1745

Iz Wikipedije, slobodne enciklopedije
Idi na navigaciju Idi na pretragu
Ovo je članak o godini 1745.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija: 1710-e  1720-e  1730-e  – 1740-e –  1750-e  1760-e  1770-e
Godine: 1742 1743 1744 – 1745 – 1746 1747 1748
Napad pruske pješadije u bitci kod Hohenfriedberga.
1745. po kalendarima
Gregorijanski 1745. (MDCCXLV)
Ab urbe condita 2498.
Islamski 1157–1158.
Iranski 1123–1124.
Hebrejski 5505–5506.
Bizantski 7253–7254.
Koptski 1461–1462.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1800–1801.
• Shaka Samvat 1667–1668.
• Kali Yuga 4846–4847.
Kineski
• Kontinualno 4381–4382.
• 60 godina Yin Drvo Vo(l)
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11745.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1745 (MDCCXLV) bila je redovna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u utorak po julijanskom kalendaru.


Događaji[uredi - уреди | uredi kôd]

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak[uredi - уреди | uredi kôd]

  • 23. 2. - Kraljevsko venčanje u Versaju: francuski prestolonaslednik se ženi španskom princezom (ona umire već sledeće godine a on 1765, pre oca).
  • 24. 2. - Georgije Popović je potvrđen za temišvarskog episkopa (do 1757).
Markiza de Pompadour
  • 25. 2. - Na maskenbalu u Versaju, kralj Louis XV objavljuje svoju privrženost Jeanne Antoinette Poisson, ubrzo proizvedenoj u markizu de Pompadour (zvanična ljubavnica do 1751, uticajna kao miljenica do smrti 1764).

April/Travanj – Jun/Lipanj[uredi - уреди | uredi kôd]

  • 15. 4. - RzAN, Bitka kod Pfaffenhofena: Austrijanci hrvatskog bana Batthyánya odlučujuće poražavaju franko-bavarske snage u Gornjoj Bavarskoj, što vodi brzom izlasku te zemlje iz rata.
  • 22. 4. - Ugovorom iz Füssena se okončava rat između Bavarske i Austrije: Bavarska se odriče pretenzija na Češku, priznaje Pragmatičku sankciju i podržaće izbor supruga Marije Terezije za svetog rimskog cara.
Bitka kod Hohenfriedberga na zidnoj slici

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan[uredi - уреди | uredi kôd]

  • 1. 7. - Marija Terezija rešava da se srpske privilegije u Slavoniji i Sremu moraju držati, uprkos inkorporaciji kao ugarskih županija.[2]
  • 9. 7. - Bitka kod Mellea: Francuzi su presreli i odbili saveznički kontigent koji je trebao ojačati Ghent.
  • 15. 7. - Francuska vojska grofa von Löwendala zauzima Ghent u dan. Belgiji, važnu bazu Pragmatičke armije.
  • 20. 7. - Princ Charles Edward Stuart plovi sa dva broda prema škotskim Spoljnim Hebridima, presreće ih britanski brod - princ gubi jedan od dva svoja broda, ali se kasnije iskrcava na Eriskay.
  • avgust - Osnovana Ilirska dvorska komisija[3] (delegacija 1747-77) - pitanje samouprave u vezi sa privilegijama srpske crkve. Mađarska protivljenja dovode do pretvaranja komisije 1747. u Dvorsku Deputaciju za erdeljske, banatske i "ilirske" stvari.[4]
  • avgust - Francuzi zauzimaju Ostend u Austrijskoj Nizozemskoj nakon kraće opsade, kralj Louis XV stiže 3. 9..
  • 9 - 19. 8. - Osmansko-persijski rat: Nader-šah Afšar je potukao osmansku vojsku kod Karsa. U isto vreme Osmanlije je potukao i princ Nassrollah Mirza kod Mosula. Slede pregovori o miru u kojima su Osmanlije u lošijem položaju.
Zastava Bonnie Prince Charliea
Franjo
  • druga pol. god. - Reorganizovanje granice:
    • rasformirani graničarski šančevi Subotica, Sombor, Brestovac, Palanka i Petrovaradinski u Bačkoj;
    • takođe i svi šančevi u Podunavskoj granici, na sremskoj strani Dunava, graničari koji nisu hteli pod županijsku vlast su preseljeni u novu Podunavsku granicu (Petrovaradin-Zemun). Osnovan je Komorski dominijum (Šid, Čalma, Čerević itd).[5]
    • Titel i Kovilj zadržali graničarski status, uključeni u Potisku granicu.
    • Počinje reorganizacija Savske granice (produženje do Zemuna). Mitrovačko vlastelinstvo sa 15 naselja pripojeno Vojnoj krajini.[6]

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac[uredi - уреди | uredi kôd]

