1366.
(Preusmjereno sa stranice 1366)
< |
13. vijek |
14. vijek
| 15. vijek
| >
< |
1330-e |
1340-e |
1350-e |
1360-e
| 1370-e
| 1380-e
| 1390-e
| >
<< |
< |
1362. |
1363. |
1364. |
1365. |
1366..
| 1367.
| 1368.
| 1369.
| 1370.
| >
| >>
| Gregorijanski | 1366.. (MCCCLXVI) |
| Ab urbe condita | 2119. |
| Islamski | 767–768. |
| Iranski | 744–745. |
| Hebrejski | 5126–5127. |
| Bizantski | 6874–6875. |
| Koptski | 1082–1083. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1421–1422. |
| • Shaka Samvat | 1288–1289. |
| • Kali Yuga | 4467–4468. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4002–4003. |
| • 60 godina | Yang Vatra Konj (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11366. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1366 (MCCCLXVI) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak u julijanskom kalendaru (1. jan/sij.).
- januar - Vukašin i Uglješa Mrnjavčević potvrđuju selo Koprivljane svetogorskom manastiru[1] Svetog Pantelejmona, dar Novaka Mrasorovića (iguman manastira je Isaija Serski).
- 8. 2. - Savojski križarski rat: savojski grof Amadeo VI., inače brat od ujaka vizantijskog cara Jovana V Paleologa, krenuo je kopnom prema Veneciji.
- veljača-ožujak - Tvrtkov brat Vuk se pobunio sa plemstvom (Dabišići, Sanko Miltenović) protiv brata - ovaj odlazi sa majkom Jelenom u Ugarsku, ubrzo se vraća na vlast.[2][3]
- 13. 3. - Kastiljanski građanski rat: Enrique od Trastámare, bastardni brat kralja Pedra I se proglasio za kralja, uz aragonsku i francusku pomoć (Pedro IV odn. Bertrand du Guesclin i Hugh Calveley). Pedro I beži u engleski Bordo, kod Edwarda Crnog Princa, koji će mu pomoći u povratku dogodine.
- 29. 3. - Ban Tvrtko odgovara Mlečanima, čiji je poslanik došao da se žali na vlastelu koja napada Mlečane i kuje lažan novac: izražava dobru volju, ali trenutno nije u stanju da kažnjava vlastelu.[4]
- mart? - Vizantijski car Jovan V Paleolog je posetio Ugarsku, čiji kralj nudi pomoć pod uslovom prihvatanja katoličanstva. Jovan se vraća kući, ostavlja sina Manojla kao taoca.
- 10. 5. - U Veneciji se govori o nameri ugarskog kralja Ljudevita da krene u rat protiv Osmanlija - kraljev poslanik traži dvije do pet galija za šest mjeseci, na što Mlečani pristaju.[5]
- maj - Car Uroš potvrđuje manastir Konče, južno od Radoviša, zadužbinu velikog vojvode Nikole Stanjevića, manastiru Hilandaru, sa 14 sela. Stanjević se izgleda zamonašio, moguće potisnut od Vukašina i Marka Mrnjavčevića.
- ca. 21. 6. - Križarska flota krenula iz Venecije, pristajali su u Puli, Dubrovniku, Krfu, Koroniju...
- 1. 7. - Papa poziva ugarsko-hrvatske biskupe da propovedaju indulgenciju za krstaški pohod, poziva i ugarsko-hrvatskog kralja, kao i da radi na uniji crkava sa vizantijskim carem (međutim, u oktobru pominje samo pomoć Kipru i Ivanovcima na Rodosu).[6]
- 17. 7. - Zagrebački biskup Stjepan Kanižaj je, "na krive tužbe palatina Nikole Konta", smjenjen kao banski namjesnik, zatim je bačen u tamnicu i protjeran (kasnije se pomirio s kraljem).[7]
- srpanj - Hrvatsko-dalmatinski ban Nikola Seč dolazi u Zagreb, postavljen je za slavonskog bana (do 1368); novi ban Hrvatske-Dalamcije je Konja Sečen, sin erdeljskoga vojvode Tome (1366-67).
- leto - Mir između Balšića i Karla Topije, Đurađ I Balšić je pušten iz zarobljeništva (već 1368. su ponovo u ratu).[8]
- 11. 8. - Ban Tvrtko je u Rami pod Prozorom izdao povelju Vukcu Hrvatiniću za župu Plivu sa Sokolom, radi zasluga iz rata 1363.[9]
- 22. 8. - Savojski križarski rat: napadnut je turski Galipolj i zauzet do 26-tog, uz pomoć Francesca Gattilusia sa Rodosa.
