Justo José de Urquiza
| Justo José de Urquiza | |
| |
| Biografija | |
|---|---|
| Datum rođenja | 18. oktobar 1801. |
| Mesto rođenja | ranč Talar (Entre Ríos), Vicekraljevstvo Río de la Plata |
| Datum smrti | 11. april 1870. |
| Mesto smrti | Palača San José (Concepción del Uruguay), Argentina |
| Veroispovest | katolik |
| Supružnik | Dolores Costa |
| Mandat(i) | |
| Predsjednik Argentinske konfederacije | |
| 1854 — 1860 | |
| Prethodnik | on sam |
| Naslednik | Santiago Derqui |
| Privremeni predsjednik Argentinske konfederacije | |
| 1852. — 1854. | |
| Prethodnik | Vicente López y Planes |
| Naslednik | on sam |
| Guverner Provincije Entre Ríos | |
| 1842. — 1852. | |
| Reizbor(i) | 1860 -1864 / 1868 -1870 |
uredi  |
|
Justo José de Urquiza (ranč Talar (Entre Ríos)), 18. oktobar 1801. - Palača San José (Concepción del Uruguay), 11. april 1870.) bio je general i političar koji je od 1854. do 1860. bio predsjednik Argentinske konfederacije.
Poznat po tom što je svrgnuo moćnog diktatora Juana Manuela de Rosasa i postavio ustavne temelje današnje Argentine.[1]
Biografija[uredi | uredi kod]
Kao član argentinske oligarhije, Urquiza je školovan na koledžu San Carlos u Buenos Airesu, na kojem je [[diploma|diplomirao] 1816. Počeo je raditi 1818. u luci Buenos Airesa, a nakon povratka u Entre Ríos u junu 1819. radio je kao zastupnik te luke. Zahvaljujući porodičnim vezama ušao je svijet politike i postao suradnik i glasnogovornik guvernera Provincije Entre Ríos Pascuala Eschagüa. Tako je i upoznao Juana Rosasa i postao njegov bliski prijatelj i suradnik.[1]
Kad je 1837. postao pukovnik provincijske milicije, smjenio je svog pokrovitelja Eschagüea i postao guverner Entre Ríosa 1841. Urquiza je uveo red u svojoj proviciji, reformama u administraciji i poreznoj politici.[1]
Koristeći Entre Ríos kao svoju moćnu bazu, okupio je koaliciju šarolikih pristaša, kako argentinskih tako i inozemnih koji nisu bili zadovoljni autokratskom vladavinom Rosasa. Na čelu svoje Velike armije krenuo je na Buenos Aires i 3. februara 1852. u Bitci kod Caserosa pobjedio Rosasa Kao privremeni predsjednik / diktator Konfederacije sazvao je konstituantu koja je u Santa Feu 1853. odobrila ustav pisan po uzoru na američki. Sve su provincije prihvatile ustav, osim Provincije Buenos Aires koja je demonstrativno istupila iz Konfederacije, u koju se vratila tek 1859.[1] Zbog tog je Urquiza premjestio prijestolnicu u Entre Ríos u grad Paranu.
Pored konsolidiranja stanja u konfederaciji, Urquiza je kao predsjednik uspio ispregovarati sporazum o plovidbi sa Ujedinjenim Kraljevstvom, Francuskom i Sjedinjenim Državama i tako deblokirati argentinske luke.[1]
Kad je 1860. napustio predsjedničku dužnost, vratio se u Entre Ríos kao njegov novi (stari) guverner i general. Ljutiti Buenos Aires gubitkom položaja ponovno je pokrenuo rat 1861. pa je Urquiza ponovno poveo vojsku, ali ovaj put nije imao sreće jer je izgubio u Bitci kod Pavóna, što je ozbiljno uzdrmalo njegove političke planove. Poražen vratio se u Entre Ríos i nastavio život po starom, sve dok ga nisu ubili zajedno sa sinovima politički protivnici u vili na ranču.[1]
Izvori[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
| Majska revolucija i period rata za nezavisnost do Asamblea del Año XIII (1810–1814) |  | |
|---|---|---|
| Vrhovni diktator Ujedinjenih Provincija Río de la Plata (1814–1820) | ||
| Unitarna Republika – Prva predsjednička vlada (1826–1827) | ||
| Pacto Federal i Argentinska Konfederacija (1827–1862) | ||
| Nacionalna Organizacija – Argentinska Republika (1862–1880) | ||
| Generacija '80 – Oligarhijska Republika (1880–1916) | ||
| Prvi mandati Radikalne građanske unije, nakon tajnog glasanja (1916–1930) | ||
| Neslavna decenija (1930–1943) | ||
| Vojne diktature Revolucije '43 (1943–1946) | ||
| Prvi peronistički mandati (1946–1955) | ||
| Vojne diktature Revolución Libertadora (1955–1958) | ||
| Slabe civilne vlade – Proskripcija peronizma (1958–1966) | ||
| Vojne diktature Revolución Argentina (1966–1973) | ||
| Povratak Peróna (1973–1976) | ||
| Vojne diktature Nacionalnog procesa reorganizacije (1976–1983) | ||
| Povratak demokracije (1983–) | ||