Marko Nikezić
| Marko Nikezić | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Datum rođenja | 13. jun 1921. | |||||
| Mesto rođenja | Beograd Kraljevina SHS | |||||
| Datum smrti | 6. januar 1991. (69 god.) | |||||
| Mesto smrti | Beograd, ,_Flag_of_Serbia_(1947%E2%80%931992).svg){kind=small} SR Srbija SFR Jugoslavija | |||||
| Supruga | Emilija Jakšić-Nikezić Zora Bogićević-Nikezić | |||||
| Profesija | diplomata | |||||
| Član KPJ od | 1940. | |||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||||
| Služba |  NOV i PO Jugoslavije1941 — 1945. | |||||
| Savezni sekretar za inostrane poslove SFRJ | ||||||
| Period | 1965 — 1968. | |||||
| Prethodnik | Koča Popović | |||||
| Naslednik | Mišo Pavićević vd. | |||||
| Predsednik CK SK Srbije | ||||||
| Period | 1968 — 1972. | |||||
| Prethodnik | Petar Stambolić | |||||
| Naslednik | Tihomir Vlaškalić | |||||
| Odlikovanja |
| |||||
Marko Nikezić (ratno ime: "Cvikeraš"[1]; 1921 — 1991) je bio ilegalac pokreta otpora i partizanski borac u Drugom svetskom ratu. Nakon rata je bio jugoslavenski ambasador u više zemalja.
U periodu od 1965. do 1968. godine bio je Ministar vanjskih poslova SFRJ. Od 1968. godine bio je Predsednik CK SK Srbije. Smijenjen u obračunu s "liberalima" 1972. godine.[1]
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja.
Predratna biografija[uredi | uredi kod]
Rođen je 13. juna 1921. godine u Beogradu. Osnovnu školu i gimnaziju je završio u Beogradu. Studirao je na Tehničkom fakultetu Beogradskog univerziteta do 1941. godine. Član KPJ od 1940.[1]
Drugi svetski rat[uredi | uredi kod]
Učesnik je NOB-a od 1941. godine. Bio je borac Kosmajskog partizanskog odreda, te ilegalac i vođa Gradskog komiteta SKOJ-a u Zemunu, pod ratnim nadimkom "Cvikeraš". Ustaška policija je preduzela više hapšenja i saslušanja kako bi otkrili ko se krije iza tog nadimka, ali bez uspeha. 1943. godine Nedićeva policija je raspisala poternicu za studentom Markom Nikezićem ("odgovara zbog komunizma"), ne povezujući ga sa njegovim ratnim nadimkom.[1]
Godine 1945. postaje organizacioni sekretar OK KPJ za Beograd.
Posleratni period[uredi | uredi kod]
Od 1950. do 1952. obavljao je funkciju Predsednika Izvršnog odbora grada Beograda, a od 1951. do 1952. godine sekretara Gradskog komiteta KPJ u Beogradu.
U diplomatskoj službi je bio od 1952. do 1968. godine. Najpre je bio na funkciji ambasadora u Egiptu (1953 — 1956), Čehoslovačkoj (1956 — 1958) i Americi (1958 — 1962). Pomoćnik saveznog sekretara inostranih poslova Koče Popovića, bio je od 1962. do 1965. godine. Na funkciji saveznog sekretara inostranih poslova bio je od 23. aprila 1965. do 25. decembra 1968. godine.
Godine 1968. izabran je na funkciju Predsednika Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije, koju je obavljao do 26. oktobra 1972. godine, kada je, zajedno sa Latinkom Perović, pod optužbom za „liberalizam“, nasilno smenjen.
Posle onoga što je učinjeno sa Srbima (Nikezićevom ekipom) postalo mi je jasnije šta se događa i kuda idemo jer je to, po mojoj oceni, bila jedna vrsta dvorskog (državnog) udara. .... Ocenio sam to kao zaverenički obračun s legitimnim zastupnicima demokratske orijentacije u Savezu komunista, u Srbiji i u Jugoslaviji.[2]
Umro je u Beogradu 6. januara 1991. godine.
