Južna hemisfera

Južna hemisfera Zemlje označena žutom bojom (Antarktik nije naslikan)

Južna hemisfera gledana iz tačke iznad Južnog pola

Južna hemisfera predstavlja onu polovinu Zemljine kugle koja se nalazi južno od ekvatora — riječ „hemisfera“ u grčkom jeziku znači doslovno „polulopta“.

Na južnoj hemisferi se nalazi pet kontinenata (Antarktik, Australija, veći dio Južne Amerike, dio Afrike i Azije), i četiri okeana (dio Atlanskog okeana, Indijski okean, dio Tihog okeana, i Južni okean).

Geografija

Klima južne hemisfere je nešto blaža nego klima sjeverne hemisfere, jer je južna hemisfera znatno pokrivenija okeanima a manje kopnom, a voda se i sporije hladi i sporije zagrijeva nego kopno. Južna hemisfera je i manje zagađena nego sjeverna, zbog znatno manjeg broja ljudi (svega 10-12% ljudskog stanovništva živi na južnoj hemisferi), nižeg nivoa industrijalizacije. Pri svemu tome, vjetrovi se uglavnom kreću u pravcu zapad-istok, te se zagađenost i sporo širi od sjevera ka jugu.

Južni umjereni pojas, pododjeljak južne hemisfere, je skoro sav pokriven okeanima. Samo Urugvaj, Lesoto i Novi Zeland leže u potpunosti u ovoj zoni. Zemlje koje djelimično leže u toj zoni su Čile (veći dio), Argentina (veći dio), Paragvaj, Brazil, Namibija, Bocvana, Južnoafrička Republika (veći dio), Mozambik, Madagaskar i Australija.

Zbog nagetosti zemljine ose u odnosu na Sunce i Ekliptiku, ljeto traje od 21. decembra do 21. marta, a zima od 21. juna do 21. septembra, dakle suprotno od sjeverne hemisfere. Osim toga, gledano sa južne hemisfere, Sunce se sa istoka na zapad kreće preko sjeverne strane neba, a ne južne.

Južni pol je okrenut ka galaktičkom centru te čini, uzevši u obzir i vedrije nebo, izuzetan položaj za posmatranje zvijezda, gdje se vidi veći broj njih i gdje jače sjaje.

Lista kontinenata i zemalja

Kontinenti

Čuvena fotografija Zemlje posmatrane iz Apola 17 („Plavi dragulj“) je u originalu imala južni pol u gornjem dijelu, ali je okrenuta da bi se uklapala u tradicionalnu perspektivu

• Antarktik
• Afrika (oko jedne trećine 1/3 of it — južno od Librevila u Gabonu na zapadu i južno od Somalije na istoku)
• Australija
• Južna Amerika (veći dio kontinenta, južno od ušća rijeke Amazon na istoku i Kita na zapadu)

Afričke zemlje

Cijelim dijelom

• Angola
• Bocvana
• Burundi
• Komori
• Lesoto
• Madagaskar
• Malavi
• Mozambik
• Namibija
• Ruanda
• Južnoafrička Republika
• Svazilend
• Tanzanija
• Zambija
• Zimbabve

Većim dijelom

• Demokratska Republika Kongo
• Gabon
• Republika Kongo

Djelimično

• Ekvatorijalna Gvineja
• Kenija
• Somalija
• Sao Tome i Prinsipe
• Uganda

Azijske zemlje

Cijelim dijelom

• Istočni Timor

Većim dijelom

• Indonezija

Zemlje Indijskog okeana

Cijelim dijelom

• Madagaskar
• Mauricijus
• Sejšeli

Djelimično

• Maldivi

Zemlje Okeanije

Cijelim dijelom

• Australija
• Kukova ostrva
• Uskršnje ostrvo
• Fidži
• Nauru
• Novi Zeland
• Niue
• Papua Nova Gvineja
• Pitkern
• Samoa
• Solomonova ostrva
• Tahiti
• Tokelau
• Tonga
• Tuvalu
• Vanuatu

Većim dijelom

• Kiribati

Zemlje Južne Amerike

Cijelim dijelom

• Argentina
• Bolivija
• Čile
• Paragvaj
• Peru
• Urugvaj

Većim dijelom

• Brazil
• Ekvador

Djelimično

• Kolumbija

Druge teritorije

Američka Samoa (SAD) Antarktik i subantarktička ostrva Ostrvo Buve (Norveška) Arhipelag Čagos (Ujedinjeno Kraljevstvo) Folklandska ostrva (Ujedinjeno Kraljevstvo) Francuska Polinezija (Francuska) Galapagos (Ekvador) DŽarvis (SAD) Huan Fernandesov arhipelag (Čile) Kergelen (Francuska) Ostrva Kermadec (Novi Zeland) Majot (Francuska)

Novozelandska subantarktička ostrva Ostrva Pitkern (Ujedinjeno Kraljevstvo) Reinion (Francuska) Sveta Jelena (ostrvo) (Ujedinjeno Kraljevstvo) Ostrva Il Sent-Pol i Il Amsterdam (Francuska) Južna DŽordžija i ostrva Južnog Sendviča (Ujedinjeno Kraljevstvo) Južna Orknijska ostrva Ostrvo Svejns (SAD) Tristan da Kunja (Ujedinjeno Kraljevstvo) Nova Kaledonija (Francuska) Valis i Futuna (Francuska)

Aurora australis na noćnom nebu Svifts Krika, 100 km sjeverno od Lejks Entransa, Viktorija, Australija

Aurora australis na noćnom nebu Stjuartovog ostrva na južnom dijelu Južnog ostrva na Novom Zelandu

Vidi još

• Sjeverna hemisfera
• Godišnja doba
• Ekvinoks

Južna hemisfera na Wikimedijinoj ostavi