Downland
| Downland Downs | |
|---|---|
 | |
| Država |  Engleska
|
Downland ili Downs (što prevedeno znači brdovit, jer downs potječe od staroengleskog - dūn = brdo[1]) je ime geološke formacije vapnenačkih brda karakteristične za jugoistočnu Englesku.[1]
Najviše vapnenačkih brda Downsa ima po Berkshiru, Wiltshiru i sjevernom Hampshiru, sa granama koje se protežu na istok do West Sussexa, Surreya i Kenta. Sličan tip vapnenačkih brda po Lincolnshiru i Yorkshiru zove se Wolds.[1]
Zaobljeni brežuljci Downsa su najčešće pokriveni samo travom, nekad su bili dobro pošumljeni, ali ih je djelovanje ljudi i intenzivno ovčarstvo ogolilo.[1]
Nastanak[uredi | uredi kod]
Prije više od 125 milijuna godina područje jugoistočne Engleske bilo je veliko slatkovodno jezero, u koje se slivalo puno rijeka. Na dnu tog jezera od nataložene gline formirao se sloj sedimentnih stijena. Na kraju tog perioda more se probilo do jezera, pa su pijesak i sedimenti formirali daljnje tipove stijena.[2]
Prije oko 90 milijuna godina ostaci morskih stvorenja i biljaka palih na morsko dno stvorili su novu vrstu stijena. Kosturi tih stvorenja imali su visoku količinu vapna u sebi, jer im je on bio potreban da stvore svoje školjke i oklope. Te nove vapnenačke stijene taložile su se otprilike 35 milijuna godina, stvarajući sloj debljine 300 metara. Unutar vapnenca formirao se i sloj kremena od ostataka drugih morskih organizama, kao što su radiolarije (vrsta planktona). Na kraju se more povuklo, ostavljajući vapnenačke stijene izložene atmosferi. Njih je kasnije pokrio tanki sloj gline, šljunka i pijeska.[2]
Prije otprilike 60 milijuna godina desio se čitav niz masovnih pomicanja zemljine kore potiskujući slojeve stijena da se uzdignu i formiraju masive poput Alpa. Taj proces je na jugoistoku Engleske formirao veliku kupolu od stijena sa slojem vapnenca na vrhu.[2]
Tokom sljedećih milijun godina centralna vapnenačka kupola Downsa je erodirala i snizila se, a ispod nje i sve ostale stijene. Danas je ova erozija najvidljivija po sjevernim klifovima South Downsa i južnim klifovima North Downsa. Između North Downsa i South Downsa leži Weald sa pješčanim brdima obraslim travomkao što Blackdown i Leith Hill. Iako glečeri nikad nisu prekrili jugoistočnu Englesku
vapnenačke stijene često su bile zaleđene, pa su led i voda izdubili su doline. Danas su te doline suhe, jer su oborine probile vapnenačke barijere i teku preko njih.[2]
Ta prirodna drenaža omogućuje da je tlo Dowsa poprilično plodno u usporedbi s nekim drugim krajevima jugoistoka.[2]
Povezano[uredi | uredi kod]
Izvori[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- Downs(en)