Zastava Češke

Zastava Češke Republike identična je zastavi bivše Čehoslovačke, a istovremeno je prihvaćena i kao češka nacionalna zastava.

Ona je zvaničan državni simbol koji predstavlja Češku Republiku na domaćem i međunarodnom planu. Upotreba zastave je definisana češkim zakonom br. 3/1993 Sb., o državnim simbolima Češke Republike, u smislu Zakona br. 154/1998 Sb. i Zakonom br. 352/2001 Sb.

Opis i isticanje

Zastava se sastoji od gornje bele i donje crvene pruge, između kojih je sa strane jarbola uvučen plavi klin, koji seže do polovine dužine zastave. Pri vodoravnom isticanju zastave, klin je za posmatrača usmeren nadesno, tj. na levom delu zastave je plavi klin, čiji vrh 'gleda' udesno. Ako se zastava ističe uspravno, bela pruga je sa posmatračeve leve strane, a klin je uvek usmeren nadole.

Istorija

Istorijske boje čeških zemalja bile su crvena i bela, isto kao i boje susedne Poljske. U vreme češkog narodnog preporoda, počinju da se javljaju panslovenske ideje, koje su imale za posledicu dodavanje bikolori i treće boje - plave. (Postoje dva tumačenja – prema jednom, radi se o Slovačkim, a prema drugom da su preuzete boje ruske trikolore.)

Nakon proglašenja nezavisne Čehoslovačke Republike 1918. godine, pojavio se problem nalaženja odgovarajuće zastave, koja bi reprezentovala novu nezavisnu državu u svetu. Specijalna komisija dobila je 1919. godine, na podsticaj univerzitetskog profesora G. Fridriha, zadatak da napravi predlog nove zastave. Napravljeno je nekoliko predloga, od kojih je najviše pozitivnog odziva imao predlog horizontalne bikolore, dopunjene plavim klinom. Posle dorade, klin je produžen, tako da sada umesto 1/3, doseže do 1/2 dužine zastave. Ovo su ozvaničili poslanici, donošenjem zakona koji je definisao izgled državne zastave, tri državna grba i državnog pečata (prihvaćen 30. marta 1920. u 18:45).

Ovim je zastava ovakvog izgleda postala zvanična zastava Čehoslovačke i bila je to narednih 70 godina, sve do nestanka ove države. Život zastave se međutim nastavio i traje sve do danas - kao zastava Češke Republike. Zastava Čehoslovačke ratne mornarice, definisana je tek 1930. godine, kao čehoslovačka zastava sa ondašnjim malim državnim grbom u levom gornjem uglu (prislonjenim uz gornju ivicu i jarbol).

Zastava nije bila na snazi samo za vreme nemačke okupacije čeških zemalja - u vreme Protektorata Češka i Moravska u periodu 1939–1945, kada je na snazi bila zastava sa tri horizontalne pruge. Ovakva zastava bila je napravljena na osnovu boja definisanih u ustavu Čehoslovačke iz 1920. godine.

Posle rata, vraćena je u upotrebu predratna čehoslovačka zastava, mada je pedesetih godina uvedeno njeno obavezno isticanja uz sovjetsku ili crvenu zastavu. Razmišljalo se i o unošenju socijalističkih simbola, na kraju je promenjena samo zastava ratne mornarice, gde se lav umesto na štitu, našao na polju oblika petokrake (važila 1955-1960). Posle federalizacije Čehoslovačke 1969. godine, započet je rad na posebnim simbolima Češke Socijalističke Republike, ali su politički događaji posle 1968. odložili njihovo donošenje, sve do prodemokratski političkih promena u Čehoslovačkoj. 1990. godine obe republike ondašnje zajedničke države, donele su zakone o svojim zastavama: Češka se privremeno vratila belo-crvenoj bikolori (a Slovačka je tada usvojila belo-plavo-crvenu trikoloru bez grba).

Nakon raspada federalne Čehoslovačke (1.1.1993.), prvobitnu čehoslovačku zastavu preuzela je Češka Republika, uprkos tome što je ovakav postupak bio u suprotnosti sa prethodnim dogovorom između čeških i slovačkih političkih prvaka, pa i sa zakonom o raspadu federeacije. Radi očuvanja integriteta boja, plava boja klina sada se interpretira kao boja jedne od čeških istorijskih zemalja - Moravske, koja je tokom istorije na bojištima nastupala pod grbom sa plavom podlogom (Grb Moravske).

Povezano

Češka Republika
Državni simboli Češke Republike: veliki i mali državni grb, državna zastava, zastava predsednika Republike, državni pečat, i državna himna.
Veksilologija

Spoljašnje veze

Detaljna istorija češke zastave - na češkom Arhivirano 2005-03-08 na Wayback Machine-u

Državna zastava / Državni grb

Spisak državnih zastava | Spisak državnih grbova