Poljska narodna partija-Piast
Poljska narodna partija-Piast | |
---|---|
Vođa | Jakub Bojko (1914.-1918.) Jan Sadlak (1918.) Wincenty Witos (1918.-1931.) |
Osnovana | decembar 1913. |
Raspuštena | 15. mart 1931. |
Država djelovanja | Poljska |
Ideologija | Kršćanska demokracija, Konzervativizam, Agrarizam |
Poljska narodna partija-Piast (Polskie Stronnictwo Ludowe-Piast, akronim: PNP-Piast) bila je politička partija, osnovana u decembru 1913. Nastala je kao rezultat podjela u galicijskoj Narodnoj partiji od strane aktivista okupljenih oko časopisa Piast i aktivista iz Saveza nezavisnih, koji su se ranije odcjepili od Narodne partije.[1]
Za Prvog svjetskog rata članovi PNP-Piasta surađivali su sa poljskim Nacionalnim komitetom i pomogali regrutaciju - Poljskih legija. Pred kraj rata 1917. partija je shvatila da je Austro-Ugarskoj došao kraj, pa je približila svoju politiku Partiji narodne demokracije, pa je u oktobru 1918. bila i suosnivač Komisije za likvidaciju (Austro-Ugarske).[1]
U periodu nakon rata 1918.-1919. Partiji-Piast pridružio se dio članova Narodnog Saveza iz Kongresne Poljske, Saveza seljaka iz Velikopoljske i Pomeranije i nešto članova iz Poljske narodne partije-Oslobođenje.[1]
Baza Poljske narodne partije-Piast bili su seljaci, koji su u to vrijeme bili većina, pa je i PNP-Piast bio najsnažnija partija u Sejmu. Kao centristička partija par puta je sudjelovala u formiranju koalicijskih vlada. Tako su 1923. i 1926. zajedno sa zajedno sa Narodnim i Kršćanskim demokratima formirali vladu, a njezin predsjednik Wincenty Witos je tri puta bio premijer (1920.-21, 1923, 1926).[1]
Nakon 1926. kad je vlast preuzela diktatorska - Sanacja, PNP-Piast je otišao u opoziciju, pa su njeni članovi i lideri hapšeni i zatvarani, a nakraju 1930. i osuđeni na procesu u Brestu.[1]
PNP-Piast se zalagao za parlamentarnu demokraciju, kršćanske vrijednosti i agrarnu reformu, ali uz obeštećenje bivših vlasnika. Jedan od glavnih ciljeva partije bilo je zadrugarstvo.[1]
Partija je izdavala novine; Piast, Wola Ludu, Gazeta Ludowa, Włościanin i Gazeta Grudziądzka, a njeni lideri su bili; Jakub Bojko, Wincenty Witos, Maciej Rataj i Władysław Kiernik.[1]
Poljska narodna partija-Piast se 1931. udružila sa Poljskom narodnom partijom-Oslobođenje i Poljskom seljačkom partijom i tako formirala Poljsku narodnu partiju.[1]