Vilajet – razlika između verzija
n / č |
m uklonjena kategorija Osmansko Carstvo; dodana kategorija Provincije Osmanskog Carstva pomoću gadgeta HotCat |
||
| Red 37: | Red 37: | ||
* [http://www.treccani.it/enciclopedia/vilayet_%28Enciclopedia-Italiana%29/ ''Vilayet'' na portalu Treccani] {{it icon}} |
* [http://www.treccani.it/enciclopedia/vilayet_%28Enciclopedia-Italiana%29/ ''Vilayet'' na portalu Treccani] {{it icon}} |
||
* [http://archive.org/stream/corpsdedroitott01turkgoog#page/n66/mode/2up ''Zakon o vilajetima'' (1864.)] {{fr icon}} |
* [http://archive.org/stream/corpsdedroitott01turkgoog#page/n66/mode/2up ''Zakon o vilajetima'' (1864.)] {{fr icon}} |
||
[[Kategorija: |
[[Kategorija:Provincije Osmanskog Carstva]] |
||
[[Kategorija:Turcizmi]] |
[[Kategorija:Turcizmi]] |
||
Verzija na datum 4 decembar 2013 u 12:07
Vilajet
| |
|---|---|
.svg) | |
| Država | .svg){kind=small} Osmansko Carstvo |
Vilajet (turski: vilayet od arapske riječi ولاية wilayah = provincija, pokrajina[1]) je bio prvi red administrativne podjele zemlje pred kraj Osmanskog Carstva, u suštini nešto nalik na evropske provincije. [2]
Historija vilajeta
Vilajeti su uvedeni nakon proglašenja Zakona o vilajetima (turski: Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi) 21. januara 1867. Zakon je bio samo dio - tanzimata opsežnih administrativnih reformi koje su trebale unaprijediti carstvo, a on je najavljen sultanovim ediktom 1856. Prvi vilajet u kom se ta reforma počela eksperimentalno provoditi bio je Dunavski vilajet, osnovan 1864. [2]Reforma je uvođena postupno, pa se tek 1884. počela primijeniti u svim pokrajinama carstva.
Osmanskom Carstvu već je počelo modernizirati svoju upravu po svojim ajaletima još 1840., ali se tek Zakonom o vilajetima to počelo provoditi po cijelom carstvu, tim zakonom je također jasno uređena hijerarhija administrativnih jedinica. Tako je vilajet, na čelu s valijom, bio podijeljen na sandžake, a oni dalje na dalje na kaze (okruge), sve do posljednjih i najmanjih nahija. [2]
Valija je bio predstavnik sultana u vilajetu, pa time i vrhovni šef uprave. On je uz pomoć svojih sekretara; defterdara (zadužen za financije) i mektubčija (arhiva i dopisivanje), vodio sve poslove; odnose sa strancima, javne radove, poljoprivredu i trgovinu, i sve što su od njega zahtjevala pojedina ministarstva da provodi. Uz glavnog suca (mufettiş-i hukkam-i Şeri'a) ti funkcioneri su formirali Vilajetsko izvršno vijeće. Pored toga vilajet je imao i Vilajetski odbor od četiri izabrana člana, i to dva muslimana i dva nemuslimana.
Vilajeti su nastavili egzistirati i nakon sloma Osmanskog Carstva u novoj Turskoj Republici, njihov status potvrđen je ustavnim člankom 89. 20. aprila 1924. Nakon jezične reforme provedene 1935. ummjesto vilajeta počelo se upotrebljavati termin ilbaylïk (ilbegluk) a umjesto valija - ilbay (ilbeg). [2]
Vilajete ima i Iran, a oni se dijele na ajalete. [2]
