Muhamed ibn Abdul Vahab – razlika između verzija

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Interaktivna pretraga historije
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
Nema sažetka izmjene
oznaka: vraćena izmjena
m Vraćene izmjene 5.43.83.177 (razgovor) na posljednju izmjenu korisnika Obsuser
oznake: vraćanje vraćena izmjena
Red 51: Red 51:
}}
}}
[[Datoteka:Bookshelves_in_Imam_Muhammad_ibn_Abd_al-Wahhab_Mosque.jpg|thumb|320px|Dio biblioteke [[Katar]]ske državne džamije posvećene Abdulvehabu; ova džamija u [[Doha|Dohi]] nosi njegovo ime]]
[[Datoteka:Bookshelves_in_Imam_Muhammad_ibn_Abd_al-Wahhab_Mosque.jpg|thumb|320px|Dio biblioteke [[Katar]]ske državne džamije posvećene Abdulvehabu; ova džamija u [[Doha|Dohi]] nosi njegovo ime]]
'''Muhamed ibn Abd el Vehab''' ({{lang-ar|محمد بن عبد الوهاب}}, <small>[[DIN 31635|DMG]]:</small> ''Muḥammad ibn ʿAbd al-Wahhāb'' ; 1703 – 22. 6. 1792) bio je religijski vođa i [[teologija|teolog]] iz [[Nadžd]]a u centralnoj [[Arabija|Arabiji]]. Osnovao je pokret koji se danas zove [[vahabizam|vehabizam]] (sljedbenici, shodno, ''vehabije'').<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=ei9ZBwAAQBAJ&pg=PA97&dq=Ibn+Abdul+Wahhab+reformer&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Ibn%20Abdul%20Wahhab%20reformer&f=false|title=What Is a Madrasa?|last=Moosa|first=Ebrahim|date=6 April 2015|publisher=UNC Press Books|year=|isbn=9781469620145|location=|pages=97|language=en|quote=|via=}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XL8aCgAAQBAJ&pg=PA252&dq=who+is+Ibn+Abdul+Wahhab&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiRg4a9jPnQAhUMIMAKHWM8B2I4HhDoAQggMAE#v=onepage&q=who%20is%20Ibn%20Abdul%20Wahhab&f=false|title=Terrorism and Homeland Security|last=White|first=Jonathan R.|date=1 January 2016|publisher=Cengage Learning|year=|isbn=9781305886940|location=|pages=252|language=en|quote=|via=}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2016/07/11/world/middleeast/saudi-arabia-islam-wahhabism-religious-police.html|title=A Saudi Morals Enforcer Called for a More Liberal Islam. Then the Death Threats Began.|last=Hubbard|first=Ben|date=10 July 2016|newspaper=The New York Times|issn=0362-4331|access-date=16 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161215141503/http://www.nytimes.com/2016/07/11/world/middleeast/saudi-arabia-islam-wahhabism-religious-police.html|archive-date=15 December 2016|deadurl=no}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=CeJ85XwCPxQC&pg=PA222&dq=Ibn+Abdul+Wahhab+reformer&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Ibn%20Abdul%20Wahhab%20reformer&f=false|title=Formations of the Secular: Christianity, Islam, Modernity|last=Asad|first=Talal|date=3 February 2003|publisher=Stanford University Press|year=|isbn=9780804747684|location=|pages=222|language=en|quote=|via=}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=QjzYdCxumFcC&pg=PA260&dq=Ibn+Abdul+Wahhab+reformer&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Ibn%20Abdul%20Wahhab%20reformer&f=false|title=Encyclopedia of the Ottoman Empire|last=́goston|first=Ga ́bor A.|last2=Masters|first2=Bruce Alan|date=21 May 2010|publisher=Infobase Publishing|year=|isbn=9781438110257|location=|pages=260|language=en|quote=|via=}}</ref> Rođen je u porodici [[kadija|sudija]], pa je Ibn Abdulvehabovo rano obrazovanje predstavljalo učenje osnovnog standardnog kurikuluma [[fikh|izvorne jurisprudencije]] prema [[Hanbelijski mezheb|hanbelijskoj]] [[mezheb|pravnoj školi]], koja je bila najzastupljenija pravna škola islama u njegovom mjestu rođenja.<ref name="ReferenceB">Laoust, H., "Ibn Abd al-Wahhāb", in: ''Encyclopaedia of Islam, Second Edition'', Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs.</ref> Uprkos prvobitnoj rudimentarnoj edukaciji u klasičnoj [[sunizam|sunitskoj]] islamskoj tradiciji, Ibn Abdulvehab je postepeno postao protivnik većine sunitskih praksi poput [[zijaret|posjećivanja i veneracije grobnica svetaca]],<ref name="ReferenceB"/> što je smatrao [[bida|heretičkim religijskim inovacijama]] ili čak [[širk|idolatrijom]].<ref name="ReferenceB"/> Iako su njegova učenja bila odbačena i suprotstavljena većini najznačajnijih sunitskih učenjaka tog vremena,<ref name="ReferenceB"/> uključujući njegovog oca i brata,<ref name="ReferenceB"/> Ibn Abdulvehab sklopio je religijsko-politički pakt sa [[Muhamed ibn Saud|Muhamedom ibn Saudom]] kako bi mu pomogao da osnuje [[Emirat Dirija]], prvu saudijsku [[država|državu]],<ref>[[#Hou92|Hourani 1992]]: 257–258</ref> te je počeo sa dinastičkim savezništvom i dijeljenjem moći u dogovoru sa njihovim porodicama, što se nastavilo do dana-današnjeg u [[Saudijska Arabija|KSA-u]].<ref name="meforum.org">{{cite journal |author=Nawaf E. Obaid |date=September 1999 |title=The Power of Saudi Arabia's Islamic Leaders |journal=Middle East Quarterly |volume=VI |issue=3 |pages=51–58 |url=http://www.meforum.org/482/the-power-of-saudi-arabias-islamic-leaders |accessdate=23 June 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110806023223/http://www.meforum.org/482/the-power-of-saudi-arabias-islamic-leaders |archive-date=6 August 2011 |deadurl=no }}</ref> [[El eš Šeik]], saudijska vladajuća religijska porodica, predstavlja potomke Ibn Abdulvehaba, a takođe su kroz istoriju predvodili [[ulema|ulemu]] u saudijskoj državi,<ref name="Abir 1987: 4, 5, 7">[[#Abi87|Abir 1987]]: 4, 5, 7</ref> dominirajući državnim klerikalnim institucijama.<ref name="Met92">[[#Met92|Metz 1992]]</ref>
