Za ostale upotrebe, v. Šiljegovac (razvrstavanje).
Koordinate: 43° 31′ 01" SGŠ, 21° 31′ 29" IGD
Veliki Šiljegovac je naseljeno mesto grada Kruševca u Rasinskom okrugu, u podnožju planine Jastrebac, u središtu Doline Ribarske reke, na nadmorskoj visini 304 m. Prema popisu iz 2002. bilo je 2682 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 2983 stanovnika).
Do 1965, godine je ovo naselje sedište opštine Veliki Šiljegovac koju su činila naseljena mesta: Belasica, Bojince, Boljevac, Crkvina, Dvorane, Đunis, Grevci, Jošje, Kaonik, Lovci, Mala Reka, Malo Krušince, Petina, Poljaci, Pozlata, Ribare (zajedeno sa Ribarskom Banjom koja u to vreme nije imala status samostalnog naseljenog mesta), Rlica, Rosica, Srndalje, Sušica, Veliki Šiljegovac, Veliko Krušince, Zdravinje, Zebica i Zubovac. Posle ukidanja opštine područje bivše opštine je u celini ušlo u sastav opštine Kruševac.
Prvi pisani podaci o Šiljegovcu potiču iz 1371. godine u Povelji Kneza Lazara. Ime potiče od reči „šilježe“, koja se koristi kao naziv za jagnjad, s obzirom da je zbog specifičnog reljefa i geografskog položaja ovaj prostor bio idealan za bavljenje stočarstvom. U kasnijim vekovima, pored nomada, ovde su se naseljavali i stanovnici iz drugih krajeva Srbije. U 19. veku se u naselju pravi barutana, koja je kasnije premeštena u Kruševac i danas posluje u okviru Trajal korporacije (nekadašlji nazivi: Miloje Zakić, Obilićevo). Zbog blizine Jastrepca (koji je najšumovitija planina u Srbiji), u Šiljegovcu je napravljena strugara za obradu drveta, koje je posebnom prugom uskog koloseka dopremljano sa Jastrepca. Strugara je opstala sve do 60-ih godina 20. veka. Naslednik tog pogona je današnje preduzeće Savremeni dom. Tada je ukinuta i opština koja je do tada postojala u Šiljegovcu i svi administrativni poslovi prešli su u Kruševac. Osnovna škola u Šiljegovcu počela je sa radom 27. novembra 1866. i postoji i danas.
Kao i u prošlosti, i danas je glavno zanimanje stočarstvo, samo što više nema nomadskog niti ekstenzivnog, već se, najčešće, goveda i svinje čuvaju u objektima koji su napravljeni u poslednjih dvadesetak godina. Danas se tu čuva više hiljada grla. Takođe je izražena proizvodnja četinara i drugog ukrasnog bilja.
U naselju Veliki Šiljegovac živi 2197 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 42,8 godina (40,6 kod muškaraca i 44,8 kod žena). U naselju ima 649 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 4,13.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
2 |
|
|
4 |
| 80+ |
19 |
|
|
50 |
| 75-79 |
49 |
|
|
92 |
| 70-74 |
68 |
|
|
112 |
| 65-69 |
74 |
|
|
84 |
| 60-64 |
80 |
|
|
83 |
| 55-59 |
79 |
|
|
70 |
| 50-54 |
125 |
|
|
147 |
| 45-49 |
100 |
|
|
95 |
| 40-44 |
82 |
|
|
60 |
| 35-39 |
83 |
|
|
80 |
| 30-34 |
87 |
|
|
89 |
| 25-29 |
94 |
|
|
79 |
| 20-24 |
76 |
|
|
79 |
| 15-19 |
84 |
|
|
52 |
| 10-14 |
80 |
|
|
82 |
| 5-9 |
63 |
|
|
58 |
| 0-4 |
61 |
|
|
60 |
| prosek |
40.6 |
|
|
44.8 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
578
|
625
|
667
|
693
|
692
|
668
|
649
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
74
|
111
|
95
|
77
|
99
|
103
|
56
|
27
|
3
|
4
|
4.13
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
1102
|
238
|
781
|
69
|
13
|
1
|
1176
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
128
|
795
|
225
|
23
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
672
|
407
|
-
|
1
|
94
|
13
|
23
|
50
|
9
|
12
|
| Ženski
|
549
|
430
|
-
|
-
|
24
|
-
|
-
|
24
|
9
|
1
|
| Oba
|
1221
|
837
|
-
|
1
|
118
|
13
|
23
|
74
|
18
|
13
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
1
|
6
|
7
|
23
|
14
|
11
|
-
|
-
|
1
|
| Ženski
|
5
|
1
|
1
|
22
|
29
|
2
|
-
|
-
|
1
|
| Oba
|
6
|
7
|
8
|
45
|
43
|
13
|
-
|
-
|
2
|
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Srbija
