Prijeđi na sadržaj

Vidzema

Izvor: Wikipedija
Vidzema
Vidzeme
Pozicija Vidzeme na karti Latvije
Pozicija Vidzeme na karti Latvije
Pozicija Vidzeme na karti Latvije
Država  Latvija

Vidzema (latvijski: Vidzeme, litvanski: Vidūmō, ruski: Видземе, poljski: Liwonia) što znači Srednja zemlja[1], je danas ime jedne od pet historijskih regija Latvije koja se nalazi na sjeveru zemlje.

Karakteristike

[uredi | uredi kod]

Vidzema sa sjevera graniči sa Estonijom, a sa istoka sa Ruskom Federacijom. Zapadni dio Vidzeme prostire se duž obala Riškog zaljeva, pa je usko povezan sa prijestolnicom Rigom.[2] Vidzema je pretežno visoravan, blago brdoviti kraj sa terasastim morenama, prošaran brojnim malim morenskim jezerima.[3]

Prostire se na površini od 19,770 km², što predstavlja 30.6% ukupne površine Latvije[4], na kojoj živi 180,454 stanovnika.[5]

Regija je od jula 2021. administrativno podjeljena na 11 općina.[4] Veći gradovi su Cesis, Madona, Valka i Valmiera koja je neformalna prijestolnica regije.

Većina stanovnika govori latvijski, ali je raširen i ruski, a livonski govore stanovnici pored Riškog zaljeva.[2]

Historija

[uredi | uredi kod]

Za srednjeg vijeka na tom teritoriju živjeli su baltski Latgalci i baltsko-finski Livonci. Prva veća naselja nastala su istovremeno sa izgradnjom drvenih utvrda u 10. vijeku.[2]

Sve dok u 13. vijeku germanski viteški redovi nisu osvojili Vidzemu, Zapadna Dvina, bila je granica između Vidzeme na desnoj obali i Zemgalije i Selije na lijevoj obali rijeke.

Nakon prihvaćanja kršćanstva germanski viteški redovi grade zamkove i utvrđene gradove od trajnijih materijala. Nakon Livonsko rata dio Terre Mariane na desnoj obali Zapadne Dvine prepušten je Poljsko-Litvanskoj Uniji kao Vojvodstvo Livonija, a na desnoj je formirana Kneževina Kurlandija i Semigalija.

Početkom 18. vijeka čitav teritorij današnje Latvije bio je uvučen u Veliki sjeverni rat, nakon kojeg je Latvija anektirana u sastav Ruskog Carstva. Tada je Vidzema zajedno sa južnom Estonijom formirala jednu guberniju. U to su se vrijeme razvile prisne ekonomske i kulturne veze između Estonaca i Latvijaca, primjer za to je grad Walk, danas razdvojeni gradovi Valga i Valka.[2] Nakon Prvog svjetskog rata kad je Latvija postala nezavisna Vidzema je postala dio te države.[2]

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. „Zviedru laiks Vidzemē un Inflantija” (latvijski). Nacionālā enciklopēdija. Pristupljeno 27.12. 2021. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „VIDZEME REGION - Geography and history” (engleski). Portrait of the Regions. Pristupljeno 25.12. 2021. 
  3. „Vidzeme region, Latvia” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 27.12. 2021. 
  4. 4,0 4,1 „About Vidzeme Planning Region” (engleski). Autortiesības. Pristupljeno 27.12. 2021. 
  5. Latvia: Regions, Cities and Towns (engleski). City population. Pristupljeno 27.12. 2021. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]