Raniji tip Leidenske tegle
  • 1. 11. - Papina bula Vix pervenit osuđuje naplatu kamate na zajmove.
  • 8. 11. - Jakobitske trupe ulaze u Englesku.
  • 21. 11. - Korzikanski pobunjenici Domenica Rivarole zauzimaju Bastiju uz pomoć Austro-sardinaca i britanske flote - Đenovljani se vraćaju sledeće godine.
  • 23. 11. - Bitka kod Hennersdorfa u donjoj Šleskoj pruska je pobjeda nad Saksoncima.
  • 24. 11. - Japanski šogun Tokugawa Yoshimune abdicira u korist sina Tokugawa Ieshigea (šogun do 1760), mada nastavlja voditi poslove.
  • 28. 11. - Rat kralja Georgea: Franko-indijanske snage uništavaju Fort Saratogu, današnji Schuylerville, New York.
  • 4. 12. - Jakobitski ustanak 1745: Jakobitske trupe su doprle sve do Derbyja u centralnoj Engleskoj, izazivajući paniku u Londonu. Međutim, dva dana kasnije počinju povlačenje iz Engleske natrag u Škotsku, pošto nema niti engleskih jakobitskih pojačanja, niti francuskog iskrcavanja.
  • 15. 12. - Bitka kod Kesselsdorfa, blizu Dresdena u Saskoj, pruska je pobjeda. Saski vojnici bezglavo bježe, tako da Fridrih ulazi u Dresden 18-tog.
  • 16. 12. - Španci zauzimaju Milano.
  • krajem god. - Inkorporaciona komisija (Engelshofen, Patačić, Vajaj) stiže u Slavoniju i Srem.[2] Kao što je Marija Terezija navijestila 1741, obnovljeno županijsko uređenje Slavonije formiranjem Virovitičke, Požeške i Srijemske županije. U "upravnim i provincijalnim poslovima" su podređene hrvatskom banu, a "u poslovima kontribucije" ugarskom namjesničkom vijeću. Ova Slavonija je Varaždinskom krajinom odvojena od Hrvatske,[7] a posavski dio je vojna granica. Rastu žalbe seljaka na vlastelu, što će kulminirati pobunom 1755.[8]
  • 25. 12. - Dresdenski mirovni sporazum kojim je okončan Drugi šleski rat; Habsburška Monarhija priznaje dotadašnje pruske granice i ranije osvajanje Šleske dok se Friedrich II sa svoje strane priznaje habsburgovskog monarha Franza Stephana I za novog rimsko-njemačkog cara priključivši se tako tzv. Pragmatičkoj koaliciji u Ratu za austrijsko nasljedstvo. Francuska ostaje sama u ratu.

Kroz godinu[uredi - уреди | uredi kôd]

  • Ali-paša Hećimoglu, poslije pet godina, ponovo u Bosni: uvodi velike poreze jer je državna blagajna prazna, dolazi do otpora, pobune muslimanskih seljaka u gornjoj Hercegovini,[9] pa je premješten iste godine (slično se događa i 1747).[10] Nasleđuje ga Bostandži Sulejman-paša (do 1747), ali otpor se nastavlja, sada s centrom u Sarajevu.
  • Baron Marko Aleksandar Pejačević odlučio napraviti novo naselje u ataru sela Ruma.[11]
  • Odobrena gradnja pravoslavne Nikolajevske crkve u Zemunu.
  • Georgije Stojanović je napravio bakrorez Pećke patrijaršije.[12]
  • Bavarski pivar Sebastian Kreizesen otvorio prvu pivarsku radionicu u Bečkereku (Zrenjaninu).
  • Amnestija razbojnika u Slavoniji, mnogi se odazivaju; mnogi su i poginuli u Trenkovim pandurima (koji i ove godine regrutuje u Sremu) tako da ta pojava slabi.
  • Doseljavanje u dan. Vojvodinu:
  • Naredba vladike Pavla Nenadovića parohijanima o stavljanju krstova na grobove, a ne kao što je običaj "prostaja drvesa i preslici vozdružiti i nekije šari pregraždenija djelati".[14]
  • Stjepan Badrić: Ukazanje istine među Carkvom istočnom i zapadnom.
  • Pravilnik Dubrovačke Republike o nacionalnoj plovidbi.
  • Pripremljen je francuski prevod Chambersove Cyclopædije, pojavio se i prospekt koji najavljuje novo delo: čuvena Encyclopédie, objavljena 1751-72.
  • Umro džungarski kan Galdan Tseren, nasleđuje ga srednji sin Tsewang Dorji Namjal, ali dolazi do sukoba sa dvojicom njegove braće, kanat je fatalno oslabljen.

Rođenja[uredi - уреди | uredi kôd]

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1745.

Smrti[uredi - уреди | uredi kôd]

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1745.

Reference[uredi - уреди | uredi kôd]

  1. ↑ Извештај о доживљајима Симеона Степанова Пишчевића генерал-мајора и каваљера Ордена св. Ђорђа. rastko.rs
  2. ↑ 2,0 2,1 Istorija s. n. IV-1, 204
  3. ↑ Istorija s. n. IV-1, 261
  4. ↑ Austriski porazi. rastko.rs
  5. ↑ Istorija s. n. IV-1, 210
  6. ↑ Historija n. J. II, 1136-7
  7. ↑ Historija n. J. II, 1035-7
  8. ↑ Historija n. J. II, 1065
  9. ↑ Istorija s. n. IV-1, 441
  10. ↑ Historija n. J. II, 1327
  11. ↑ ISTORIJAT. rumskizapisi.wordpress.com
  12. ↑ Manastirski kompleks. rastko.rs
  13. ↑ Украјинци у Србији. rastko.rs
  14. ↑ Dr Goran Z. Komar: Planinska sela Dračevice pod vlašću Venecije. rastko.rs
Literatura
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
  • Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)

Vanjske poveznice[uredi - уреди | uredi kôd]

Commons-logo.svg
Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=1745&oldid=41330204