Historijski centar Lime
| Historijski centar Lime | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
 Peru | |
| Koordinate: | |
| Registriran: | 1988.(12 zasjedanje) |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | iv |
| Ugroženost: | no |
| Referenca: | UNESCO |
| Karta | |
  Plano_del_centro_historico_de_lima.jpg Karta lokaliteta | |
Historijski centar Lime (španjolski: Centro Historico de Lima) znan i kao Ciudad de los Reyes (Grad kraljeva) je strogi centarperuanskog grada Lime, koji je 1988. uvršten na UNESCO-vu Listu svjetske baštine.[1]
Lokalitet je 1991. proširen za kompleks samostana San Francisco, tako da se danas prostire na površini od 27,799 hektara.
Historija i karakteristike[uredi | uredi kod]
Centar se nalazi se u dolini rijeke Rimac, a osnovao ga je španjolski konkvistador Francisco Pizarro u januaru 1535. na teritoriju na kom je dotad dominirao grad Inka- Pachacamac. Lima je bila politička, administrativna, vjerska i ekonomska prijestolnica Vicekraljevstva Peru i najvažniji grad španjolskih domena u Južnoj Americi.[1]
Grad je igrao vodeću ulogu u historiji Novog svijeta]] od 1542. do 18. vijeka kada je stvaranjem Vicekraljevstva Nova Granada (1718.) i La Plata (1777.) postepeno okončana njegova supemacija.[1]
Proces pokrštavanja doveo je krajem 16. vijek nekoliko crkvnih redova, koji su stekli moćnu društvenu i materijalnu poziciju, koja se pretočila u gradnju brojnih monumentalnih crkava i samostana. Tad su podignute i bolnice, škole a 1551. je osnovan i najstariji univerzitet u Južnoj Americi San Marcos. Društveni i kulturni život grada bio je organiziran unutar tih mjesta, čime je historijska jezgra dobila izgled samostana koji je zadržala do polovice 20. vijeka.
U toj su se jezgri stvarala vrhunska umjetnička djela koja je utjecala na većinu krajeva Južne Amerike. Demografske promjene, od kolonijalnog grada do danas, objašnjavaju ozbiljne promjene urbanog izgleda. Zbog tog se oskudni tragovi nekadašnje kolonijalne Lime mogu vidjeti samo na par mjesta. Oda trga Armas, gdje se nalazi katedrala sa kapelom Sagrario i nadbiskupska palača), do trga Pravog Križa (Plaza de la Vera Cruz) gdje se nalazi crkva i samostan Santo Dominga, i naročito u monumentalnom kompleksu samostana San Francisco. Iako je izgradnja Avenije Abancay 1940. smanjila površinu tog megasamostana, on još uvijek velik kompleks zgrada, sjajnih fasada i raskošno dekoranih enterijera.[1] San Francisco je podignut suradnjom zanatlija iz Novog i Starog svijeta.
Brojne građevine podignute za vicekraljevstva danas su važni spomenici; poput kamenog mosta preko rijeke Rímac, Paseo de Aguas, Alameda de los Descalzos i Plaza de Toros de Acho koje se nalaze u današnjem kvartu Rimac. Pored tog to je i groblje, koje se danas zove Presbítero Matías Maestro.[1]
Od 17. vijeka pa sve do 1870. grad je bio opasan bedemom. U tom periodu arhitektura Lime se promijenila zbog nekoliko jakih potresa 1586., 1687. i 1746. Zbog tog su zgrade koje su ostale, građene adobe ciglom, rekonstruirane i stabilizirane novom pečenom ciglom, ali su time izgubile nekadašnji izgled. Građansku arhitekturu karakterizirale su fasade i balkoni, sve do kraja 19. vijeka kada je započela era modernizacijei. Rijetke preostale palače kao što je Torre Tagle) podignute su tokom 17. i 18. vijek u hispanoameričkom baroku.[1]
|
Izvori[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
| Historijski centar grada Arequipa • Sveti grad Caral-Supe • Arheološki lokalitet Chavín de Huántar • Cusco • Ruševine grada Chan Chana • Nacionalni park Huascarán • Historijski centar Lime • Historijsko svetište Inka Machu Picchu • Nacionalni park Manú • Linije i geoglifi u Nazci i Pampas de Jumani • Nacionalni park Río Abiseo |  | |
Peruanska nematerijalna svjetska baština
Folklorna baština naroda Aymara • Tekstilna umjetnost naroda Taquile • Usmena baština i festivali naroda Zápara | |||