1745
Idi na navigaciju
Idi na pretragu
- Ovo je članak o godini 1745.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 17. vijek – 18. vijek – 19. vijek |
| Decenija: | 1710-e 1720-e 1730-e – 1740-e – 1750-e 1760-e 1770-e |
| Godine: | 1742 1743 1744 – 1745 – 1746 1747 1748 |
| Gregorijanski | 1745. (MDCCXLV) |
| Ab urbe condita | 2498. |
| Islamski | 1157–1158. |
| Iranski | 1123–1124. |
| Hebrejski | 5505–5506. |
| Bizantski | 7253–7254. |
| Koptski | 1461–1462. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1800–1801. |
| • Shaka Samvat | 1667–1668. |
| • Kali Yuga | 4846–4847. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4381–4382. |
| • 60 godina | Yin Drvo Vo(l) (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11745. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1745 (MDCCXLV) bila je redovna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u utorak po julijanskom kalendaru.
Događaji[uredi - уреди | uredi izvor]
- 11. 5. - Rat za austrijsko nasljedstvo: Bitka kod Fontenoya u kojoj francuska vojska pod Moritzom Saksonskim nanosi težak poraz britansko-hanoveranskim snagama i tjera ih da napuste Belgiju.
- 4. 6. - Drugi šleski rat: Bitka kod Hohenfriedberga u kojoj pruska vojska pod kraljem Friedrichom II nanosi težak poraz Austrijancima.
- 1. 7. - Marija Terezija rešava da se srpske privilegije u Slavoniji i Sremu moraju držati, uprkos inkorporaciji kao ugarskih županija.<ref="isniv1204">Istorija s. n. IV-1, 204</ref>
- avgust - Osnovana Ilirska dvorska komisija[1] (delegacija 1747-77) - pitanje samouprave u vezi sa privilegijama srpske crkve.
- 19. 8. - Princ Charles Edward Stuart, koji se bio iskrcao u Škotskoj, u Glenfirnanu diže ustanak protiv britanske dinastije Hanover.
- 21. 8. - Sofija od Anhalta se udaje za ruskog prijestonasljednika Petra.
- 11. 9. - Jakobitski ustanak 1745: Princ Charles Edward Stuart zajedno sa jakobitskom vojskom ulazi u Edinburgh gdje svog oca Jamesa Stuarta (koji se nalazi u egzilu u Francuskoj) proglašava novim škotskim kraljem pod imenom James VII.
- 21. 9. - Jakobitski ustanak 1745: Bitka kod Prestonpansa u kojoj jakobitski ustanici tuku hanoveranske (britanske vladine) trupe.
- druga pol. god. - Reorganizovanje granice:
- rasformirani graničarski šančevi Subotica, Sombor, Brestovac, Palanka i Petrovaradinski u Bačkoj;
- takođe i svi šančevi u Podunavskoj granici, na sremskoj strani Dunava, graničari koji nisu hteli pod županijsku vlast su preseljeni u novu Podunavsku granicu (Petrovaradin-Zemun). Osnovan je Komorski dominijum (Šid, Čalma, Čerević itd).[2]
- Titel i Kovilj zadržali graničarski status, uključeni u Potisku granicu.
- Počinje reorganizacija Savske granice (produženje do Zemuna). Mitrovačko vlastelinstvo sa 15 naselja pripojeno Vojnoj krajini.[3]
- 4. 12. - Jakobitski ustanak 1745: Jakobitske trupe iz Škotske prodiru u Englesku i dopiru sve do Derbyja, izazivajući paniku u Londonu.
- 6. 12. - Jakobitski ustanak 1745: Jakobitske trupe počinju povlačenje iz Engleske natrag u Škotsku.
- krajem god. - Inkorporaciona komisija (Engelshofen, Patačić, Vajaj) stiže u Slavoniju i Srem.[4] Kao što je Marija Terezija navijestila 1741, obnovljeno županijsko uređenje Slavonije formiranjem Virovitičke, Požeške i Srijemske županije. U "upravnim i provincijalnim poslovima" su podređene hrvatskom banu, a "u poslovima kontribucije" ugarskom namjesničkom vijeću. Ova Slavonija je Varaždinskom krajinom odvojena od Hrvatske,[5] a posavski dio je vojna granica. Rastu žalbe seljaka na vlastelu, što će kulminirati pobunom 1755.[6]
- 25. 12. - Dresdenski mirovni sporazum kojim je okončan Drugi šleski rat; Habsburška Monarhija priznaje dotadašnje pruske granice i ranije osvajanje Šleske dok se Friedrich II sa svoje strane priznaje habsburgovskog monarha Franza Stephana I za novog rimsko-njemačkog cara priključivši se tako tzv. Pragmatičkoj koaliciji u Ratu za austrijsko nasljedstvo.
Kroz godinu[uredi - уреди | uredi izvor]
- Ali-paša Hećimoglu, poslije pet godina, ponovo u Bosni: uvodi velike poreze jer je državna blagajna prazna, dolazi do otpora, pobune muslimanskih seljaka u gornjoj Hercegovini,[7] pa je premješten iste godine (slično se događa i 1747).[8] Nasleđuje ga Bostandži Sulejman-paša (do 1747), ali otpor se nastavlja, sada s centrom u Sarajevu.
- Odobrena gradnja pravoslavne Nikolajevske crkve u Zemunu.
- Bavarski pivar Sebastian Kreizesen otvorio prvu pivarsku radionicu u Bečkereku (Zrenjaninu).
- Amnestija razbojnika u Slavoniji, mnogi se odazivaju; mnogi su i poginuli u Trenkovim pandurima (koji i ove godine regrutuje u Sremu) tako da ta pojava slabi.
Rođenja[uredi - уреди | uredi izvor]
- 20. 1. - Karlo VII, rimsko-njemački car (u opoziciji prema Habsburgovcima) i bavarski knez-izbornik (* 1697)
- 18. 2. - Alessandro Volta, talijanski fizičar.
- 8. - Henry Mackenzie, škotski pisac.
- Nepoznat datum - Olaudah Equiano, jedna od najpoznatijih ličnosti afričkog porijekla koji je sudjelovao u raspravama vezanim uz zabranu trgovine robljem u Britaniji.
Smrti[uredi - уреди | uredi izvor]
- 19. 10. - Jonathan Swift, irski književnik, satiričar, pisac pamfleta.
Reference[uredi - уреди | uredi izvor]
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)
