Mate (čaj)
| Mate Mate cocido / Chá mate | |
|---|---|
 | |
Mate (španjolski: Mate cocido, portugalski: Chá mate) je piće slično čaju, koje je popularno u Argentini, Paragvaju, Urugvaju i južnom Brazilu, kao i u Siriji i dijelovima Libanona u kojima je importiran iz Argentine.[1]
Karakteristike[uredi | uredi kod]
Mate se priprema od osušenih i izmrvljenih listova južnoameričke biljke Mate, koji se preliju vrućom vodom (ne kipućom) pričeka se malo da se otope sastojci[1] u kojima ima do 1,5% kofeina i teobromina, da piće dobije zelenkastu boju i specifičnu aromu i smirujući efekt.[2]
Historija[uredi | uredi kod]
Mate su pili domorodački Guaraní[1], taj njihov običaj preuzeli su jezuitski misionari, koji su Mate i sami počeli uzgajati, pa se u Evropi napočetku to piće zvalo - Jezuitski čaj ili Paragvajski čaj.[2]
Metode sušenja bile su različite. U Brazilu se grane sa lišćem stavljaju na podlogu tvrde glinene zemlje dijametra do 2 metra, koja se zove tatacua, okolo se zapali vatra i tako se preliminarno isuši, zatim se grane poslažu u stožac iznad vatre i dalje peku dok se potpuno ne ispeku, zatim se drobe u grubi prah dok se ne dobije mate zvan caa gazu ili yerva do polos.[1]
U Paragvaju i dijelovima Argentine listovima se prije pečenja uklone centralne (deblje) žilice i tako se dobija mate koji se zove caaminí. U novijoj metodi, koja nalikuje na način kako Kinezi suše lišće čaja, listovi se peku u velikim posudama od lijevanog željeza.[1]
Mate se tradicionalno pio iz osušenih šupljih tikvica i to specijalnom slamčicom -bombillom koja je na kraju prema ustima imala cjedilo, da se ne piju mrvice listova. To je bio ritual u kom bi više ljudi pili iz iste tikvice u krug, kad bi se isipila dodala se nova voda (najčešće do deset puta).[1]
tikvice zvane mates ili culhas, često su bile dekorirane, ponekad su posrebrene ili presvučene kožom.[1]
Mate se također može pripremati u sličnim posudama od drva ili metala. Mate se najčešće pije sam, ali mu se ponekad dodaje mlijeko, šećer, limun, kava ili neki začin.[1]
Danas se mate proizvodi industrijski i pakira kao i drugi čajevi.
