Tuvalu
- Za ostala značenja, vidi Tuvalu (razvrstavanje).
Tuvalu | |
---|---|
Geslo: "Tuvalu mo te Atua" (tuvaluanski) "Tuvalu za Svemoćnog" | |
Himna: "Tuvalu mo te Atua (tuvaluanski) Tuvalu za Svemoćnog" | |
Glavni grad | Funafuti |
Službeni jezici | Tuvaluanski, engleski |
Demonim(i) | Tuvaluanci |
Government | |
• Kralj | Charles III |
Tofiga Vaevalu Falani | |
• Premijer | Feleti Teo |
Nezavisnost | |
1. oktobar 1978. | |
Površina | |
• Ukupno | 26 km2 (226..) |
Stanovništvo | |
• Procjena za jul 2009. | 12.373[1] (213..) |
• Gustoća | 475,88 /km2 (22..) |
BDP (PPP) | procjena za 2002 |
• Ukupno | 14,94 mil. $ (228..) |
• Per capita | 1.600 $(proc. iz 2002.) (14. ako se rangira.) |
HDI (2003) | n/a Greška: Pogrešan unos |
Valuta | Tuvaluanski dolar Australijski dolar (AUD) |
Vremenska zona | UTC+12 |
Pozivni broj | 688 |
Veb-domena | .tv |
Tuvalu je otočna država u Tihom oceanu južno od Kiribatija i sjeverno od Fidžija. U prošlosti je njena teritorija bila poznata pod nazivom Otoci Ellis (engleski: Ellice Islands). Član je Commonwealtha, a britanska kraljica formalni je šef države. Po broju stanovnika je među posljednjim državama svijeta, a osim nje manje stanovnika imaju samo Nauru i Vatikan. Velik dio prihoda državnog proračuna dolazi od pristojbi za korištenje internetske domene Tuvalua, .tv.
Tuvalu je smješten u jugozapadnom dijelu Tihog oceana. Sastoji se od 9 koraljnih otoka u nizu, od kojih je 5 atola. Klima je tropsko-oceanska. Na otocima nema izvora niti stalnih vodotoka. Vegetacija je skromna, tek kokosove palme.
Prvi stanovnici Tuvalua dolaze u 14. stoljeću sa Samoe i Tonge. Prvi Europljani koji si prolazili pokraj nekih otoka bili su Španjolci. Sredinom 19. stoljeća na otoke dolaze protestantski misionari, a 1892. godine Velika Britanija proglašava protektorat. 1. listopada. 1978. Tuvalu postaje parlamentarna monarhija u okviru Commonwealtha.
Stanovnici Tuvalua su Polinežani koji čine 94% stanovništva, dok na ostrvima Nui žive Mikronežani. Većina stanovnika su pripadnici Hrišćanske crkve Tuvalua (Ekalesia Kelisiano o Tuvalu). Život, posebno na udaljenim ostrvima, skoncentrisan je na poštovanje religije.
Jezici koji se koriste su tuvaluanski (polineziski dijalekat), i-kiribati i engleski jezik.
Klima je topla, tropska, sa malo vremenskih promena u toku godine; prosečna temperatura je oko 30 stepeni; velika količina padavina sa prosekom oko 350 cm/m² i česte pojave uragana - teški cikloni su pogodili ostrva 1894, 1972 i 1990. Najviše padavina ima u novembru i februaru.
Tuvalu je članica nekoliko svetskih organizacija: AsDB, Komonvelt, Ujedinjene nacije, ESCAP, Intelsat, ITU, Sparteca, UNESKO, STO, i druge.
Tuvalu održava bliske odnose sa Fidžijem i Australijom. Tuvalu takođe održava diplomatske odnose sa Republikom Kinom (Tajvan), koja je i jedina nacija koja ima stalnu ambasadu na ostrvu Tuvalu i jedan je od najvećih donatora finansijske pomoći. Nijedna druga ambasada ne postoji na ostrvima. SAD ima ambasadu na ostrvu Fidži i tamošnji američki ambasador je akreditovan za diplomatske odnose i sa Tuvaluom.
Godine 2000. nacija Tuvalu je postala punopravni član Ujedinjenih nacija i ima svoju misiju u Njujorku, SAD. Jedan od glavnih prioriteta nacije Tuvalu je globalno zagrevanje i moguć rast nivoa mora. Tuvalu je jedan od glavnih pokretača Kjoto protokola i traži puno primenjivanje istog. Takođe je punopravni član Azijske banke za razvoj.
Tuvalu održava dobre odnose sa mikronacijom Nauru u kojoj oko trista državljana Tuvalua rade na privremenom radu.
Malo stanovništvo Tuvalu nacije je raštrkano na 9 ostrva, od kojih su 5 atoli. Najmanje ostrvo Niulakita je bilo nenaseljeno sve do 1949. godine kada su se doselili ljudi sa susednog ostrva Niutao.
Lokalne oblasti koje se sastoje od više od jednog ostrva:
- Funafuti
- Nanumea
- Nui
- Nukufetau
- Nikulele
- Vaitupu
Lokalne oblasti koje se sastoje od samo jednog ostrva:
- Nanumaga
- Niulakita
- Niutao
Atol/Ostrvo | Glavno naselje |
Zemljišna površina (km²) |
Ukupna površina (km²) |
Populacija. (c. 2002) |
Brooj ostrva i ostrvceta |
Broj naselja | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Atoli | ||||||||||||||||||||||||
Funafuti | Vajaku | 2,40 | 277 | 4 492 | 30 | 9 | ||||||||||||||||||
Nanumea | Lolua | 3,87 | 22 | 664 | 6 | 5 | ||||||||||||||||||
Nuji | Tanrake | 2,83 | 17 | 548 | 21 | 4 | ||||||||||||||||||
Nukufetau | Savave | 2,99 | 145 | 586 | 33 | 2 | ||||||||||||||||||
Nukulele | Fangaua | 1,82 | 43 | 393 | 15 | 2 | ||||||||||||||||||
Vajtapu | Asau | 5,60 | 10 | 1 591 | 9 | 7 | ||||||||||||||||||
Ostrva | ||||||||||||||||||||||||
Nanumanga | Tonga | 3,00 | 3,00 | 589 | 51) | 2 | ||||||||||||||||||
Niulakita | Niulakita | 0,40 | 0,40 | 35 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||
Niutao | Kulija | 2,53 | 2,53 | 663 | 41) | 2 | ||||||||||||||||||
Tuvalu | Vaiaku | 25,44 | 520 | 9 561 | 124 | 34 | ||||||||||||||||||
1) Glavno ostrvo plus sporedna mala ostrvceta i atoli u lagunu |