'''Muhamed ibn Abd el Vehab''' ({{lang-ar|محمد بن عبد الوهاب}}, <small>[[DIN 31635|DMG]]:</small> ''Muḥammad ibn ʿAbd al-Wahhāb'' ; 1703 – 22. 6. 1792) bio je religijski vođa i [[teologija|teolog]] iz [[Nadžd]]a u centralnoj [[Arabija|Arabiji]]. Osnovao je pokret koji se danas zove [[vahabizam|vehabizam]] (sljedbenici, shodno, ''vehabije'').<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=ei9ZBwAAQBAJ&pg=PA97&dq=Ibn+Abdul+Wahhab+reformer&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Ibn%20Abdul%20Wahhab%20reformer&f=false|title=What Is a Madrasa?|last=Moosa|first=Ebrahim|date=6 April 2015|publisher=UNC Press Books|year=|isbn=9781469620145|location=|pages=97|language=en|quote=|via=}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XL8aCgAAQBAJ&pg=PA252&dq=who+is+Ibn+Abdul+Wahhab&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiRg4a9jPnQAhUMIMAKHWM8B2I4HhDoAQggMAE#v=onepage&q=who%20is%20Ibn%20Abdul%20Wahhab&f=false|title=Terrorism and Homeland Security|last=White|first=Jonathan R.|date=1 January 2016|publisher=Cengage Learning|year=|isbn=9781305886940|location=|pages=252|language=en|quote=|via=}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2016/07/11/world/middleeast/saudi-arabia-islam-wahhabism-religious-police.html|title=A Saudi Morals Enforcer Called for a More Liberal Islam. Then the Death Threats Began.|last=Hubbard|first=Ben|date=10 July 2016|newspaper=The New York Times|issn=0362-4331|access-date=16 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161215141503/http://www.nytimes.com/2016/07/11/world/middleeast/saudi-arabia-islam-wahhabism-religious-police.html|archive-date=15 December 2016|deadurl=no}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=CeJ85XwCPxQC&pg=PA222&dq=Ibn+Abdul+Wahhab+reformer&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Ibn%20Abdul%20Wahhab%20reformer&f=false|title=Formations of the Secular: Christianity, Islam, Modernity|last=Asad|first=Talal|date=3 February 2003|publisher=Stanford University Press|year=|isbn=9780804747684|location=|pages=222|language=en|quote=|via=}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=QjzYdCxumFcC&pg=PA260&dq=Ibn+Abdul+Wahhab+reformer&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Ibn%20Abdul%20Wahhab%20reformer&f=false|title=Encyclopedia of the Ottoman Empire|last=́goston|first=Ga ́bor A.|last2=Masters|first2=Bruce Alan|date=21 May 2010|publisher=Infobase Publishing|year=|isbn=9781438110257|location=|pages=260|language=en|quote=|via=}}</ref> Rođen je u porodici [[kadija|sudija]], pa je Ibn Abdulvehabovo rano obrazovanje predstavljalo učenje osnovnog standardnog kurikuluma [[fikh|izvorne jurisprudencije]] prema [[Hanbelijski mezheb|hanbelijskoj]] [[mezheb|pravnoj školi]], koja je bila najzastupljenija pravna škola islama u njegovom mjestu rođenja.<ref name="ReferenceB">Laoust, H., "Ibn Abd al-Wahhāb", in: ''Encyclopaedia of Islam, Second Edition'', Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs.</ref> Uprkos prvobitnoj rudimentarnoj edukaciji u klasičnoj [[sunizam|sunitskoj]] islamskoj tradiciji, Ibn Abdulvehab je postepeno postao protivnik većine sunitskih praksi poput [[zijaret|posjećivanja i veneracije grobnica svetaca]],<ref name="ReferenceB"/> što je smatrao [[bida|heretičkim religijskim inovacijama]] ili čak [[širk|idolatrijom]].<ref name="ReferenceB"/> Iako su njegova učenja bila odbačena i suprotstavljena većini najznačajnijih sunitskih učenjaka tog vremena,<ref name="ReferenceB"/> uključujući njegovog oca i brata,<ref name="ReferenceB"/> Ibn Abdulvehab sklopio je religijsko-politički pakt sa [[Muhamed ibn Saud|Muhamedom ibn Saudom]] kako bi mu pomogao da osnuje [[Emirat Dirija]], prvu saudijsku [[država|državu]],<ref>[[#Hou92|Hourani 1992]]: 257–258</ref> te je počeo sa dinastičkim savezništvom i dijeljenjem moći u dogovoru sa njihovim porodicama, što se nastavilo do dana-današnjeg u [[Saudijska Arabija|KSA-u]].<ref name="meforum.org">{{cite journal |author=Nawaf E. Obaid |date=September 1999 |title=The Power of Saudi Arabia's Islamic Leaders |journal=Middle East Quarterly |volume=VI |issue=3 |pages=51–58 |url=http://www.meforum.org/482/the-power-of-saudi-arabias-islamic-leaders |accessdate=23 June 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110806023223/http://www.meforum.org/482/the-power-of-saudi-arabias-islamic-leaders |archive-date=6 August 2011 |deadurl=no }}</ref> [[El eš Šeik]], saudijska vladajuća religijska porodica, predstavlja potomke Ibn Abdulvehaba, a takođe su kroz historiju predvodili [[ulema|ulemu]] u saudijskoj državi,<ref name="Abir 1987: 4, 5, 7">[[#Abi87|Abir 1987]]: 4, 5, 7</ref> dominirajući državnim klerikalnim institucijama.<ref name="Met92">[[#Met92|Metz 1992]]</ref>


