1720.
Izgled
- Ovo je članak o godini 1720.
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 17. vijek – 18. vijek – 19. vijek |
Decenija: | 1690-e 1700-e 1710-e – 1720-e – 1730-e 1740-e 1750-e |
Godine: | 1717 1718 1719 – 1720 – 1721 1722 1723 |
Gregorijanski | 1720.. (MDCCXX) |
Ab urbe condita | 2473. |
Islamski | 1132–1133. |
Iranski | 1098–1099. |
Hebrejski | 5480–5481. |
Bizantski | 7228–7229. |
Koptski | 1436–1437. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1775–1776. |
• Shaka Samvat | 1642–1643. |
• Kali Yuga | 4821–4822. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4356–4357. |
• 60 godina | Yang Metal Miš (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11720. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Godina 1720 (MDCCXX) bila je prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru odn. prijestupna godina koja počinje u petak po julijanskom kalendaru.
- 25. 1. - Venecija naređuje gen. providuru Alvizeu Močenigu da episkopa Stefana Ljubibratića ukloni iz Dalmacije - naređenje je ponovljeno i u septembru, jer se providur nije slagao, a Ljubibratić je proteran 1722.[1]
- 1. 2. (21. 1. po j.k.) - Veliki sjeverni rat (VSR): U Stockholmu potpisan drugi po redu Stockholmski mirovni sporazum, a kojim su okončana neprijateljstva između Švedske i Kraljevine Pruske; Šveđani se obavezuju Pruskoj predati dio Švedske Pomeranije koji uključuje grad Stettin.
- 12. 2. - Mihajlo Ivan Althan preuzima posjed Međimurja i Čakovca, čime ovi postaju dio županije Zala (do 1918, s dva izuzetka). Obitelj Althan će Međimurjem upravljati do 1791. godine.
- februar - Abdulah-paša Muhsinzade je dobio ferman da razglasi povlastice koje će dobiti oni koji se presele iz "Nemačke" u okolinu Niša. Srpski prebezi se naseljavaju i u okolini Nikopolja u Bugarskoj.[2]
- 17. 2. - Velika Britanija, Francuska, Nizozemska i Sveto Rimsko Carstvo (Habsburgovci) potpisuju Haški mirovni sporazum kojim su okončana neprijateljstva sa Španijom odnosno Rat Četvornog saveza;
- španjolski kralj Filip V se odriče svojih posjeda, odnosno prisizanja u Italiji,
- dinastija Savoja preuzima nadzor nad Sardinijom, razmjenjenom za Siciliju koju uzimaju Habsburzi (do 1735). Austrija je time, nakratko, postigla najveći opseg u historiji, oko 725.000 kv.km.[3]
- 24 - 25. 2. - Rat Četvorne alijanse - Bitka kod Nassaua: Španci opljačkali okolinu britanskog Nassaua na Bahamima.
- 11. 3. (29. 2. po j.k.) - Švedska kraljica Ulrika Eleonora abdicira kako bi omogućila svom mužu Frederiku I da preuzme prijestolje - Riksdag nije pristajao na suvladarstvo.
- mart - Pobuna 400-500 seljaka u Valjevu, napali su organe vlasti - brzo je ugušena, ali ostaju problemi eksploatacije i nasilja od strane austrijskih vlasti u Srbiji. Uz to, prošla godina je bila nerodna.[4]
- 24. 3. - Riksdag staleža, glavna švedska skupština bira Fredrika I za novog kralja.
- maj - Niškom muhafizu Abdulah-paši naređeno da zaustavlja nemačke trgovce koji iz Turske izvoze: oružje, barut, olovo, sumpor, vosak, sahtijan, ovčije kože, đon, vunu, svilu, tumbak (pozlaćeni tuč), žitarice i konje; dozvoljen je izvoz vina i rakije.[5]
- maj - VSR: Ruska pljačkanja švedske obale: spaljen grad Umeå.
- 25. 5. - Brod Grand-Saint-Antoine stiže sa kugom sa Levanta u Marsej - do novembra je stradala trećina grada i četvrtina Provanse.
