Darosava
| Darosava (Partizani) | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Šumadijski |
| Opština | Aranđelovac |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) |  1813
|
| Geografija | |
| Koordinate | 44°21′00″N 20°28′00″E / 44.35°N 20.466666°E |
| Nadmorska visina | 289 m |
  Darosava (Partizani) Darosava (Partizani) (Srbije) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 34305 |
| Pozivni broj | 034 |
| Registarska oznaka | AR |
Koordinate: 44° 21′ 00" SGŠ, 20° 27′ 60" IGD
Darosava je naselje u Srbiji u opštini Aranđelovac u Šumadijskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 1813 stanovnika.
Selo je posle Drugog svetskog rata nosilo ime Partizani, a 29.03.2002. godine je vraćeno staro ime Darosava[1].
Darosava se nalazi severozapadno od planine Bukulje na granici Jaseničko – Kolubarskog sliva. To je aluvijalna kotlina sa 2992 hektara, isprepletana brežuljcima, blagim padinama, šumovitim kosama i uzanim ravnicama kojima teku omanje reke slivajući se u reku Peštan, najveću pritoku Kolubare. Selo je opasano brdima Šutica (472 m), Orlovica (482 m) i delom Vagana (463 m) sa jugoistočne strane, zatim sa istoka desnom pritokom Peštana – Radovim potokom sve do Žutog oglavka(355 m) i dalje severozapadnim vencom brdima Drenjak, Medvednjak (350 m) do brda Glavice (344 m), sa zapadne strane potokom Zlatovac i brdom Ostenjak (254 m), i uzvodno rekom Peštan. Sve pritoke ove reke su nestabilne sa vodom a ima ih sa obe strane korita. Leve pritoke su potoci: Šutica, Pločnik, Hajdučica i Vagan a desne su: Radov potok, Draškovac, Tresavac, Velika Crna reka, Poslovčica i Darosavica.[2]
Prirodna plodnost zemljišta i rudno bogatstvo privlačilo je ljude još u praistorijsko doba da se tu nastane. U dolini Velike Crne reke nađena su neolitska kamena oruđa u obliku čekića. U potezu Dubrava materijalni ostaci Rimljana ukazuju na postojanje naselja u dolini reke Darosavice. Staro rimsko groblje sa nadgrobnim natpisom po predanju ukazuje da je bilo naselje Dubrovčana (majstora) sa kovnicom u Zlatovcu, rudnikom olova na Rudniku i zlatne žice u Onjegu. Na Oglavku (Staro selo) ima tragova mađarskog groblja i bakarnog novca, što govori o pomoru mađarskog naroda u vreme nasilnog naseljavanja Ugara na ovim prostorima. Turski car Mehmed je 1454. godine ovladao ovim prostorima od Ostrvice do Beograda, a 1521. godine Turci su preuzeli Beograd od Ugara i sav narod deportovali u okolinu Carigrada, tako da su predeli zapusteli. Ono malo naroda što je ostalo ili se doselilo, 1690. godine je pobeglo preko Save i Dunava vođeni patrijarhom Arsenijem III Čarnojevićem.
U toku Drugog svetskog rata Darosava je bila poznato utočište partizana, otud ime mesta u posleratnom periodu. Stanovništvo Darosave je stradalo od odmazde zbog podrške partizanima, o čemu postoji zapis na spomeniku civilnim žrtvama u Darosavi.
Prvi naziv Darosava nađen je zapisan u XVII veku prema O. F. Ebselvic – u i to napisano kao ”Tarassawa“. Postoji više verzija o nastanku imena sela: prva verzija je da je u Kragujevačkoj nahiji ugrabljena devojka i darovana selu; druga verzija je da se voleše Dara i Sava pa otkud god iđaše naglas se dozivaše; treća, a i najpouzdanija verzija je da se naselje u Selištu uvećalo uz reku Darosavicu po kojoj je i dobilo ime Darosava. Prvo naseljavanje nastaje u Boćincu, potez Selište (Staro selo) između Zlatovca i Medvednjaka. Naselje se razvijalo doseljavanjem i priraštajem i tako se proširilo do Velike Crne reke. U knjigama je zabeleženo i to da je postojbina šljive crvenjače (ranke) Darosava, te se po njoj i zove Darosavka. Sigurno najznačajniji kulturno-istorijski spomenik je crkva brvnara - Hram Svetih apostola Petra i Pavla.
