Bavanište
Bavanište | |
---|---|
Osnovni podaci | |
Država | Srbija |
Pokrajina | Vojvodina |
Upravni okrug | Južnobanatski |
Opština | Kovin |
Stanovništvo | |
Stanovništvo (2022) | 5082 |
Gustina stanovništva | 67 st./km² |
Geografija | |
Koordinate | 44°49′05″N 20°52′20″E / 44.818°N 20.872166°E |
Nadmorska visina | 82 m |
Površina | 90,8 km² |
Ostali podaci | |
Poštanski kod | 26222 |
Pozivni broj | 013 |
Registarska oznaka | KO |
Koordinate: 44° 49′ 05" SGŠ, 20° 52′ 20" IGD
Bavanište je mesto u južnom Banatu na teritoriji opštine Kovin, južnobanatski okrug, Vojvodina. Stanovnika ima 6.106 prema popisu iz 2002. godine, dok je prema popisu iz 1991. godine imalo 6.231 stanovnika. Prema poslednjem popisu stanovništva iz 2022. godine Bavanište ima svega 5082 stanovnika. Nadmorska visina je 82 m. Osnovna privredna grana je poljoprivreda. Najvažnija delatnost je ratarska proizvodnja.
U toku istorije, Bavanište menja svoje ime nekoliko puta.
- Naziv mesta po godinama
- Godina:
- 1412. - 1420. Balvanis,Balvanus
- 1717. - Balvanište
- 1766. - Bavanište
- 1911. - mađ Homokbälvänyos
- 1918. – Bavanište
Pominje se u početku XV. veka kao pustara, koja je pripadala Kovinu ( Kewy ). Godine 1412. darovao je kralj Sigmond opet varoši Kovinu. Naselje je 1428. 1438. i 1440. godine još u posedu Kovina.
Bavanište spada u red starih naselja južnog Banata pa i čitave Vojvodine. Prvi put se spominje 1412. godine kada se javlja pod nazivom pustara Bolvanis. Pripadalo je kovinskoj županiji. Godine 1428. zabeleženo je kao naselje. Pokoravanjem Banata od strane Turaka Bavanište je opustelo. Godine 1660. na karti su zabeležena dva naselja: Veliko i Malo Bavanište. Velike promene (seobe, ratovi, bolesti) tokom 18 veka bitno su uticale na dalji razvoj Bavaništa. Na kartama 1723. i 1761. godine se oba naselja označavaju kao nenaseljena. Međutim, kako se naselje odlikovalo plodnim zemljištem, Austrija je odlučila da se podigne i obnovi Bavanište. Tako se 1766. godine u Bavanište doseljavaju Srbi pretežno iz Kovina, Gaja i Dubovca. Broj stanovnika u Bavaništu je dosta varirao. Sistematski popis se vodi od 1869. godine. Uzroci variranja broja stanovnika su višestruki. Tokom 19. veka stanovništvo je smanjeno zbog kolere i drugih zaraznih bolesti, zatim zbog migracija, a u XX. veku zbog ratova, migracija i ekonomskih problema. Najveći broj stanovnika 6.836 zabeležen je 1910. godine.
Godine 1768. osniva se Crkvena parohija, 1772. godine pominje se škola, a nova crkva podiže se 1778. godine. Gruntovne knjige Bavanište je dobilo 1809. godine. Prva namenska zgrada za potrbe škole podignuta je 1831. sa dve učionice i dva učiteljska stana. Nedeljne pijace održavale su se redovno od 1854. godine, a zvaničnu pijacu dobija 1859. Državnu poštu dobija 1868. godine. Školsku biblioteku dobija 1879, čitaonicu 1888, apoteku 1892. godine kada je izbušen i prvi arteški bunar."Veroispovedaono zabavište za decu mlađu od 6 godina" dobilo je 1894.godine.Iste godine izgrađena je pruga Kovin - Vladimirovac - Vršac i otvorena je železnička stanica.[1]
- Populacija kroz istoriju .
Godina | 1869. | 1880. | 1890. | 1900. | 1910. | 1921. |
Stanovnika | 6.120 | 5.613 | 5.988 | 6.680 | 6.836 | 6.025 |
Srba | ? | ? | ? | ? | ? | 5.825 |
Rumuna | ? | ? | ? | ? | ? | 3 |
Nemaca | ? | ? | ? | ? | ? | 238 |
Mađara | ? | ? | ? | ? | ? | 33 |
Godina | Ukupno | Srbi | Romi | Makedonci | Jugosloveni | Mađari | Rumuni | Hrvati | Ostali |
1991. | 6,517 | 87.32% | 6.82% | 0.87% | 1.93% | 0.75% | 0.29% | 0.38% | 1.64% |
2002. | 6,106 | 89.37% | 6.73% | 0.58% | 0.26% | 0.60% | 0.26% | 0.613% | 2.03% |
Pored navedenih, u Bavaništu još žive i Albanci, Bugari, Muslimani, Nemci, Rusi, Rusini, Slovaci, Slovenci i Crnogorci.
- ↑ Milekerovi letopisi Opština u južnom Banatu Feliks Mileker ISBN 86-85075-04-1:
- Izvor Monografija Podunavske oblasti 1812-1927 sastavio Dr, Vladimir Margan biv. Predsednik Oblasnog odbora Komesar Oblasne Samouprave, objavljeno 1927„Napredak Pančevo,,
- Istorijiski preglad Podunavske Oblasti Banatski deo napisao: Feliks Mileker bibliotekar i kustos gradske biblioteke i muzeja u Vršcu 1928.
- Letopis Opština u južnom Banatu: Banatska mesta i običaji Marina M.(Beč 1999). Letopis period 1812 - 2009 g. Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju o Banatskih mesta i običaji nastanak sela ko su bili Dosenjenici čime se bavili meštani.