- 4. 9. - Križari su stigli u Carigrad. Jovan V Paleolog je u ovo vreme u Vidinu, bugarski car Ivan Aleksandar mu ne daje prolaz pa traži vojnu pomoć od Amadea.
- oktobar - Krstaški pohod bugarskom obalom: Sozopolis 17-19, Burgas?, Mesemvrija/Nesebar zauezeta 20-tog, uz veliku pogibiju vitezova, a zatim civila iz odmazde; zatim Anhijal/Pomorje. Varna u Kneževini Karvuna je opsednuta 25-tog.
- novembar - Zajedničko poslanstvo Uroša i Vukašina u Dubrovniku, radi dmitrovskog dohotka.
- decembar - Car Jovan V je prešao Bugarsku, priključio se Amadeu u Mesemvriji za Božić (pregovore sa Bugarima je u ime krstaža vodio biskup Pavle od Tebe, posredovali su i poslanici Varne).
- 1366/67 - Mladi Nikola Altomanović počinje karijeru, ovladao je oblašću oko Rudnika - to je severni deo oblasti njegovog pokojnog strica Vojislava Vojinovića, kojim upravlja udovica Gojislava (zbačena 1368).
- Kralj Vukašin (1366-71) podiže,[10] ili dovršava, Markov manastir u Sušici južno od Skoplja.
- 1366-71 - "Tuga za mladencem Uglješom": kratak književni sastav Jelene Mrnjavčević.
- 1366-69 - Uglješa Mrnjavčević je zauzeo kraj između Hristopoljskih klanaca i jezera Poru, pošto su Turci zauzeli Kumucinu, istočni deo vizantijskog Volerona. Turski pljačkaši u ovo vreme upadaju u zapadni Voleron i na Svetu goru.[11]
- Prvi put spomenuto Selce.
- Devinski grofovi (di Duino, von Tybein, Tybeiner) postaju vazali Habsburga, čime su se ovi proširili do Tršćanskog zaliva i Kvarnera.
- 1366/67 - U Meteorima je podignut Manastir Sretenja (Ypapantis), za "carevanja blagočastivog našeg cara gospodina Simeona Paleologa i samodršca Romeja, Srbije i Romanije Uroša".[12] Simeon se maja ove godine potpisao kao "samodržac Romeja i Srba i cele Albanije, Uroš Paleolog".[13]
- Parlament Irske u Kilkennyju donosi statute kojima želi zaustaviti asimilaciju Hiberno-normana i stvoriti neku vrstu aparthejda.
- Marokanski marinidski sultan Muhammad II ibn Faris je ubijen nakon što je pokušao smeniti vezira Umar bin Abdulla al-Yabani; novi sultan je Abu Faris Abd al-Aziz I (do 1372).
- Alžirski tlemsenski abdalvadidski sultan Abu Hammu Musa II je napadao Hafside u Bežaji, ovi odgovaraju tako što sponzorišu Abu Hammuovog rođaka u borbi za presto (rat traje do 1378).
- Opažena kometa, verovatno 55P/Tempel-Tuttle.
- 25. 1. - Henrik Suzo, dominikanac, mistik, blaženik (* 1295)
- Taddeo Gaddi, slikar (* ca. 1290)
- ↑ Istorija s. n. I, 590, fusnota
- ↑ Bosna kao kraljevina. rastko.rs
- ↑ Klaić, 141-2
- ↑ Klaić, 142
- ↑ Klaić, 148
- ↑ Klaić, 149
- ↑ Klaić, 158
- ↑ Raspad Srpske Carevine. rastko.rs
- ↑ Klaić, 141
- ↑ Stari srpski spomenici u Južnoj Srbiji (1924). rastko.rs
- ↑ Istorija s. n. I, 599
- ↑ Istorija s. n. I, 574
- ↑ Istorija s. n. I, 576
- Literatura
- Svezak drugi: dio prvi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Prva knjiga: Anžuvinci i Sigismund do gubitka Dalmacije (1301-1409), Vjekoslav Klaić (archive.org)
- Istorija srpskog naroda, Prva knjiga, Od najstarijih vremena do Maričke bitke (1371), SKZ Beograd 1981 (I)
