Vuk Branković (despot)
- Za članak o njegovom pretku, pogledajte članak Vuk Branković.
| Vuk Branković | |
|---|---|
|
| |
| Datum smrti | 16. april 1485. |
| Poreklo | |
| Otac | Grgur Branković |
| Porodica | |
| Supružnik | Barbara Frankopan |
Despot Vuk Branković (Vuk Grgurević, Zmaj Ognjeni Vuk), srpski despot (1471—16. april 1485), sin je slepog Grgura Brankovića, sina despota Đurđa. U mladosti je bio sa Turcima, koji su pomagali njegovom ocu da dobije despotstvo Srbije posle smrti despota Đurđa (1456).
Kada je 1465. godine u Beograd stiglo jedno tursko poslanstvo da ponudi mir, bio je među njima i Vuk. Tu je on prešao u službu mađarskog kralja Matije i postao zapovednik srpskih četa u Sremu i okolini. Veoma hrabar i požrtvovan, Vuk je stekao veliki ugled, koji najbolje pokazuje njegovo, u narodu poznato ime, Zmaj Ognjeni Vuk. Junak je mnogih narodnih pesama, bugarštica i deseteračkih.
Ratovao je sa Mađarima protiv Čeha, Poljaka i Austrijanaca, a naročito protiv Turaka. Imenovan je za despota Srbije 1471. godine i dobio je velike posede na području današnje Vojvodine, koji su nekad bili svojina despota Đurđa: Kupinik (Kupinovo), Slankamen, Berkasovo, Bečkerek (Zrenjanin), Bijelu Stijenu i druge.
Po legendi, osnovao je fruškogorski manastir Grgeteg i crkvu Sv. Nikole u Slankamenu.
Vuk je bio oženjen Barbarom Frankopan. Kao despot, Vuk se osobito proslavio 1476. godine, provalivši u Srebrenicu i boreći se ispod Šapca i Smedereva.
Godine 1479. zapoveda srpskom konjicom u Boju kod Kenjermeza. Hrabrim napadom na turski centar mađarska i srpska konjica su razbile tursku vojsku i naterale je na povlačenje. Ova bitka suzbila je turske napade na Mađarsku za nekoliko narednih godina.
Naročito je čuven njegov smeo pohod 1480 na Sarajevo. Ratovao je sa uspehom protiv Turaka po Srbiji i 1481. godine doveo odatle, iz okoline Kruševca, oko 50.000 ljudi, koji su naseljeni oko Temišvara. U stalnoj borbi s Turcima, despot je umro 16. aprila 1485. godine.
