Nacionalni park Wrangell-St. Elias
| Nacionalni park Wrangell-St. Elias Wrangell–St. Elias National Park and Preserve | |
|---|---|
 | |
| Lokacija | |
| Položaj | jugoistočna Aljaska (istočni Fairbanks) |
| Najbliži grad | Copper Center |
| Država |  SAD Aljaska |
| Koordinate | |
| Historija | |
| Osnovan | 2. decembar 1980. |
| Karakteristike | |
| Površina | 5,332.000 ha |
| Administracija | |
| Posjećenost | 87.158 |
| Web-stranica | |
| www.nps.gov | |
Wrangell-St. Elias (engleski: Wrangell–St. Elias National Park and Preserve) je nacionalni park i rezervat prirode na jugoistoku Aljaske u Sjedinjenim Američkim Državama.[1]
Geografija[uredi | uredi kod]
Nacionalni park Wrangell-St. Elias je ogromni prostor surove divljine, koji leži na jugoistoku Aljaske, sve do kanadske granice.[1] To je najveći američki nacionalni park koji se prostire na površini od 33 683 km², uz rezervat prirode koji ima površinu od 19.637 km², ukupna površina parka iznosi 53.320 km². Park leži na mjestu gdje se ukrštaju planinski masivi Chugach, Wrangell i Saint Elias koji imaju najviše vrhova iznad 4880 metara na sjevernoameričkom kontinentu, a tu se nalazi i najviše glečera na kontinentu. Planina Mount Saint Elias visoka 5489 metara je drugi najviši vrh Sjedinjenih Američkih Država.[1]
Historija[uredi | uredi kod]
Wrangell-St. Elias proglašen je prvo američkim nacionalnim spomenikom 1978.[1] Onda je već slijedeće 1979. zajedno sa susjednim kanadskim nacionalnim parkom Kluane u Yukonu uvršten na UNESCO-vu Listu mjesta svjetske baštine u Americi.[2] Nakon tog je 1980. proglašen nacionalnim parkom i rezervatom prirode.[1] Park nosi naziv po Ferdinandu von Wrangelu, ruskom pomorcu i guverneru Aljaske po kojem je nazvan vulkan Wrangell, te po planini Saint Elias koja je sastavni dio parka.
Karakteristike[uredi | uredi kod]
Masiv Chugach koje se prostire duž jugozapadnih granica parka pored obale Tihog oceana je mjesto gdje leži 130 km dugo ledeno polje Bagley. To je najveće polarno područje izvan Arktičkog kruga u Sjevernoj Americi, kraj nekoliko velikih glečera.[1] Preko sjevernog dijela Masiva Chugach protiče rijeka Chitina prema sjeverozapadu do svog uvira u rijeku Copper, koja svojim tokom do Zaljeva Aljaska formira zapadne granice parka.[1]
| Međunarodni sistem parkova Nacionalni park Kluane / Nacionalni park Wrangell-St. Elias / Nacionalni park Glacier Bay / Pokrajinski park Tatshenshini-Alsek | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
| |
SAD  Kanada | |
| Registriran: | 1979. (11. zasjedanje) |
| Vrsta: | Prirodno dobro |
| Mjerilo: | vii, viii, ix, x |
| Ugroženost: | - |
| Referenca: | UNESCO |
Preko centralnog dijela parka od sjeverozapada prema jugoistoku protežu se vulkanski masivi Wrangell (sjeverozapad) i Saint Elias (jugoistok).[1] Planina Wrangell, visoka 4317 metara posljednji put je pokazala znakove vulkanske aktivnosti 1900. kada su joj se otvorile fumarole pored vrha. Jedan od najdužih glečera sjevernoameričkog kontinenta Nabesna proteže se sjeverno od Masiva Wrangell.[1] Glečera ima i po Masivu Saint Elias najveći je Glečer Malaspina širok oko 65 km, debljine oko 460 metara, on je i najveći glečer u Sjeverne Amerike koji kliže po jugoistoku parka.[1]
Flora i fauna[uredi | uredi kod]
Po najvećem dijelu parka rastu crnogorične šume (smreka), ali ima bjelogoričnih, a po visokim planinama trava i alpska makija. Od životinja po parku žive sobovi, mrki medvjedi, aljaške ovce, losovi, vukovi, dabrovi, losovi, labudovi i druge vodene ptice.[1]
Do centralnog dijela parka vode dvije ceste, jedna sa sjevera i jedna sa juga, a može se doći i malim avionima. Južna cesta ide kotlinom rijeke Chitina preko naselja McCarthy i napuštenih rudnika bakra Kennecott.[1]
Park posjećuje do 60.000 posjetitelja, koji ga koriste za boravak u prirodi, ali i za lov, ribolov i planinarenje.[1]
Izvori[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- Službene starnice parka (en)
- Wrangell–Saint Elias National Park and Preserve na portalu Encyclopædia Britannica (en)