Na njega su utjecali [[Ahmed ibn Hanbel]], [[Ibn Tajmija|Ibn Tejmija]], [[Muhamed Haja el Sindi]], [[Ibn Kajim el Džavzija|Ibn Kajim el Dževzija]]; on je utjecao na [[Muhamed ibn Saud|Muhameda ibn Sauda]] i [[dinastija Saud|dinastiju Saud]], [[Abdul Aziz ibn Abdulah ibn Baz|Abdulaziza ibn Abdulaha ibn Baza]], [[Muhamed ibn el Utajmin|Muhameda ibn el Utajmina]], [[Muhamed Nasirudin el Albani|Muhameda Nasirudina el Albanija]], [[Abdul Rahman el Sudais|Abdulrahmana el Sudaisa]], [[Saud el Šurajm|Sauda el Šurajma]].
Na njega su utjecali [[Ahmed ibn Hanbel]], [[Ibn Tajmija|Ibn Tejmija]], [[Muhamed Haja el Sindi]], [[Ibn Kajim el Džavzija|Ibn Kajim el Dževzija]]; on je utjecao na [[Muhamed ibn Saud|Muhameda ibn Sauda]] i [[dinastija Saud|dinastiju Saud]], [[Abdul Aziz ibn Abdulah ibn Baz|Abdulaziza ibn Abdulaha ibn Baza]], [[Muhamed ibn el Utajmin|Muhameda ibn el Utajmina]], [[Muhamed Nasirudin el Albani|Muhameda Nasirudina el Albanija]], [[Abdul Rahman el Sudais|Abdulrahmana el Sudaisa]], [[Saud el Šurajm|Sauda el Šurajma]].

