Vasilije Đurović Vako

Ukoliko ste tražili drugu osobu, vidite članak Vasilije Đurović.

VASILIJE ĐUROVIĆ VAKO
Vasilije Đurović Vako
Mesto rođenja	Momišići, kod Podgorice Kraljevina Crna Gora
Datum smrti	9. 6. 1943. (32 godina)
Mesto smrti	Tjentište ND Hrvatska
Profesija	student
Član KPJ od	1941.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Narodni heroj od	11. jula 1945.
Odlikovanja	Orden narodnog heroja Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem

Vasilije Đora Đurović Vako (Momišići, kod Podgorice, 19. decembar 1910 — Tjentište, 9. jun 1943) bio je student filozofije, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 19. decembra 1910. godine u selu Momišići, kod Podgorice. Osnovnu školu je završio u rodnom selu, gimnaziju u Podgorici i Beranama, a filozofiju je studirao u Skoplju. Još u gimnaziji je pristupio omladinskom revolucionarnom pokretu i postao član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Zbog svoje političke aktivnosti, bio je isključen iz podgoričke gimnazije, pa je školovanje nastavio u Beranama, a 1929. godine se vratio u Podgoricu, gde je i maturirao.

Za vreme studija, aktivno je učestvovao u studentskom pokretu, zbog čega je više puta hapšen. Posle demonstracija u Skoplju, 1939. godine, bio je uhapšen i sproveden u beogradski zatvor „Glavnjaču“. Za vreme studentskih raspusta, aktivno je politički delovao u rodnom kraju. Bio je učesnik Belvederskih demonstracija 1936. godine, na Cetinju. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je 1941. godine.

Drugi svjetski rat

Posle aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije, vratio se u rodni kraj, gde je aktivno učestvovao u organizovanju ustanka i prvim ustaničkim akcijama. U Trinaestojulskom ustanku, 1941. godine, bio je komandir Momišićko-tološke čete, s kojom se istakao u borbi na Veljem brdu, 17. jula 1941. godine. Posle toga je bio u jedinicama na terenu oko Podgorice.

Učestvovao je, 1. decembra 1941. godine, u napadu na Pljevlja. Kao komandir Lješkopoljsko-lješanske čete Crnogorskog NOP odreda za operacije u Sandžaku, tokom borbi je, sa svojim, borcima upao u Pljevlja i učestvovao u oslobođenju zatvorenika. Krajem 1941. godine postavljen je za komandanta bataljona „Bajo Sekulić“, a nakon osnivanja Četvrte proleterske crnogorske udarne brigade, juna 1942. godine, postao je komandant njenog Četvrtog bataljona.

Sa Četvrtom crnogorskom brigadom je učestvovao u mnogim borbama — kod Gornjeg i Donjeg Vakufa, Bugojna, Kupresa, Livna i dr. Novembra 1942. postavljen je za zamenika komandanta, a marta 1943. za komandanta brigade. Kao komandant se istakao u borbama tokom Četvrte i Pete neprijateljske ofanzive. Kao komandant bataljona, a kasnije i brigade, učestvovao je u mnogim borbama, a u napadu na Kupres, avgusta 1942. godine, bio je teško ranjen.

Poginuo je 9. juna 1943. godine, prilikom bombardovanja Vrhovnog štaba, tokom bitke na Sutjesci. Od iste avionske bombe poginuo je i Đuro Vujović Španac, narodni heroj i pratilac Vrhovnog komandanta, kao i član engleske vojne misije Bil Stjuart. Tom prilikom je ranjen i Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito. Vako je kao komandant brigade došao u Vrhovni štab da primi naređenje za odbranu Ljubinog Groba i Košute, ključnih tačaka za izvlačenje jedinica iz obruča. Njegova posljednja poruka borcima bila je da po svaku cijenu sačuvaju Ljubin-Grob i Košutu, što su oni i učinili tokom predstojeće bitke.

Priznanja

Ukazom Predsedništva Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) od 11. jula 1945. godine, među prvim borcima Narodnooslobodilačke vojske, proglašen je za narodnog heroja, a Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije od 14. decembra 1946. posthumno je odlikovan Ordenom zasluga za narod prvog reda,

Godine 1957. njegovi posmrtni ostaci su sahranjeni u grobnicu narodnih heroja na Gorici u Titogradu.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.  (COBISS)