Prijeđi na sadržaj

Nacionalni front oslobođenja Južnog Vijetnama

Izvor: Wikipedija
Zastava Vijetkonga

Narodni front za oslobođenje Južnog Vijetnama (vij. Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam; engl. National Front for the Liberation of Southern Vietnam) je bila primarna pobunjenička organizacija koja se borila protiv američki orijentisane vlade Republike Vijetnam (Južni Vijetnam) tokom Vijetnamskog rata.

Vijetkong je tvrdio da je bio nacionalni front svih elemenata koji su se protivili postojećoj vladi, bili komunisti ili ne. Njegova vojna organizacija je bila poznata kao Narodnooslobodilačke oružane snage (engleski: People's Liberation Armed Forces – PLAF). PLAF je, prema zvaničnoj istoriji (severno)vijetnamski armije, bio direktno potčinjen glavnom štabu u Hanoju. Ime Vijetkong je došlo od vijetnamskog pogrdnog termina za vijetnamske komuniste (vijetnamski: Việt Nam Cộng Sản). Vijetkong sebe nikada nije nazivao tim imenom i uvek je tvrdio da je narodni front svih snaga koji se bore protiv vlade Južnog Vijetnama. Američki vojnici su obično zvali pripadnike Vijetkonga kao Čarli što je dolazilo od izgovora skraćenice VC (Viktor Čarli)u fonetskom alfabetu oružanih snaga SAD.

Organizacija

[uredi | uredi kod]

Vijetkong je bio zvanično nezavisan od oružanih snaga Severnog Vijetnama i iako su mnogi članovi bili komunisti, NLF se takođe sastojao od onik koji se su se pridružili Frontu u borbi protiv politike predsednika Nga Dina Dijema. Ipak, kako je rat sa Amerikacima besneo, Severni Vijetnam je povećao učešće svog osoblja u štabu i oficirskom kadru Vijetkonga, kao i povećao razmeštanje svojih snaga. Zvanična istorija PAVNa označava PLAF kao deo PAVN-a. Komunistički kadrovi su takođe od početka formirali većinu odlučujućeg kadra organizacije, iako su nekomunisti, ohrabrivljani od strane prvog predsednika NLF-a Ngujena Hu Toa, takođe bili uključeni u ovaj proces.

U klasičnom partizanskom ratu, Vijetkong je težio uspostavljanju oslobođenih zona širom Južnog Vijetnama, a odgovor snaga SAD/ARVN u vidu velikih jedinica i konvencionalnog ratovanja nije bio u stanju da izađe na kraj sa gerilskim infrastrukturama u selima.

Zbog vrlo bliskih veza između Vijetkonga i severnovijetnamske Vlade, neki su tvrdili da je Vijetkong marioneta Severnovijetnamaca. Zaista, do kraja rata samo 25% komunističkih snaga su bili iz Vijetkonga, a 75% su bili Severnovijetnamci. Vijetkong sa svoje strane nikad nije poricao svoje veze sa Hanojem, ali je uvek tvrdio da je nezavisna organizacija.

Američka vojska je koristila termin Vijetkong za naslednika Vijetmina, koji se odnosio na snage koje je predvodi Ho Ši Min protiv Francuza u Prvom indokineskom ratu, od 1945. do 1954;ipak, za razliku od Vijetmina koji se odnosio na sve snage koje su se borile protiv Francuske, Vijetkong se odnosio samo na pobunjeničke snage u Južnom Vijetnamu. Severnovijetnamska vojska se opisivala kao PAVN (PAVN: People’s Army of Vietnam –Narodna armija Vijetnama) ili prosto NVA (NVA:North Vietnamese Army – Severnovijetnamska vojska). Vijetkong se često pojavljivao među civilnim stanovništvom i zato američki vojnici nisu mogli da primete razliku između vijetkongovskih pobunjenika i miroljubivih civila. Tokom Vijetnamskog rata, američka državna politika je bila da se zarobljeni pripadnici Vijetkonga i severnovijetnamski regularni vojnici tretiraju kao ratni zarobljenici prema Ženevskoj konvenciji iz 1949.

Tet ofanziva i kasnije

[uredi | uredi kod]
Vojnik Vijetkonga pod nadzorom policajca čeka da bude saslušan nakon što je zarobljen pri napadu na Sajgon

Tokom proslave Teta, vijetnamske nove godine 1968. Vijetkong je prekršio praznični prekid vatre između sebe i snaga SAD i Republike Vijetnam i napao je mnoge važnije gradove, sedišta provincija i sela širom Južnog Vijetnama. Tet ofanziva je bila iznenađenje za američku javnost, koja je dobijala stalne optimističke procene rata od generala Vilijema Vestmorlenda koji je u početkom Teta tvrdio da Vijetkong nije uspeo da ostvari psihološku pobedu. Vestmorlendove izjave su dovedene u pitanje od strane istoričara Vijetnma koji su tvrdili da je glavni cilj Tet ofanzive bio da se Amerika dovede za pregovarački sto. Takođe su dodali da je procena broja žrtava, koji je bio standardni američki metod kojim je ocenjivan uspeh u Vijetnamu, bila preuveličavan na razne načine, uključujući i dodavanje civila kao onih iz masakra iz Mi Laja ukupnom broju. Iako su glavne vojne snage PLAFa bez sumnje teško pogođene Tet ofanzivom, istoričari različito procenjuju stepen gubitaka koji je NLF pretrpeo kao rezultat Tet ofanzive.

Javno mišljenje na zapadu o Tet ofanzivi se ponekad prikazuje kao najvažniji neuspeh za SAD, vojnog džina kojeg je ponizio NLF. Ipak, ove analize nisu imale mnogo podrške među vijetnamkim naučnicima. Zapravo, akademici ukazuju na činjenicu da su američki mediji za vreme Tet ofanzive uhvaćeni nespremni, posebno u svetlu Vestmorlendovih prilično pogrešnih prognoza. Volter Kronkiaj je 27. februara 1968. izjavio da su SAD ”upale u ćorsokak” u Vijetnamu. Ideja da Vijetnam ne može biti pobeđen i da bi se umesto toga trebalo rešiti povlačenjem sa čašću je vodila i Džonsonov i Niksonovove režime i dovelo je do kasnijeg procesa vijetnamizacije rata.

1969. Vijetkong je osnovao privremenu Republiku Južni Vijetnam koja je delovala do kraja Vijetnamskog rata i došla na vlast kratko nakon pada Sajgona 1975. i pre ujedinjenja zemlje pod vođstvom Komunističke partije Vijetnama u Socijalističku Republiku Vijetnam. Nekomunistima nije bilo dozvoljeno da učestvuju prelaznoj vladi.

Povezano

[uredi | uredi kod]

Spoljašnje veze

[uredi | uredi kod]