Verzija na datum 14 februar 2021 u 23:16

Muhamed Abdulvehab
RođenjeMuhamed ibn Abdulvehab ibn Sulejman ibn Ali ibn Muhamed ibn Ahmed ibn Rašid
1703.
Ujajna, Nadžd
Smrt22. juni 1792. (dob: 88/89)
EtnicitetArap
Zanimanjeučenjak
Poznat/a poproučavanje akide prema gledištima vehabizma;
pogledi na bidu i tevhid
Vjeroispovijestislam
Dio biblioteke Katarske državne džamije posvećene Abdulvehabu; ova džamija u Dohi nosi njegovo ime

Muhamed ibn Abd el Vehab (arapski: محمد بن عبد الوهاب‎, DMG: Muḥammad ibn ʿAbd al-Wahhāb ; 1703 – 22. 6. 1792) bio je religijski vođa i teolog iz Nadžda u centralnoj Arabiji. Osnovao je pokret koji se danas zove vehabizam (sljedbenici, shodno, vehabije).[1][2][3][4][5] Rođen je u porodici sudija, pa je Ibn Abdulvehabovo rano obrazovanje predstavljalo učenje osnovnog standardnog kurikuluma izvorne jurisprudencije prema hanbelijskoj pravnoj školi, koja je bila najzastupljenija pravna škola islama u njegovom mjestu rođenja.[6] Uprkos prvobitnoj rudimentarnoj edukaciji u klasičnoj sunitskoj islamskoj tradiciji, Ibn Abdulvehab je postepeno postao protivnik većine sunitskih praksi poput posjećivanja i veneracije grobnica svetaca,[6] što je smatrao heretičkim religijskim inovacijama ili čak idolatrijom.[6] Iako su njegova učenja bila odbačena i suprotstavljena većini najznačajnijih sunitskih učenjaka tog vremena,[6] uključujući njegovog oca i brata,[6] Ibn Abdulvehab sklopio je religijsko-politički pakt sa Muhamedom ibn Saudom kako bi mu pomogao da osnuje Emirat Dirija, prvu saudijsku državu,[7] te je počeo sa dinastičkim savezništvom i dijeljenjem moći u dogovoru sa njihovim porodicama, što se nastavilo do dana-današnjeg u KSA-u.[8] El eš Šeik, saudijska vladajuća religijska porodica, predstavlja potomke Ibn Abdulvehaba, a takođe su kroz historiju predvodili ulemu u saudijskoj državi,[9] dominirajući državnim klerikalnim institucijama.[10]