Selo je osnovano između Zlatovca i Medvenjaka, na mestu koje se zove Staro Selo. Prvi su doseljenici Bađići, danas izumrli i Vućići, koji ne znaju od kuda su starinom. Stare su porodice i Šestanovići, Rankovići, Stanojevići, Grujići i Pantelići. Od Stanojevića je jedan brat otišao u Srem, i od njega je danas tamo velika porodica. Od Grujića je bio poznati Jevrem Grujić. U starije porodice se ubrajaju i Stanojlovići i Tomaševići, zatim Ćirići, Kuzići, Jekići, Prokići, Pavići i Negovanovići.[3]
U naselju Darosava živi 1650 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,2 godina (40,0 kod muškaraca i 42,3 kod žena). U naselju ima 658 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,07.
Ovo naselje je skoro u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je blaži pad u broju stanovnika.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. | ||||
|---|---|---|---|---|
| Srbi | 2015 | 99.60% | ||
| Hrvati | 1 | 0.04% | ||
| Slovenci | 1 | 0.04% | ||
| Muslimani | 1 | 0.04% | ||
| nepoznato | 5 | 0.24% | ||
| m | ž | |||
| ? | 11 | 17 | ||
| 80+ | 13 | 21 | ||
| 75-79 | 23 | 42 | ||
| 70-74 | 51 | 79 | ||
| 65-69 | 63 | 59 | ||
| 60-64 | 59 | 74 | ||
| 55-59 | 51 | 57 | ||
| 50-54 | 73 | 78 | ||
| 45-49 | 89 | 79 | ||
| 40-44 | 84 | 69 | ||
| 35-39 | 61 | 63 | ||
| 30-34 | 66 | 68 | ||
| 25-29 | 66 | 49 | ||
| 20-24 | 65 | 58 | ||
| 15-19 | 76 | 57 | ||
| 10-14 | 56 | 60 | ||
| 5-9 | 47 | 54 | ||
| 0-4 | 39 | 46 | ||
| prosek | 40.0 | 42.3 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 449 | 20 | - | 62 | 218 | 2 | 24 | 26 | 11 | 27 |
| Ženski | 254 | 32 | - | 9 | 125 | - | - | 15 | 17 | 3 |
| Oba | 703 | 52 | - | 71 | 343 | 2 | 24 | 41 | 28 | 30 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | - | 4 | 4 | 2 | 15 | 4 | - | - | 30 | |
| Ženski | 1 | 5 | 6 | 8 | 21 | 3 | - | - | 9 | |
| Oba | 1 | 9 | 10 | 10 | 36 | 7 | - | - | 39 |
Iz Darosave je Jevrem Grujić, ministar unutrašnjih poslova u vladi kneza Mihaila, ministar pravde, poslanik u Carigradu i Londonu.
- ↑ Posle Partizana opet Darosava Arhivirano 2014-06-16 na Wayback Machine-u, Glas Javnosti, 11. april 2002.
- ↑ Srpski etnografski zbornik, knjiga LIX
- ↑ Letopis, Mesta Srbije i običaji, Marina (Beč 1999).
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
- Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
- Satelitska mapa (Wikimapia)
- Gugl satelitska mapa (Maplandia)
- Plan naselja na mapi (Mapquest)
| Naseljena mesta opštine Aranđelovac |
|---|
|
Aranđelovac • Banja • Bosuta • Brezovac • Bukovik • Venčane • Vrbica • Vukosavci • Garaši • Gornja Trešnjevica • Darosava • Jelovik • Kopljare • Misača • Orašac • Progoreoci • Ranilović • Stojnik • Tulež |