Carcano Mod. 91
,,Carcano" | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Deo {{{deo}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Carcano 1891. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Carcano (Karkano) je bila italijanska puška repetirka koju je 1891. godine konstruisao Salvatore Karkano. Puška Karkano je bila zamena za starije modele puške Veterli-Vitali. Puška Karkano je nastala kombinacijom Manliherovog magacina ali se razlikuje po obrtnm zatvaraču.
Karkano se od drugih pušaka razlikovala po tome što je imala kapacitet od 6 metaka. Iako se pokazala kao dostojno oružje ipak nikada nije stekla veliku slavu zbog slabih performansi Italijanske vojske. Karabin Karkano 91/38 korišćen u atentatu na američkog predsednika Džona F. Kenedija.
Na zapadu se često nazivala „Manlicher Carcano” ili čak „Mauser–Parravicino” međutim u Italiji i u italijanskoj vojsci je bila zvanično poznata kao M1891 ili M91. Puška Karkano koristi magacin koji je patentirao Ferdinand Manliher međutim klipovi koji se koriste za Karkano su zapravo nastali po ugledu na M1888.
Do 1938. sve puške i karabini Karkano su koristili municiju 6.5×52mm (metak M95) tupog vrha. Ta municija je prema izveštaju Vojske Kraljevine Jugoslavije bila „anemična” što se kasnije i pokazalo tokom rata u Etiopiji.
Godine 1938. italijanska vojska uvodi novi karabin M38 i novu municiju 7.35×51mm koja je verovato bazirana na britanskoj municiji „.303 mk VII”. Međutim Italija nije bila u mogućnosti da staru municju u potpunosti zameni novom do početka Drugog svetskog rata tako da već 1940. Italija ponovo obnavlja proizvodnju municije 6.5×52mm pa su italijanske trupe do kraja rata koristile dve vrste metaka. Oko 94.500 pušaka Karkano verzije M1938 su isporučene Finskoj gde su bile poznate kao „Terni”. Ove puške su Finci koristili uglavnom u pozadini ali su ipak neke korišćene i u borbama tokom zimskog rata. Prema nekim informacijama Finci nisu voleli ove puške jer su bili naviknuti na svoje puške Mosin Nagan. Finska vojska je koristila municiju 7.62x54R tako da je bilo teško obezbedediti 7.35mm trupama na prvoj liniji,takođe nišani puške Karkano su bili ograničeni na 300 metara i nisu se uklapali u taktiku Finaca koji su bili dobri strelci. Finski vojnici su se žalili kako je italijanska municija 7.35mm manje precizna od njihove domaće i zbog toga su često znali da koriste i zarobljene sovjetske puške Mosin Nagan. Do početka Nastavljenog rata finska vojska je puške Karkano predala mornarici uključujući starije modele artiljerije i druge opreme.
Italija je 80.000 pušaka Karkano prodala i Japanu i to pod imenom „Type 1”. Ove puške su imale japanske kundake i koristile su municiju „6.5x55 Arisaka” Do 1941. Italijanska vojska uvodi dugačku pušku, nešto kraću od prvobitne M1891,a koja je bila poznata kao M91/41. Snajperske verzije nikad nisu zvanično postojale već su snajperisti koristili improvizacije. Nemačka vojska je zarobila veliku količinu pušaka Karkano nakon kapitulacije Italije i kasnije su ih koristili pripadnici Folksšturma.
Nakon Drugog svetskog rata italijanska armija je puške Karkano prvo zamenila puškama Li Enfild, a kasnije i M1 Garand dok je italijanska policija i dalje koristila Karkano sve do 1981. Finska je prodala 74.000 pušaka Karkano na civilno tržište.
Puške Karkano su se takođe koristile tokom Grčkog građanskog rata gde su neke bile prepravljene u municiju 6.5x54mm. Tokom rata u Libiji (2011) pripadnici ustaničkih formacija su koristili puške Karkano kao snajperske u borbama protiv Libijske vojske.
Kraljevina Jugoslavija je posedovala 11.000 pušaka Karkano M1891 koje su zaplenjene u magacinima bivše austrougarske vojske. Početkom 1920-ih je predloženo da Jugoslavija preda Italiji svih 11.000 ovih pušaka dok bi Italija zauzvrat predala 11.000 nemačkih Mauzera koje je zarobila tokom Prvog svetskog rata međutim predlog je odbijen i ove puške su ostale u jugoslovenskom posedu sve do Drugog svetskog rata. Tokom rata je bila korišćena od strane četnika pre svega u Hercegovini, Dalmaciji i Crnoj Gori. Nakon kapitulacije Italije 1943. veliki broj italijanskih pušaka dolazi u ruke partizana. Te puške su unarodu nazivane „talijanke” ali u rukama domaćih vojnika nikada nisu bile toliko cenjene kao Mauzeri.
- Kraljevina Italija
- Austrougarska
- Albanija
- Kraljevina Rumunija
- Kraljevina Bugarska
- Japansko carstvo
- Španija
- Kraljevina Jugoslavija
- Finska
- Kraljevina Grčka