Narodni muzej (Beograd)
| Narodni muzej | |
|---|---|
| |
| Zgrada Narodnog muzeja na beogradskom Trgu republike | |
| Osnovan | 10. maj 1884. |
| Lokacija | Trg Republike, Beograd,  Srbija
|
| Tip muzeja | slike, skulpture, predmeti |
| Izlošci | 400.000 |
| Direktor | Tatjana Cvjetičanin |
| www.narodnimuzej | |
Narodni muzej u Beogradu osnovan je 1844. i najstarija je muzejska ustanova u Srbiji. U okviru Narodnog muzeja djeluju i sljedeće beogradske muzejske ustanove; Galerija fresaka, Vukov i Dositejev muzej i Spomen-muzej Nadežde i Rastka Petrovića.
Narodni muzej osnovan je ukazom tadašnjeg ministra prosvjete Jovana Sterije Popovića, 10. majа 1844. godine pod imenom Muzeum serbski. Muzej je 1848 imao samo 79 eksponata, to su bile antikne kovanice, povelje, diplome, rukopisi, par štampanih antiknih knjiga, alati, posuđe i par statua.[1] Muzej je zajedno sa bibliotekom smješten u jednom krilu Kapetan Mišinog zdanja 1863.[1] Kneginja Julija Obrenović darovala je 1864. dvije slike: Bitka kod Beograda pod Eugenom Savojskim rad talijanskog slikara Felice Cerruti Bauduca (1817. – 1896.) po slici Eugenova dvorskog slikara Jana van Huchtenburga (1647. – 1733.) i Portret Constanze Morosini po slici Andreje Schiavonea, nepoznatog autora.[1] Biblioteka je 1881. izdvojena i od tad muzej djeluje kao samostalna ustanova. Venecijanski slikar slovačkog porijekla Bertold Lipaj je 1891. darovao muzeju 90 slika talijanskih majstora, to je bio početak zbirke stranih slikara.[1] Muzej se 1892. preselio u zgradu braće Veličković, to je kod današnjeg Filološkog fakulteta, 1922. seli se u kuću Raše Miloševića u ulicu Miloša Velikog 58. Od 1930. muzej se zove Istorijsko-umetnički muzej, on se 1935. spaja sa Muzejom savremene umetnosti pod novim imenom – Muzej kneza Pavla i seli u zgradu Novog dvora, za javnost se otvara 1936.[1]
Muzej se nakon rata zove Narodni muzej i 1952. seli u sadašnju zgradu na Trgu Republike, koja je podignuta još 1903. ali za tadašnju državnu hipotekarnu banku.[1]
Danas Narodni muzej ima u svom fundusu preko 400.000 predmeta iz Srbije i okolnih zemalja u svojim arheološkim i historijsko umjetničkim zbirkama.[1] Zbirke Narodnog muzeja organizirane su u četiri odjela:
U toj kolekciji najvrijedniji izlošci su skulpture iz Vinče (6. – 5. milenijum pne.) i skulpture iz Lepenskog Vira (7. milenijum pne.). U zbirci ima dosta predmeta iz keltske umjetnosti, od kojih valja istaknuti Dupljajska kolica (16. – 13. vijek pne.) i zlatne maske iz Trebeništa (6. vijek pne.). Muzej ima i kolekciju umjetnina iz antičkog Egipta – zlatni sarkofag i mumiju svećenika Nesmina (2. milenijum pne.).
U kolekciji se nalazi 1.005 predmeta iz antičke Grčke i Rima (skulpture, oružje, kacige) od kojih valja istaći Beogradsku kameju (4. vijek).
Muzej ima veliku zbirku srednjovjekovnih umjetnina i predmeta iz Evrope i Azije, u njemu se čuva Miroslavljevo jevanđelje – najstariji spis u Srbiji na ćirilici nastao oko 1190, koji se nalazi na UNESCOvoj listi predmeta svjetske baštine.[2] U ovoj zbirci nalaze se prsten srpske kraljice Teodore (oko 1322.) i prsten kralja Radoslava (1219. – 1220.), oko 120 ikona od 1200. do 1500., uključujući i ohridsku zbirku.
U toj zbirci čuva se 6.000 djela jugoslavenskih umjetnika (Ivan Meštrović, Toma Rosandić, Petar Lubarda, Ignjat Job[3], od toga je 1.700 djela srpskih slikara od 18. do 19. vijeka (Paja Jovanović, Nadežda Petrović, Sava Šumanović), 3.000 iz 20. vijeka, i 2.446 djela internacionalnih majstora.
Kolekcija francuske umjetnosti je ponos Narodnog muzeja, u njoj se nalazi 250 slika i crteža od 16. do prve polovice 20. vijeka [3], djela Gauguina (2 slike, 2 grafike i 1 akvarel), Matissa, Picassa, Renoira (22 slike i 50 grafika), Roberta, Lautreca, Moneta, Cezanna, Degasa (15 radova), Camille Corota, Signaca, Utrilla, Vollard, Bourdona, Rodina, Boudina, Rouaulta, Bonnarda, Pissarroa, Callota, Redona, Daumiera, Moreaua, Daubignya, Carrièra, Vlamincka, Vuillarda, Deraina, Dufya, Suzanne Valadon, Fromentina, Bernarda, Foraina, Jean Cocteaua, Rose Bonheur, Marie Laurencin, Dufrénoya i drugih. Većina slika iz te zbirke je poklon princa Pavla Karađorđevića i ostavština poznatog beogradskog predratnog kolekcionara Ericha Šlomovića – znana kao Šlomovića kolekcija.
Ova zbirka ima oko 300.000 kovanica, medalja i pečata od grčkih, rimskih, bizantskih, srednjovjekovnih do modernih vremena.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 „Хронологија, Народни Музеј у Београду 2006-2008 (pristupljeno 3.4.2011.)”. Arhivirano iz originala na datum 2011-09-20. Pristupljeno 2011-04-04.
- ↑ Miroslav Gospel – Manuscript from 1180
- ↑ 3,0 3,1 Збирке одељења за новију уметност, Народни Музеј у Београду 2006-2008 (pristupljeno 3.4.2011.)[mrtav link]
