1614.
Izgled
- Ovo je članak o godini 1614.
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
Decenija: | 1580-e 1590-e 1600-e – 1610-e – 1620-e 1630-e 1640-e |
Godine: | 1611 1612 1613 – 1614 – 1615 1616 1617 |
Gregorijanski | 1614.. (MDCXIV) |
Ab urbe condita | 2367. |
Islamski | 1022–1023. |
Iranski | 992–993. |
Hebrejski | 5374–5375. |
Bizantski | 7122–7123. |
Koptski | 1330–1331. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1669–1670. |
• Shaka Samvat | 1536–1537. |
• Kali Yuga | 4715–4716. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4250–4251. |
• 60 godina | Yang Drvo Tigar (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11614. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Godina 1614 (MDCXIV) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u subotu po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
- 5. 4. - Venčali se Pocahontas i John Rolfe.
- april - I formalno dozvoljeno naseljavanje u Brlogu vlasima/Srbima koji su došli u zadnje četiri godine. Tokom 1614-15 lički Turci opljačkali Srbe u Liču i Oštariji i porobili Krmpoćane, ove godine upadali i bihaćki Turci[1].
- maj - U mletačkom senatu pročitano sultanovo pismo u kojem optužuje Mlečane za saradnju sa uskocima - ovi odvraćaju optužbe mitom i pojačavaju blokadu habsburške obale[2].
- 8. 6. - Pietro Della Valle krenuo na putovanje Istokom.
- leto - Otkriveno ostrvo Jan Mayen.
- leto - Gladni uskoci pokupili 5.000 grla stoke u Istri, pljačkaju na Cresu, Lošinju i Pagu, na šta Venecija odgovara gusarskim napadima - providur opljačkao nekoliko hiljada komada stoke u Vinodolu[3], takođe opljačkani i Ledenice i Lovran.
- 11 - 25. 8. - "Generalni konvent" poslanika iz Ugarske, Hrvatske, Češke i Austrije - ne daju caru Matiji sredstva za rat protiv erdeljskog kneza Gabrijela Betlena[4].
- 22. 8. - Philipp Ludwig, vladar Pfalz-Neuburga, umire šest dana pre skupštine na kojoj je želeo razbaštiniti sina Wolfganga Wilhelma koji je nedavno prešao u katoličanstvo.
- 8. 9. - Po tvrđenju Jovana Renezija, "sumnjivog tipa", u Kučima održan veliki zbor srpskih glavara[5].
- 4. 10. - Sabor u Gračanici izabrao Pajsija Janjevca za srpskog patrijarha (do 1647-9?), Jovan Kantul ubijen (ili umro?[5])u Carigradu ovih dana.
- 11. 10. - Nakon četiri putovanja u Ameriku, Adriaen Block traži i dobija od holandske skupštine trgovačka prava u "Novoj Holandiji", između engleske Virdžinije i francuske Kanade.
- jesen? - Austrijanci pogubili 15 uskočkih vođa kao znak dobre volje Mlečanima, u Senj dovedena nemačka posada - ali Mlečani pojačali pritisak[3].
- 12. 11. - Xantenskim ugovorom okončan Rat za Jüliško nasleđe: elektor Brandenburga Johann Sigismund dobio Vojvodstvo Kleve i Grofoviju Ravensberg, najstarije delove buduće pruske Rajnske pokrajine.
- novembar - Počinje opsada Osake: Tokugawa Ieyasu napada Toyotomi Hideyorija jer je obnovio zamak Osaka.
- 27. 11. - Tomo Erdedi na hrvatskom saboru daje ostavku na zvanje bana (kralj Matija ga nikako nije htio uvesti na položaj)[4].
- decembar - Krajiški general povučen iz Senja, uskoci se ponovo okupljaju u gradu[3].
- Šehzade Jahja, brat sultana Ahmeda, pravi planove sa srpskim episkopima ne bi li došao na presto[5].
- Crna Gora (nahije Katuni, Pješivci, Rijeka, Lješkopolje i Crmnica) ima 87 sela sa 3.377 kuća[6]; glava Crnogoraca je riječki vojvoda i spahija Vujo Rajčev, kao u hercegovačkim Donjim Vlasima Milisav Miloradović[7] (Marijan Bolica napravio opis Skadarskog sandžaka).
- Prvi put objavljena "Vila Slovinka" Jurja Barakovića.
- 1614-19 - Deo "vlaha" se iseljava iz uže Hrvatske[8].
- John Napier objavio Mirifici Logarithmorum Canonis Descriptio ("Opis zadivljujuće tablice logaritama") sa prirodnim logaritmima i sfernom trigonometrijom.
- Poslednji sastanak francuske Skupštine staleža do 1789, u međuvremenu apsolutna monarhija.
- Objavljena Fama Fraternitatis, rozenkrojcerski manifest.
- Sulejman-paša Barđini osnovao Tiranu.
- John Smith istražuje današnju Novu Englesku.
- Papa Pavao V. propisao obavezni rimski ritual.
- Prvi pouzdano datirani kozački napad preko Crnog mora, na Trabzon i Sinop[9].
- Antisemitska Fettmilchova pobuna u Frankfurtu na Majni.
- 7. 4. - El Greco, slikar (* 1541)
- 1. 7. - Isaac Casaubon, učenjak i filolog (* 1559)
- 21. 8. - Eržebet Batori, "krvava grofica" (* 1560)
- oktobar - Jovan Kantul, patrijarh srpski
- ↑ Istorija s. n., 456
- ↑ Istorija s. n., 319-320
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Istorija s. n., 320
- ↑ 4,0 4,1 Horvat, Drugo banovanje Tome Erdeda
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Ćorović, Preokret u držanju Srba, rastko.rs
- ↑ Crna Gora od kraja XV veka do 1914. godine, rastko.rs
- ↑ Vladimir Ćorović, Oslobođenje Crne Gore, rastko.rs
- ↑ Historija n. J., 696
- ↑ Encyclopedia of the Ottoman Empire, Gábor Ágoston, Bruce Alan Masters, p. 150 (Google Books)
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
- Rudolf Horvat, Drugo banovanje Tome Erdeda (hr Wikisource)