Korisnik:Belirac/Baranjske osnovne škole
Početkom 21. vijeka (2008. godine) u Baranji postoji 11 osnovnih škola (s dvadeset područnih) i tri srednje škole. Osnovne škole nalaze se u Belom Manastiru, Bilju, Čemincu, Dardi, Dražu, Jagodnjaku, Kneževih Vinogradima, Lugu, Popovcu, Šećerani i Zmajevcu, a srednje škole samo u Belom Manastiru. Područne osnovne škole imaju Baranjsko Petrovo Selo, Batina, Bolman, Branjina, Branjin Vrh, Duboševica, Grabovac, Karanac, Kneževo, Kotlina, Kozarac, Luč, Mece, Novi Bezdan, Petlovac, Suza, Topolje, Torjanci, Uglješ i Vardarac.
Područne škole[uredi | uredi kod]
U područnim školama uglavnom je organizovana nastava za prva četiri razreda, često u kombiniranim odjeljenjima. Zato učenici viših razreda moraju putovati na nastavu u svoje matične škole. Putovati mora i većina onih učenika koji nastavnu slušaju na manjinskom jeziku (srpskom i mađarskom) jer se takva nastava provodi samo u nekim školama.
Osnovne (OŠ) i područne škole (PŠ)[uredi | uredi kod]
| Škola | Naselje | Staro ime | Adresa | |
|---|---|---|---|---|
| ► | Osnovna škola "dr. Franjo Tuđman" | Beli Manastir | OŠ Beli Manastir; OŠ "Jovan Lazić" | Ulica svetog Martina 16 |
| ► | Osnovna škola Bilje | Bilje | OŠ "Rade Končar" | Školska 8 |
| ► | Osnovna škola Čeminac | Čeminac | OŠ "Matija Gubec" | Kolodvorska 48 |
| PŠ Kozarac | Kozarac | Ulica Matije Gupca 5 | ||
| ► | Osnovna škola Darda | Darda | OŠ "Sara Bertić" | Školska 9 |
| PŠ Mece | Mece | Ulica kralja Tomislava 71a | ||
| ► | Osnovna škola Draž | Draž | Ulica Ive Lole Ribara 1 | |
| PŠ Batina | Batina | Srednja 35 | ||
| PŠ Duboševica | Duboševica | Ulica dr. Franje Tuđmana 23 | ||
| PŠ Topolje | Topolje | Ulica Republike 25 | ||
| ► | Osnovna škola Jagodnjak | Jagodnjak | OŠ Vuk Karadžić | Ulica Borisa Kidriča 57 |
| PŠ Bolman | Bolman | Ulica Save Kovačevića 56 | ||
| PŠ Uglješ | Uglješ | Baranjska 11 | ||
| ► | Osnovna škola Kneževi Vinogradi | Kneževi Vinogradi | OŠ "Moša Pijade" | Glavna 44 |
| PŠ Grabovac | Grabovac | Grobljanska bb | ||
| PŠ Karanac | Karanac | Kolodvorska 106 | ||
| ► | Osnovna škola Lug | Lug | OŠ "Petefi Šandor" | Školska 6 |
| PŠ Vardarac | Vardarac | Školska 30 | ||
| ► | Osnovna škola Popovac | Popovac | OŠ "Bratstvo-jedinstvo" | Ulica Vladimira Nazora 26 |
| PŠ Kneževo | Kneževo | Osnovna škola "Beljska mladost" | Vijenac Grada Vukovara 18 | |
| PŠ Branjina | Branjina | Ulica Davora Kokanovića 4b | ||
| ► | Osnovna škola Šećerana | Šećerana | OŠ "Veljko Vlahović" | Ulica žrtava Domovinskog rata 27 |
| Područni razredni odjel Baranjsko Petrovo Selo | Baranjsko Petrovo Selo | Kolodvorska bb | ||
| Područni razredni odjel Branjin Vrh | Branjin Vrh | Svetog križa 51 | ||
| Područni razredni odjel Luč | Luč | Vladimira Nazora 97 | ||
| Područni razredni odjel Petlovac | Petlovac | Rade Končara 29 | ||
| Područni razredni odjel Torjanci | Torjanci | Graničarska 2 | ||
| ► | Osnovna škola Zmajevac | Zmajevac | OŠ "Kiš Erne" | Sportska 2a |
| PŠ Kotlina | Kotlina | Glavna bb | ||
| PŠ Novi Bezdan | Novi Bezdan | Srednja bb | ||
| PŠ Suza | Suza | A'cs Gedeon 9 |
Broj učenika[uredi | uredi kod]
U školskoj godini 2007/2008. baranjske osnovne škole imale su 3.453 učenika, od kojih su njih 686 svakodnevno putovali do škole u drugo naselje. U odnosu na prethodnu školsku godinu broj učenika smanjio se za 88 [1].
U belomanastirsku osnovnu školu idu i učenici iz cijele Baranje (2007/2008. godine njih 47) koji školu pohađaju prema posebnom programu, jedinom takve vrste u Baranji. Jedino učenici iz Luga, Kopačeva i Bilja takvu nastavu pohađaju u Osijeku.
