Margun (rijeka)
Za ostale upotrebe, v. Margun (razvrstavanje).
| Margun (fa) رودخانه مارگان | |
|---|---|
 Gornji tok rijeke kod Margunskog vodopada | |
| Lokacija | |
| Kontinenti | Azija |
| Države |  Iran |
| Pokrajine | Fars |
| Gradovi | naselje Margan |
| Hidrografija | |
| Izvor – aps. visina – koordinate | Margunski vodopad 2200 m |
| Ušće – aps. visina – koordinate – vrsta | 1935 m unutrašnja delta |
| Dužina | ~11 km |
| Vodopadi | Margunski vodopad |
| Hidrologija | |
| Sliv – površina | nejriški ~40 km² |
| Ulijeva se u | rijeku Džubhale |
| Ekologija | |
| Broj vrsta | 24 (ribe) |
| Zaštićene zone | ZP Margunskog vodopada |
| Transport | |
| Plovnost | nije plovna |
Margun (perz. رودخانه مارگان, Rudhane-je Margun) je rijeka u pokrajini Fars na jugozapadu Irana. Izvorom rijeke se smatra Margunski vodopad, smješten na 2200 m nadmorske visine, kojeg vodom napajaju podzemni kanali iz krške kotline na zapadnoj strani. Ova kotlina se duljinom od 15 km pruža u smjeru sjeverozapad-jugoistok i poprečna širina joj iznosi do oko 5 km, a njene razvodnice su određene vrhovima planinama Gine-Se (2925 m), Sarmur (2656 m), Šekarak (3325 m) i Barm-Firuz (3714 m). Unutar njene zone nalazi se i nekoliko većih izvora kao što su Češme-Kalage, Češme-Zereški i Češme-Morvarid.
Protok kod izvora odnosno vodopada procjenjen je na između 0,5 i 0,8 m³/s, no prema ušću riječni protok se povećava zbog pritjecanja nekoliko manjih potoka s obližnjih planina, podzemnih voda i padalina (oko 220 mm godišnje). Rijeka otječe u smjeru sjeveroistoka i duljina toka joj je približno 11 km, a površina sliva (ne računajući spomenutu kotlinu) iznosi oko 40 km². Ovo slivno područje određeno je vrhovima planine Sar-e Kam Sadiki (2478 m) na sjeverozapadu, Pahana (2570 m) na jugu, te Bardmandili (2352 m) na jugoistoku.
Visinska razlika između korita i planinskih vrhova kreće se prosječno 117 m, a na južnim užim dijelovima doline iznosi i preko 400 m (na oko 1,5 km širine). Prema sjeveroistoku visinske razlike postaju sve manje odnosno širina doline sve veća, a uz tok se pruža i poljoprivredna zona širine 200 – 500 m na kojoj se uzgajaju riža i voće. Jedino naselje na obalama rijeke je selo Margan, smješteno oko 2 km nizvodno od izvora. Uz lijevu stranu obale pruža se Margunska cesta kojom se služi lokalno stanovništvo i 800.000 turista godišnje prilikom posjećivanja Margunskog vodopada. Godine 2000. većina riječnog toka je zajedno s vodopadom i 10.000 ha okolice potpala pod zaštićeno područje.
Ihtiofauna u rijeci srodna je ostatku porječja Kora u kojem su identificirane 24 riblje vrste od čega oko 65% vrsta otpada na red šaranki (Cypriniformes). Tip ušća je unutrašnja delta s drugim otjecanjem, smještena na 1935 m visine, čime prosječni nagib toka iznosi približno 2,4%. Rijeka Margun utječe u Džubhale, dok se ona spaja na rijeku Kor koja pripada nejriškom slivu tj. ulijeva se u jezero Bahtegan.
Veze[uredi | uredi kod]
Literatura[uredi | uredi kod]
- (en) Ahmadi, Ferial; Bemanian, Mohammad-Reza; Sadeghi, Ali-Reza; Baharlou, Afsaneh (septembar 2010.). Improving Environmental Quality of Margoon Waterfall Protected Area through Sustainable Tourism Development in the Region. Journal of Sustainable Development. 3 (3). Toronto: Canadian Center of Science and Education. str. 243.-254. DOI:10.5539/jsd.v3n3p243. ISSN 1913-9063. OCLC 5581090740.
- (en) Bemaian, Mohammad-Reza; Ahmadi, Ferial; Sadeghi, Ali-Reza; Pour Yoosef Zadeh, Sara (2010.). „Ecological Evaluation of the Natural Landscape of Fars Margoon Waterfall in order to Clarify Methods of Ecological Maintenance of the bed”. u: Andea, Petru; Kilyeni, Stefan. Selected Topics in Energy, Environment, Sustainable Development and Landscaping. Athens: World Scientific and Engineering Academy and Society (WSEAS). str. 43.-49. ISBN 9789604742370. ISSN 1792-5940. OCLC 762987049.[mrtav link]
- (en) Teimori, Azad; Esmaeili, Hamid Reza; Gholamhosseini, Ali (2010.). The ichthyofauna of Kor and Helleh River Basins in southwest of Iran with reference to taxonomic and zoogeographic features of native fishes. Iranian Journal of Animal Biosystematics (IJAB). 6 (1). Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad. str. 1.-8. ISSN 1735-434X.
- (fa) Varesi, Hamid-Reza; Mousavi, Ali; Gholami, Younes (novembar 2011.). تحليلي بس طبيعت گسدي آبشار هازگَى با تأکيد بس تَغعِ پايداز [An Investigation of Eco-tourism of Margoon Waterfall Emphasizing on Sustainable Development]. Journal of Spatial Planning. 3 (2). Isfahan: University of Isfahan. str. 57.-78. ISSN 2228-7485. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-11. Pristupljeno 2014-08-31.
- Ostali projekti
 | U Wikimedijinoj ostavi ima još materijala vezanih za: Margun |