- 28/29. 6. - Pobuna rudara zlata u Vila Rica/Ouro Preto u Portugalskom Brazilu, zbog nove fiskalne politike metropole - vođa pokreta obešen sledećeg meseca.
- 12. 7. - Nakon smrti Sukjonga, novi vladar joseonske Koreje je Gyeongjong (do 1724). Dva meseca kasnije, za naslednika je imenovan njegov polubrat princ Yeoning, što će biti praćeno krvavim sukobima između dvorskih frakcija.
- 14. 7. - VSR: Sporazum u Fredriksborgu kojim prestaju neprijateljstva između Danske i Švedske; prema njegovim odredbama Danska preuzima nadzor nad Schleswigom, a Švedska se vraća dio Švedske Pomeranije uz plačanje ratne odštete Danskoj u iznosu od 600.000 riksdalera.
- 17. 7. - Pad Lawovog finansijskog sistema u Francuskoj: krvavi neredi u ul. Quincampoix.
- 7. 8. - Veliki severni rat - pomorska Bitka kod Grengama: za sada zaustavljena ruska haranja švedske obale.
- 7. 8. - Indijanci Miꞌkmaq i lokalni Francuzi napali gradilište utvrđenja u Canso, Nova Scotia.
- 14. 8. - Špansko-indijanska Villasurova ekspedicija uništena u današnjoj Nebraski, od strane Indijanaca francuskih saveznika - kraj španskog uticaja na centralnim Velikim ravnicama.
- avgust - South Sea Company u Engleskoj: pošto su cene akcija udesetostručene od početka godine, mehur je pukao.
- 17. 8. - Bitka kod Anjouana u Komorskim otocima između pirata Edwarda Englanda i kapetana Jamesa Macraea.
- 20. 8. - Rusi grade utvrđenje na ušću Ulbe u Irtiš - Ust-Kamenogorsk odn. Öskemen na severozapadu dan. Kazahstana.
- 7. 9. - Uređenje Srbije je mešovito vojno-građansko, na čelo Beogradske administracije postavljen je Alexander Württemberški (do 1733).[6] Prema jednom popisu, Srbija ima 4.000 porodica.[7][8]
- septembar - Na londonskoj burzi dolazi do kolapsa dionica Kompanije Južnih mora, a što predstavlja jedan od prvih velikih "mjehura" u historiji zapadne ekonomije.
- 24. 9. - Kineska ekspedicija na Tibet: qingovska vojska je oterala džungarske Mongole sa Tibeta i uspostavila protektorat koji će trajati do pada dinastije 1912. Doveli su Kelzang Gyatsoa, sedmog Dalaj Lamu (do 1757).
- oktobar-novembar - U Mogulskom Carstvu oborena moćna braća Sayyid.
- 18. 11. - Piratski kapetan John Rackham, poznatiji kao Calico Jack, obešen na Jamajci.
- 29. 12. - U Veneciji otvorena kafana Alla Venezia Trionfante, kasnije poznata kao Caffè Florian.
- Graf Mercy se vratio na čelo uprave Banata. Područje je močvarno, Begej stalno plavi 200.000 jutara plodne zemlje, pa će Mercy raditi na Begejskom kanalu.[9] Banat i Bačka imaju svega oko 50.000 stanovnika, a krajem veka, nakon naseljavanja, oko 320.000.[10]
- Car prijeti kmetovima koji "bez pristanka i bez znanja svoje vlastele pobjegoše u razne županije" - položaj srpskog seljaštva se pogoršao jer mora da kuluči za povećanje plemićkih imanja.[11]
- Ugarsko plemstvo uspjelo da se civilna uprava, zajedno s oporezovanjem i sudbenošću, u Slavoniji prenese na Ugarsku komoru u Požunu, ali Dvorska komora je do tada rasprodala vlastelinstva.[12]
- Povlasticama su obuhvaćeni i Srbi u bivšem turskom Banatu.[13], tj. stavljeni su pod upravu Beogradske mitropolije.