Broj osnovaca po školama[uredi | uredi kod]
| Škola | 2007/08. | 2009/10. | 2011/12. | 2012/13. | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ► | Osnovna škola "Dr. Franjo Tuđman" | 702 | ||||
| ► | Osnovna škola Bilje | 343 | ||||
| ► | Osnovna škola Čeminac | 159 | ||||
| ► | Osnovna škola Darda | 685 | ||||
| ► | Osnovna škola Draž | 169 | ||||
| ► | Osnovna škola Jagodnjak | 193 | ||||
| ► | Osnovna škola Kneževi Vinogradi | 340 | ||||
| ► | Osnovna škola Lug | 80 | ||||
| ► | Osnovna škola Popovac | 204 | ||||
| ► | Osnovna škola Šećerana | 350 | ||||
| ► | Osnovna škola Zmajevac | 137 | ||||
| ►► | UKUPNO prvašića | 351 | 352 | 361 | ||
| ►► | UKUPNO učenika | 3.453 | 2.992 |
- U školskoj godini 2009/10. u 11 baranjskih osnovnih škola upisan je 351 prvašić u 17 razrednih odjela: Beli Manastir 69, Bilje 39, Čeminac 21, Darda 64, Draž 19, Jagodnjak 20, Kneževi Vinogradi 41, Lug 13, Popovac 19, Šećerana 33, Zmajevac 14. [2] [3]
- U školskoj godini 2011/12. u baranjske osnovne škole upisana su 352 prvašića: Beli Manastir 70, Bilje 43, Čeminac 24, Darda 71, Draž 12, Jagodnjak 28, Kneževi Vinogradi 30, Lug 8, Popovac 25, Šećerana 36, Zmajevac 13. [4]
- U školskoj godini 2012/13. u baranjske osnovne škole upisan je 361 prvašić: Beli Manastir 66, Bilje 51, Čeminac 16, Darda 60, Draž 20, Jagodnjak 23, Kneževi Vinogradi 39, Lug 12, Popovac 16, Šećerana 34, Zmajevac 17. [5]
Nastava[uredi | uredi kod]
U svim baranjskim osnovnim školama nastava se odvija po hrvatskom planu i programu, ali se u nekima odvija i na manjinskom jeziku i pismu. U OŠ Zmajevac i OŠ Lug na mađarskom jeziku, a u OŠ "Dr. Franjo Tuđman" i OŠ Jagodnjak na srpskom jeziku i ćiriličnom pismu. Broj učenika koji nastavu pohađaju na srpskom jeziku i ćiriličnom pismu drastično se smanjio u razdoblju od 1997. do 2007. godine. U OŠ Beli Manastir u školskoj godini 1997/1998. postojala su dva odjeljenja prvog razreda na srpskom jeziku i jedno na hrvatskom. U školskoj godini 2007/2008. ni jedan učenik u Belom Manastiru ne pohađa prvi razred na srpskom jeziku.
Nastava na srpskom jeziku odvija se na ekavskom izgovoru iako su baranjski Srbi tradicionalno ijekavci, a ijekavskog su porijekla i Srbi koji su se u nekoliko valova u Baranju doseljavali tokom dvadesetog vijeka iz Mađarske, Bosne i Hercegovine i raznih krajeva Hrvatske.
Za vrijeme Jugoslavije svi baranjski učenici (Hrvati, Srbi, Jugosloveni, pripadnici ostalih jugoslovenskih naroda i nacionalnih manjina - narodnosti kako se tada govorilo), osim onih koji su se školovali na mađarskom jeziku, nastavu su slušali na zapadnoj (zagrebačkoj) varijanti hrvatskosrpskog / srpskohrvatskog jezika. Stanje se nije promijenilo ni nakon što je jednostrano raskinuto srpsko-hrvatsko jezičko zajedništvo. Svi učenici (osim Mađara) nastavu su otada slušali na hrvatskom književnom jeziku, a na tom su jeziku bili napisani i svi udžbenici. Suprotno takvom stanju, za vrijeme rata i u prelaznom periodu (1991-1997) svi učenici (osim Mađara) nastavu su slušali na srpskom jeziku, a učili su iz istih udžbenika kao i osnovci u Srbiji.
Imena škola[uredi | uredi kod]
U vrijeme tzv. mirne reintegracije svim su osnovnim školama promijenjena dotadašnja imena i to tako da se sve zovu po mjestu u kome se nalaze. To je učinjeno pod diktatom UNTAES-a s ciljem da se ne stvaraju tenzije između tzv. ostalnika i povratnika, tj. da ne ostanu ni dotadašnja imena iz jugoslovenskih vremena, niti da se daju nova kojima bi se naglašavala hrvatska prevlast. Ipak, nekoliko godina kasnije Skupština Osječko-baranjske županije promijenila je ime Osnovne škole Beli Manastir (koja se ranije zvala Osnovna škola "Jovan Lazić") u OŠ "Dr. Franjo Tuđman". Istovremeno je odbila zahtjev da se OŠ Jagodnjak vrati staro ime OŠ "Vuk Karadžić".
Izvori i reference[uredi | uredi kod]
- ↑ Rajko Cicak: "Učenici OŠ u Zmajevcu dnevno prijeđu i 460 kilometara do škole i natrag : Svaki šesti osnovac u Baranji je putnik", Glas Slavonije, 86, 27.659, 15 - Osijek, 25. I. 2008.
- ↑ (Biljana Bekić): "U 11 baranjskih škola upisan 351 prvašić", Slavonski dom, X, 1704, 18 - Osijek, 26. VI. 2009
- ↑ (Biljana Bekić): "350 prvašića u Baranji, samo 20 u Dražu", Slavonski dom, X, 1758, 16 - Osijek, 31. IX. 2009
- ↑ Radio Baranja (3. IX. 2012): "361 prvašić krenuo u baranjske škole"
- ↑ Radio Baranja (3. IX. 2012) Arhivirano 2016-03-05 na Wayback Machine-u: "361 prvašić krenuo u baranjske škole"