije, daje naziv Lagosu.

Rođenja

• 15. 2. - Piero di Lorenzo de' Medici, vladar Firence († 1503)
• 28. 3. - Fra Bartolomeo, italijanski slikar († 1517)
• 5. 4. - Bianca Maria Sforza, žena cara Maximiliana I († 1510)
• 4. 10. - Lucas Cranach Stariji, nemački slikar i graver († 1553)
• Federik Grisogono, hrvatski renesansni liječnik, kozmograf, matematičar i astrolog († 1538)
• Wang Yangming, neokonfučijanski filozof, službenik, general († 1529)
• Heinrich Bebel, nemački pesnik († 1518)

Smrti

• 30. 3. - Amadeus IX, savojski vojvoda (* 1435)
• 20. 4. - Leon Battista Alberti, renesansni čovek (* 1404)
• 4. 6. - Nezahualcoyotl, centralnoamerički pesnik, graditelj i vladar (* 1402)
• Ivan Česmički, hrvatsko-ugarski pjesnik, diplomat i biskup (* 1434)
• 8. 8. - Ivan Vitez od Sredne, hrv. humanist, ostrogonski nadbiskup i diplomat (* ca. 1405)
• avgust - Gregor Heimburg, nemački humanista i državnik (* ca. 1400)
• 18. 11. - Visarion, titularni patrijarh Konstantinopolja (* 1403)
• Afanasij Nikitin, ruski trgovac i putnik
• Michelozzo, italijanski slikar i skulptor
• Luca Pitti, firentinski bankar (* 1398)

Reference

• Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
• Vladimir Ćorović, Historija Bosne
• Grupa autora, Istorija Crne Gore