Kraljevski opservatorij Greenwich
| Kraljevski opservatorij Royal Observatory | |
|---|---|
 | |
| država |  ENG
|
Kraljevski opservatorij (engleski: Royal Observatory) je ime historijskog astronomskog opservatorija u metropolitanskoj grofoviji Greater London u Greenwichu.[1]
Opis i historija[uredi | uredi kod]
Kraljevski opservatori leži na brdu, na južnoj obali rijeke Temze u Greenwich Parku, nedaleko od Nacionalnog pomorskog muzeja i Kraljevskog vojno-pomorskog koledža. Zajedno s njima formira lokalitet Pomorski Greenwich, koji je 1997. upisan na UNESCO-vu Listu mjesta svjetske baštine u Evropi.[1]
Kraljevski opservatorij je do sve do svog zatvaranja 1998. bio najstarija naučna-istraživačka institucija u Velikoj Britaniji. Nastao je na inicijativu kralja Charlesa II za potrebe pomorske navigacije - 1675. u Greenwichu.[2] Astronom zadužen za rad dobio je titulu Kraljevski astronom, njegova primarna zadaća bila je praktična astronomija - navigacija, mjerenje vremena, određivanje položaja promatranih zvijezda i objavljivanje almanaha. Opservatorij je počeo objavljivati Nautički almanah - 1766., s podacima za 1767., tako da je geografsku dužinu Greenwicha uzeo kao bazu za izračun vremena.[2]
Popularnost almanaha među pomorcima dovela je 1884. do djelomičnog usvajanja griničkog meridijana kao zemljinog početnog meridijana (0∘ geografska dužina) i polazište za internacionalne vremenske zone.[2]
Opservatorij je zbog potrebe za jasnijim nebom, od 1948. do 1957. postepeno seljen iz Greenwicha u Herstmonceux u Sussexu, a njegov naučni dio premješten je u Institut za astronomiju Univerziteta u Cambridgu 1990.[2] Nakon kontroverznih mjera rezanja troškova, koje je donijelo Vijeće za elementarnu fiziku i astronomiju 1997. Opservatorij u Greenwichu je zatvoren uoktobru 1998.[2] Oprema i dokumentacija ustanove, uključujući i Teleskop William Herschel i druge instrumente koji su bili smješteni u Las Palmasu na Kanarskim otocima, prebačeni su u Edinburški Kraljevski opservatorij. Pojedini stari astronomski instrumenti i oprema iz Cambridga vraćeni su starom Kraljevskom opservatoriju iz Greenwicha, koji odtad funkcionira kao muzej u sklopu obližnjeg Nacionalnog pomorskog muzeja.[2]
Opservatorij je projektirao Christopher Wren, a temeljno je restauriran 1993.[1]
Izvori[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- Službene stranice (en)