Na njega su utjecali Ahmed ibn Hanbel, Ibn Tejmija, Muhamed Haja el Sindi, Ibn Kajim el Dževzija; on je utjecao na Muhameda ibn Sauda i dinastiju Saud, Abdulaziza ibn Abdulaha ibn Baza, Muhameda ibn el Utajmina, Muhameda Nasirudina el Albanija, Abdulrahmana el Sudaisa, Sauda el Šurajma.

Radovi

  • Risālah Aslu Dīn Al-Islām wa Qā'idatuhu
  • Kitab al-Quran (Knjiga Allaha)
  • Kitab at-Tawhid (Knjiga o Jednoći Boga)
  • Kashf ush-Shubuhaat (Pojašnjenje dvoumica)
  • Al-Usool-uth-Thalaatha (Tri temeljna principa)
  • Al Qawaaid Al 'Arbaa (Četiri osnove)
  • Al-Usool us Sittah (Šest temeljnih principa)
  • Nawaaqid al Islaam (Nulifikatori islama)
  • Adab al-Mashy Ila as-Salaa (Načini odlaska na namaz)
  • Usul al-Iman (Osnove vjere)
  • Fada'il al-Islam (Izuzetna svojstva islama)
  • Fada'il al-Qur'an (Izuzetna svojstva Kurana)
  • Majmu'a al-Hadith 'Ala Abwab al-Fiqh (Sažet pregled hadisa o glavnim temama fikha)
  • Mukhtasar al-Iman (Sažetak vjere; tj. sumarna verzija rada o vjeri)
  • Mukhtasar al-Insaf wa'l-Sharh al-Kabir (Sažetak jednakosti i Veliko objašnjenje)
  • Mukhtasar Seerat ar-Rasul (Sumarna biografija Poslanika)
  • Kitaabu l-Kabaair (Knjiga velikih grijeha)
  • Kitabu l-Imaan (Knjiga vjerovanja)
  • Al-Radd 'ala al-Rafida (Pobijanje odbacivača)

Reference

  1. ↑ Moosa, Ebrahim (6 April 2015) (en). What Is a Madrasa?. UNC Press Books. str. 97. ISBN 9781469620145. 
  2. ↑ White, Jonathan R. (1 January 2016) (en). Terrorism and Homeland Security. Cengage Learning. str. 252. ISBN 9781305886940. 
  3. ↑ Hubbard, Ben (10 July 2016). „A Saudi Morals Enforcer Called for a More Liberal Islam. Then the Death Threats Began.”. The New York Times. ISSN 0362-4331. Arhivirano iz originala na datum 15 December 2016. Pristupljeno 16 December 2016. 
  4. ↑ Asad, Talal (3 February 2003) (en). Formations of the Secular: Christianity, Islam, Modernity. Stanford University Press. str. 222. ISBN 9780804747684. 
  5. ↑ ́goston, Ga ́bor A.; Masters, Bruce Alan (21 May 2010) (en). Encyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing. str. 260. ISBN 9781438110257. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Laoust, H., "Ibn Abd al-Wahhāb", in: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs.
  7. ↑ Hourani 1992: 257–258
  8. ↑ Nawaf E. Obaid (September 1999). „The Power of Saudi Arabia's Islamic Leaders”. Middle East Quarterly VI (3): 51–58. Arhivirano iz originala na datum 6 August 2011. Pristupljeno 23 June 2011. 
  9. ↑ Abir 1987: 4, 5, 7
  10. ↑ Metz 1992

Literatura

Vanjske veze

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Muhamed_ibn_Abdul_Vahab&oldid=41042916