- Pečujski biskup proterao Srbe iz grada.[14]
- Velika glad u Hercegovini, posebno Drobnjacima - "listom" se sele u užički i požeški kadiluk.[15]; "kao neka plemenska vojska" su došli na tursku granicu, pristavši da plaćaju Zvorničanima nuzul na 1350 kuća (pojedinačni begunci bi postali čifčije ili napoličari).[16]
- Srbi u sukobu s Hrvatima oko zemljišta u Moštanju, prete seobom u Tursku, ali za njih se zauzima kapetan grof Lorenc Paradajzer - otići će u Tušilović.[17]
- Službeno osnovana Batina.
- Približno vreme Erlangenskog rukopisa, zbirke srpskohrvatskih narodnih pesama.
- Karlo III. Filip prebacio prijestolnicu Rajnske Falačke iz Heidelberga u Mannheim, jer je bio u svađi sa protestantima nakon što je glavna crkva data katolicima.
- Kozaci napravili utvrđenje Korjakovski - današnji Pavlodar na severoistoku Kazahstana.
- Rusifikacija Ukrajine: carskim dekretom naređeno da se uklone maloruski lingvistički elementi iz bogoslovskih knjiga koje se štampaju u Malorusiji.
- Francuzi izgradili Fort de Chartres na Misisipiju na jugozapadu današnjeg Ilinoisa.
- Kineski car Kangxi donosi propis prema kome zapadni trgovci s Kinezima mogu slobodno trgovati jedino u luci Guangzhou.
- Prvi put dodeljena Prix de Rome za arhitekturu.
- Pruski kralj je prodao i ostatak Zlatne Obale Holanđanima. Afrikanac John Canoe drži Fort Fredericksburg još četiri godine.
- Edmond Halley je Kraljevski astronom nakon Johna Flamsteeda.
- Kupferstich-Kabinett Dresden (zbirka gravira) otvorena za javnost.
- Osmanski ambasador Yirmisekiz Mehmed Çelebi u poseti Francuskoj, što će dati važan primer Sefâretnâme, "knjige poslanstva".
-
Sjeverna Amerika po Chatelainu
-
Sjeverna i Južna Amerika po Homannu
-
Svijet po De L'Isleu
-
Stari svijet po Köhleru
-
Austrijske zemlje po Homannu
- 8. 2. - Sakuramachi, japanski car († 1750)
- 11. 5. - Hieronymus Carl Friedrich von Münchhausen, predložak za barona Münchhausena († 1797)
- 10. 11. - Honoré III, knez Monaka († 1795)
- 31. 12. - Charles Edward Stuart, mladi jakobitski pretendent († 1788)
- Vid Došen, književnik († 1778)
- Petar Tekelija, ruski maršal († 1792)
- Stefan Tenecki, slikar-ikonopisac († 1798)
- Ahmed-paša Džezar, osmanski namjesnik i vojskovođa († 1804)
- 19. 1. - Eleonore Magdalene von Pfalz-Neuburg, majka cara Karla VI (* 1655)
- 20. 1. - Giovanni Maria Lancisi, lekar (* 1654)
- 12. 4. - Balaji Vishwanath, maratski državnik (* 1662)
- 12. 7. - Sukjong od Joseona, korejski vladar (* 1661)
- 10. 10. - Antoine Coysevox, kipar (* 1640)
- 17. 11. - John Rackham, engleski piratski kapetan (* 1682)
- ↑ Istorija s. n. IV-2, 48-9
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 99
- ↑ Historija n. J. II, 864
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 122
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 98
- ↑ Historija n. J. II, 1344
- ↑ Historija n. J. II, 1349
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 111-3
- ↑ Historija n. J. II, 1144
- ↑ Historija n. J. II, 1145
- ↑ Historija n. J. II, 1153
- ↑ Historija n. J. II, 1031
- ↑ Historija n. J. II, 1128
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 171
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 100
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 102
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 177
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1) i drugi tom (IV-2)