Donji Katun

Donji Katun
Donji Katun;
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Rasinski
Opština	Varvarin
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1012
Geografija
Koordinate	43°44′34″N 21°23′20″E / 43.742666°N 21.388833°E
Nadmorska visina	128 m
	Donji Katun Donji Katun (Srbije)
Ostali podaci
Pozivni broj	037
Registarska oznaka	KŠ

Koordinate: 43° 44′ 34" SGŠ, 21° 23′ 20" IGD Donji Katun je naselje u Srbiji u opštini Varvarin u Rasinskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 1012 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1190 stanovnika).

Istorija

O postanku imena sela ima nekoliko tumačenja. Po jednom nekad se selo zvalo Kadunjač/Kadun. Po drugom pričanju selo se ovako prozvalo što su stanovnici došli iz sela takvog imena, pa to ime i novom selu nadenuli. Po trećem što su nekad bili varvarinski katuni, a po četvrtom selo se nekad zvalo turski Ardun, pa je posle nazvano Katun.

Izgleda da je ovo selo naseljeno pre nego Varvarin. Kako skoro trećinu kuća u selu čine starosedeoci, svakako je odavno na ovom mestu.

Do Drugog srpskog ustanka Donji Katun (tada samo Katun) se nalazio u sastavu Osmanskog carstva. Nakon Drugog srpskog ustanka Katun ulazi u sastav Kneževine Srbije i administrativno je pripadao Jagodinskoj nahiji i Temnićskoj knežini^[1] sve do 1834. godine kada je Srbija podeljena na serdarstva.

Od porodice Radojković je poznati knez temnićski Mileta Radojković, koga je otac malog doveo iz Đunisa, a tamo se njihovi stari doselili sa Kosova. Slave sv. Nikolu.

Prema poreklu ondašnje stanovništvo Donjeg Katuna iz 1905. godine može se ovako rasporediti:

Starosedelaca ima 3 porodice sa 44 kuće
Kosovsko-metohijskih doseljenika ima 3 porodice sa 45 kuće
Porodica nepoznate starine ima 1 sa 10 kuće

Demografija

U naselju Donji Katun živi 846 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 44,4 godina (43,0 kod muškaraca i 45,6 kod žena). U naselju ima 295 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,43.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	1315	^[2]
1953.	1399
1961.	1341
1971.	1278
1981.	1273
1991.	1190	1144
2002.	1071	1012

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	1007	99.50%
Crnogorci	4	0.39%
Bugari	1	0.09%
nepoznato	0	0.0%

Godina popisa	1818.	1819.	1820.	1821.	1822.	1823.	1824/25.	1825.	1826.	1827.	1828.	1829.
Katun (Gornji i Donji) u popisima Jagodinske nahije — od 1818. do 1829.^[3]
Kuće	78	85	84	86	88	94	92	92	94	94	98	98
Poreske glave*	-	102	102	101	110	109	108	107	105	107	110	110
Aračke glave**	182	193	202	202	205	216	237	255	264	271	283	277
Poreske glave = Oženjeni muškarci \| * Aračke glave = Muškarci od 7 do 70 godina

Stanovništvo prema polu i starosti ^[4]


	m	ž
?	5	1
80+	10	23
75-79	25	34
70-74	36	44
65-69	40	43
60-64	19	35
55-59	14	20
50-54	48	40
45-49	58	43
40-44	35	31
35-39	19	28
30-34	20	26
25-29	29	30
20-24	36	29
15-19	30	31
10-14	21	22
5-9	21	21
0-4	22	23
prosek	43.0	45.6

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	280	302	320	324	331	321	295

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	45	69	48	49	37	32	9	5	1	-	3.43

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	424	97	282	26	19	-	458

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	66	279	96	16	1

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	203	122	-	1	45	6	1	9	2	5
Ženski	95	60	-	-	14	-	-	5	2	1
Oba	298	182	-	1	59	6	1	14	4	6
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	1	-	4	-	1	3	-	-	3
Ženski	-	-	4	3	4	1	-	-	1
Oba	1	-	8	3	5	4	-	-	4

Reference

↑ Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-27. Pristupljeno 12.07.2012.
↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Pristupljeno 12.07.2012.
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Literatura

Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-27. Pristupljeno 12.07.2012.

Spoljašnje veze

Portal Srbija

[Jagodinska_nahija_I-1] Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-27. Pristupljeno 12.07.2012.

[2] Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9

[Jagodinska_nahija_I_(šab)-3] Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Pristupljeno 12.07.2012.

[4] Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

[1]

[2]

[3]

[4]