Pedro IV od Aragona
| Pedro IV od Aragona | |
|---|---|
| |
| Portret Pedra | |
| Aragonski monarh | |
| Vladavina | 1336. - 1387. |
| Prethodnik | Alfonso IV od Aragona |
| Nasljednik | Juan I od Aragona |
| Supruga | Maria od Navarre Eleanora od Portugala Eleanora od Sicilije Sibila od Fortije |
| Djeca | Constanza Juana Juan I od Aragona Martin od Aragona Leonora Isabela |
| Dinastija | Aragonska dinastija |
| Otac | Alfonso IV od Aragona |
| Majka | Teresa od Entença |
| Rođenje | 5. septembar 1319. Balaguer |
| Smrt | 5. januar 1387 4. septembar Barcelona |
Pedro IV od Aragona (katalonski: Pere IV) zvan Ceremonijalni ili Onaj sa bodežom (Balaguer , 5. septembar 1319. - Barcelona, 4. septembar 1387.) bio je od 1336. do svoje smrti 1387. aragonski kralj i kralj Valencije sa vladarskom titulom Pedro II i Grof Barcelone kao Pedro III.[1]
Biografija[uredi | uredi kod]
Rođen je kao drugi sin kralja Alfonsa IV, i to još kao nedonošće, ali kad mu je umro brat Alfonso, on je postao prijestolonasljednik. Iako je kao dijeteu bio slabašan i boležljiv izrastao je u korpuletnog muškarca snažnog i autoritarnog karaktera.[2]
Pedro je bio najobrazovaniji i najkultiviraniji španjolski vladar 14. vijeka, ali je također bio i nepopravljiv politički intrigant, koji je zbog svoje prevrtljivosti došao na zao glas.[3] Nakon što se posvađao sa svojim vazalom Jaimeom III zbacio ga je sa trona a njegovo Kraljevstvo Mallorce (Baleare, Grofoviju Roussillon) anektirao (1343.-44).[3]
Zatim je kod Épile 1348. teško porazio vojsku aragonskih plemića (Unión de Aragón) i tako skršio njihov dugogodišnji otpor. Nakon tog je pokazao ekstremnu osvetoljubivost, kao uostalom uvijek do tada, kad je osjetio da su mu je vlast i autoritet ugroženi.[3] Pored tog Pedro se tokom svoje vladavine morao boriti sa pobunom na Sardiniji, ali je uspio političkim i vojnim sredstvima, pripremiti buduće ujedinjenje Kraljevine Sicilije sa Krunom Aragona. Isto tako uspio je da ga katalonski Almogaveri - 1380. priznaju za legalnog vojvodu Neopatraskog i Atenskog Vojvodstva.[3]
Krucijalni događaji njegove vladavine, bili su povremeni sukobi (pravi mali ratovi) vođeni od 1356. do 66. sa kastiljskim kraljem Pedrom I. U tu avanturu su ga ugurale vlastite ambicije i Kraljevina Francuska koja ga je nagovarila na to. Pedro IV od Aragona trebao je na kastiljski tron instalirati Enriquea II a on bi mu kao protuslugu prepustio 1 / 6 Kastilje.[3]
Rat je bio katastrofalan za Aragon, koji je spašen samo zahvaljujući intervenciji najamničke vojske koje je iz Francuske doveo Bertrand du Guesclin. Iako su najamnici uspjeli nakratko instalirati na tron Enriquea, on nije uspio ispuniti ni jedno od obećanja datih Pedru. Tako da se nakon 1369. francuski kralj Charles V više nije ni trudio prikriti da mu je draži savez Kastiljom nego sa Krunom Aragona.[3]
Zbog tog je Pedro u Stogodišnjem ratu odabrao politiku neutralnosti, sa nešto više simpatija prema Engleskoj.[3]
Njegove posljednje godine protekle su u sjeni svađa sa sinovima, naročito sa prijestolonasljednikom Juanom, koji mu je zamjerao što se pod stare dane oženio sa znatno mlađom Sibilom iz Fortije, a i zbog sukoba sa Juanom I iz Grofovije Empúries s kojim je bio prijatelj.[2]
Za vrijeme njegove duge vladavine formirana je institucija koja je izvršila veliki utjecaj na zemlju - generalitat. Bio je poznat kao mecena umjetnika, čak se i sam bavio poezijom, pa mu se pripisuje Tractat de cavalleria.[2]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ „Pedro IV de Aragón” (španjolski). Real Academia de la Historia. Pristupljeno 22.5. 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Peter III of Catalonia-Aragon” (engleski). Enciclopèdia Catalana. Pristupljeno 22.5. 2019.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 „Peter IV, king of Aragon” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 22.5. 2019.
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- Pedro IV de Aragón (es)
| Prethodnik: | Aragonski monarh (1336. - 1387.) | Nasljednik: |
| Alfonso IV od Aragona | Juan I od Aragona |